مکانیسم لاشه، سازوکار پسافروپاشی سوریه/ آغاز سبک جدید دشمنی رژيم صهيونيستی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا- غفار محمودی، تحلیل وضعیت کنونی سوریه صرفاً با ارجاع به روند‌های داخلی یا سطحی از جنگ نیابتی، نمی‌تواند درک دقیقی از منطق حاکم بر تداوم بی‌ثباتی در این کشور ارائه دهد. آنچه اکنون جریان دارد، مرحله‌ای فراتر از بحران است. طراحی و اجرای یک الگوی امنیتی نوین که هدف آن، نه نابودی کامل دولت، بلکه حفظ آن در وضعیت نیمه‌جان، متزلزل و ناتوان از بازسازی است. این وضعیت خاص، که طی آن یک کشور به ساختاری فاقد اراده و اقتدار تبدیل می‌شود، اما همچنان به ظاهر زنده نگه داشته می‌شود، در این تحلیل با عنوان «مکانیسم لاشه» خوانده می‌شود.

مکانیسم لاشه چیست؟

مکانیسم لاشه به سازوکاری اشاره دارد که در آن، پس از فروپاشی نسبی یا تضعیف بنیادین ساختار‌های سیاسی ـ نظامی یک کشور، بازسازی ملی به‌صورت فعالانه مهار می‌شود.

در این منطق، دولت‌ها زنده باقی می‌مانند، اما نه برای بازیگری مستقل، بلکه برای خنثی‌سازی خود! در این الگو ظاهر و ساختار دولت حفظ می‌شود، اما کارکرد اصلی این الگو، جلوگیری از ظهور یک قدرت مستقل و مقاوم در آینده است.

راهبرد صهیونیستی در حفظ لاشه‌های ناتوان

بررسی دقیق رفتار‌های امنیتی رژیم صهیونیستی در قبال سوریه نشان می‌دهد که هدف این رژیم، فراتر از تغییر رژیم یا حذف فیزیکی است. سوریه، پس از آنکه از مواضع خود عقب‌نشینی کرد و بخش‌هایی از زمین‌های خود را واگذار نمود و حتی از گفتمان تقابلی فاصله گرفت، همچنان تحت حملات مداوم و تضعیف ساختاری قرار گرفت. این پدیده گویای آن است که تهدید اصلی، صرفاً در کنش‌های فعلی کشور‌ها نیست، بلکه در امکان بازسازی قدرت ملی نهفته است، حتی اگر آن کشور، در حال حاضر، رفتاری مصالحه‌جویانه اتخاذ کرده باشد.

مهار بازسازی، نه مهار دشمنی

در منطق مکانیسم لاشه، دشمنی بالفعل ممکن است حتی کاهش یابد، اما تا زمانی که ظرفیت احیای قدرت و بازیابی اراده ملی وجود داشته باشد، مهار استمرار می‌یابد. این الگوی امنیتی جدید، بر این فرض استوار است که خطر، نه صرفاً در دشمنی علنی است، بلکه در مهار بازگشت به قدرت و تبدیل‌شدن به یک بازیگر مستقل و اثرگذار نهفته است.

عبرت منطقه‌ای از وضعیت سوریه

وضعیت سوریه باید به‌عنوان نمونه‌ای ساختاری برای درک آینده کشور‌های هدف‌گذاری‌شده در راهبرد مهار تلقی شود. بنابراین، فرضیه‌ای که بر مبنای «امتیازدهی برای امنیت» یا «سازش برای بقای سیاسی» بنا شده باشد، نمی‌تواند از منطق این مکانیسم جان سالم به در ببرد. هر کشوری که هنوز واجد ذخایر ژئوپلیتیکی، اجتماعی یا تمدنی برای بازسازی قدرت باشد، در دستور کار مهار چندلایه قرار خواهد گرفت، چه بسا مهار او دقیقاً از زمانی آغاز شود که به نظر می‌رسد دیگر تهدیدی وجود ندارد.

ابقای ناتوانی/ گذار از سیاست سنتی حذف دشمن

الگوی مکانیسم لاشه، نماد گذار از سیاست سنتی حذف دشمن به راهبرد نوینِ تداوم‌بخشی به ضعف ساختاری است. در این چارچوب، بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با بهره‌گیری از ابزار‌های اطلاعاتی، امنیتی، رسانه‌ای و اقتصادی، سازوکار‌هایی را فعال می‌سازند که برآیند آن، نه تشکیل دولتی شکست‌خورده، بلکه تثبیت وضعیت دولتِ ناتوان است؛ بنابراین سوریه، نه استثنا، بلکه پیش‌نویس این الگوی جدید دشمنی است.