چالش‌ها و راهکار‌های توسعه میدان گازی/نگاهی به ظرفیت‌ها و محدودیت‌های صنعت انرژی ایران
به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، سعید میرترابی، کارشناس حوزه انرژی؛ میدان گازی کیش به عنوان یکی از میادین مهم انرژی کشور، با دو گزینه اصلی برای توسعه و بهره‌برداری مواجه است که بررسی دقیق آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است. نخستین گزینه، احداث پالایشگاه جدید در محل میدان برای پالایش گاز ترش تولید شده و آماده‌سازی آن جهت مصرف است و گزینه دوم، انتقال گاز از طریق خط لوله به پالایشگاه‌های منطقه پارس جنوبی، به ویژه پالایشگاه چهارم می‌باشد.
از منظر فنی و اقتصادی، به دلیل محدودیت‌های منابع مالی و فنی کشور و همچنین اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری‌ها در میادین مشترک نفت و گاز با کشور‌های همسایه، توسعه میادین درون مرزی ایران، از جمله میدان کیش، با تأخیر قابل توجهی مواجه شده است. تمرکز عمده منابع و ظرفیت‌های کشور بر روی میادین مشترک، علت اصلی این تأخیر است.
یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده در اتصال میدان کیش به شبکه سراسری گاز، کمبود ظرفیت خالی پالایشگاه‌های موجود است. ساخت پالایشگاه‌های جدید نیز به دلیل نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین و زمان طولانی بهره‌برداری، گزینه‌ای پرهزینه و زمان‌بر محسوب می‌شود که در شرایط فعلی، بهره‌برداری بهینه از این میدان را محدود کرده است.
پروژه‌های پالایشگاهی به طور معمول نیازمند چندین سال زمان و سرمایه‌گذاری چند ده میلیون دلاری هستند. ایران در شرایط کنونی از ظرفیت خالی پالایشی قابل توجهی برخوردار نیست و این موضوع محدودیت بزرگی در توسعه میدان‌های جدید ایجاد کرده است.
از سوی دیگر، مسأله فلرینگ گاز در ایران که به معنای سوزاندن روزانه حدود ۵۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی است، معادل تولید یک فاز کامل پارس جنوبی، یکی از چالش‌های اساسی در مدیریت منابع گازی کشور محسوب می‌شود. این هدررفت منابع نه تنها موجب از دست رفتن ارزش اقتصادی بسیار زیاد، بلکه نمایانگر ضعف‌های ساختاری و مدیریتی در صنعت نفت و گاز ایران است.
علاوه بر این، نگرانی‌هایی در خصوص افت فشار در میدان‌های پارس جنوبی وجود دارد که تأثیر مستقیمی بر میزان تولید نفت و گاز کشور دارد. افت فشار فرآیندی طبیعی در طول دوره بهره‌برداری میدان‌هاست، اما می‌توان با بهره‌گیری از فناوری‌هایی نظیر کمپرسور‌ها و روش‌های افزایش ضریب بازیافت، این روند را کنترل کرده و تولید را در سطح پایدار نگه داشت.
این فناوری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مرتبط، به دلیل محدودیت‌های فنی و مالی و همچنین تحریم‌های بین‌المللی، تاکنون به‌طور کامل در صنعت نفت ایران به کار گرفته نشده‌اند. ضریب بازیافت نفت و گاز در ایران به طور قابل توجهی پایین‌تر از کشور‌های منطقه از جمله عربستان سعودی است که این امر نشانگر ضرورت به‌روزرسانی فناوری‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها است.
با به‌کارگیری فناوری‌های نوین، افزایش سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق، امکان کاهش شیب افت فشار در میادین و ارتقاء ضریب بازیافت وجود دارد که این امر می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش بهره‌وری صنعت نفت و گاز کشور ایفا کند.
در نهایت، با تخصیص منابع مالی مناسب، بهره‌گیری از فناوری‌های روز و مدیریت هوشمندانه، می‌توان ظرفیت پالایش و انتقال گاز را بهبود بخشید و از اتلاف منابع جلوگیری کرد. این اقدامات منجر به حفظ تولید پایدار در میادین نفت و گاز، تقویت امنیت انرژی کشور و توسعه پایدار صنعت انرژی ایران خواهد شد.
انتهای پیام/
