از وی‌چت در چین تا سجام ایران راهکارهایی دیجیتال برای تسهیل زندگی مردم

به گزارش خبرگزاری آنا؛ دولت چین روز سه‌شنبه از راه‌اندازی رسمی سکوی ملی احراز هویت آنلاین خبر داد؛ اقدامی که پایان مرحله آزمایشی «کارت هویت رقومی» و آغاز اجرای گسترده آن را رقم می‌زند. بر اساس اعلام مقامات، این کارت دیجیتال که بر پایه مدارک هویتی قانونی طراحی شده است، به کاربران امکان دریافت شماره و گواهی هویت منحصربه‌فرد از طریق برنامک ملی احراز هویت آنلاین را می‌دهد. 

کاربران چینی پس از اجرایی سراسری این طرح می‌توانند از کارت ملی رقومی (دیجیتال) خود در خدماتی مانند خرید اینترنتی یا مراجعه به سامانه‌های دولتی استفاده کنند و بدون وارد کردن شماره ملی، هویت خود را تأیید کنند. براساس اعلام منابع خبری این سازوکار با شعار «اطلاعات قابل استفاده اما نامرئی» طراحی شده و هدف آن کاهش چشمگیر خطر افشای اطلاعات شخصی است. تاکنون این برنامک بومی در چین بیش از ۱۶ میلیون بار دانلود شده است.

وِیژگی‌های احراز هویت برخط در چین، اروپا و ایران

حال که چین اقدام به راه‌اندازی کارت ملی رقومی کرده است و بنا دارد تا این سیستم را بدل به پایۀ خدمات خود برای شهروندانش تبدیل کند، خوب است که نگاهی به فرآیند احراز هویت در اروپا و ایران نیز داشته باشیم و میزان خدمات دهی براساس هویت سنجی برخط در این بخش‌های جهان را بررسی کنیم. 

ارائه خدمات عمومی و دولتی در ایران با استفاده از احراز هویت برخط

کشور ما در حال حاضر از دو سامانۀ شاهکار و سجام برای احراز هویت برخط استفاده می‌کند و همۀ ما در طول زندگی روزمره خدمات مختلفی با استفاده از این دو سامانه دریافت کرده‌ایم که پیشتر بهره‌گیری از آن برای یک شهروند ایرانی دور و بعید به نظر می‌رسید، ولی به خصوص در دولت سیزدهم سیر انتقال خدمات دولتی و عمومی به بستر دیجیتال سرعت مطلوبی گرفت.

اغلب ما به واسطۀ توسعۀ سامانۀ شاهکار و اتصال آن به درگاه‌های مختلف در این سال‌ها حداقل یک حساب بانکی بدون مراجعه حضوری به شعب بانکی باز کرده‌ایم، یا حتی وام بانکی گرفته‌ایم، یارانه و کالابرگ ثبت نام کرده‌ایم، در سامانۀ سجام و سهام عدالت ثبت نام داشته‌ایم یا بسیاری از کارهای دیگر که ممکن نبود، مگر با راه افتادن سیستم احراز هویت دیجیتال در ایران که هرروز در حال توسعه است و پیش‌بینی می‌شود که در آیندۀ نزدیک دیگر برای بسیاری از خدمات نیاز به مراجعه حضوری و احراز هویت با ارائه کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه و امثال آن نداشته باشیم.

پنجرۀ ملی خدمات دولت هوشمند، دیگر خدمت پررنگ مبتنی بر احراز هویت برخط بود که ایرانی‌ها با یکبار احراز هویت دیجیتال می‌توانستند، گستره‌ای خدمات عمومی و دولتی را دریافت کنند و اکنون براساس قانون همۀ دستگاه‌های دولتی موظف به پیوستن و ارائۀ خدمت بر بستر این سکو سکو هستند.

عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات کابینۀ سیزدهم حدود یک‌ماه پیش از ترک صندلی وزارت خود و تحویل آن به سید ستار هاشمی، در صفحۀ شخصی‌اش در ویراستی دربارۀ گسترش خدمات «پنجرۀ ملی خدمات دولت هوشمند» نوشته بود: «برای اولین بار «پنجره ملّی خدمات دولت هوشمند my.gov.ir» در اردیبهشت ۱۴۰۱ راه‌اندازی شد تا همه خدمات دولتی با یکبار احراز هویت از یک درگاه واحد به هموطنان عزیز ارائه شود. تاکنون ۴۸ میلیون کاربر احراز هویت شده دارد؛ نیم میلیاردبار استفاده شده و هزاران خدمت قابل دسترس است.»

البته حتماً توسعۀ خدمات مبتنی براحراز هویت برخط و کارت هویتی دیجیتال در ایران در ابتدای راه است و نیاز به ارتقاء روزافزون دارد، ولی در سال‌های گذشته به خصوص در دورۀ مدیریت دولت سیزدهم توجه زیادی به ارائه خدمات برخط به مردم شد که حتماً در بهبود سطح خدمات دهی به مردم در سال‌های بعد تأثیر بسزایی خواهد داشت.