بازگشت پرماجرای گروه اُپرای عروسکی در شرایط جنگی از روسیه!
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، اپرای عروسکی «مولوی» با کارگردانی بهروز غریب‌پور، یکی از شاخص‌ترین آثار تئاتر ایران در سال‌های اخیر، در جشنواره بین‌المللی تئاتر چخوف در روسیه به روی صحنه رفت. این اجرا با استقبال بی‌نظیر مخاطبان روس همراه شد و تحسین مدیران هنری جشنواره را نیز برانگیخت. در غریب‌پور در گفتگو با آنا از چالش‌های فنی، بازخورد تماشاگران، بحران سیاسی هم‌زمان با اجرا و بی‌توجهی سفارت ایران در مسکو سخن گفت.
از ساخت سازه سفر تا اجرای فشرده در مسکو
آقای غریب‌پور، چه موانع یا ویژگی‌هایی باعث شد اجرای اپرای مولوی در روسیه یک تجربه خاص باشد؟
ما برخلاف اغلب گروه‌های تئاتری، نمی‌توانیم با امکانات محدود و صحنه‌های آماده هر سالنی کار کنیم. از سال ۸۲ که گروه تئاتر عروسکی «آران» را تأسیس کردم، طراحی و ساخت سازه‌ای برای سفر و اجرا در شرایط غیرمتعارف یکی از اولویت‌هایم بود. اجرای ما فقط در صورت وجود سازه و شرایط مناسب امکان‌پذیر است.
در جشنواره بین‌المللی تئاتر «چخوف» مسکو نیز ابتدا باید سالن مناسب پیدا می‌شد. سرانجام سالن «استرا» برایمان آماده شد. بعد از قطعی‌شدن این فضا، ترجمه متن به زبان روسی آغاز شد و توسط نماینده ما در روسیه انجام گرفت. آماده‌سازی سازه ۴۸ ساعت زمان برد و در ادامه ۵ اجرای فشرده داشتیم؛ یکی ساعت ۱۴ و دیگری ساعت ۲۰.
واکنش تماشاگران و مدیر جشنواره
بازخورد تماشاگران روس نسبت به این اپرای ایرانی چه بود؟
بی‌نظیر بود. در ایران، دبیر جشنواره‌ها به سختی برای تماشای یک اجرا وقت می‌گذارند. اما رئیس جشنواره چخوف در روسیه که ۳۳ سال است برگزار می‌شود، سه بار برای دیدن اپرای مولوی آمد. تمام ۵ اجرا در سالن ۷۰۰ نفره به‌صورت کامل فروش رفت. بعد از یکی از اجراها، با وجود پایان نمایش در ساعت ۲۲، بیش از ۷۰ درصد تماشاگران ماندند تا سؤالات‌شان را با مترجم مطرح کنند. این سطح از علاقه و تأمل برای من تحسین‌برانگیز بود.
مسکو؛ شهری با ۲۵۰ سالن نمایش
جایگاه تئاتر در روسیه را چگونه دیدید؟
مسکو شهری است با ۲۵۰ تماشاخانه درجه یک، ۶ سالن در سطح جهانی دارد. تماشاگرانش فهیم و علاقه‌مندند، دقیقاً مثل مخاطبان شعر کلاسیک در ایران. چنین جامعه‌ای برای هنرمند یک امتیاز فوق‌العاده محسوب می‌شود. خدا را شاکرم که این فرصت فراهم شد.
بحران حمله اسرائیل و مدیریت بازگشت به ایران
در میانه اجرا، خبر حمله رژیم صهیونیستی به ایران منتشر شد. این بحران چه تأثیری بر گروه شما گذاشت؟
پیش از بحران، در شرایط فوق‌العاده خوبی بودیم. اما پس از انتشار اخبار مربوط به جنگ، گروه که بیشتر از جوانان تشکیل شده بود، دچار اضطراب شد. خانواده‌ها نگران بودند. نظرهای متفاوتی از سوی اعضا مطرح شد که گاهی تنش‌زا بود. من باید هم روحیه را حفظ می‌کردم و هم برنامه بازگشت را مدیریت می‌کردم.
در نهایت با جشنواره به توافق رسیدیم که از طریق هوایی تا ایروان پرواز کنیم و سپس با اتوبوس به جلفا برسیم و از آنجا راهی تهران شویم. من مسئولیت کامل سلامت گروه را برعهده داشتم. در مسیر بازگشت، خانواده‌ها از شهر‌های مختلف کشورمان آمدند تا فرزندان‌شان را تحویل بگیرند.خوشبختانه همه چیز به‌سلامت و با موفقیت به پایان رسید.
گلایه از سفارت ایران در روسیه
در طول این سفر، همکاری سفارت ایران در روسیه چگونه بود؟
متأسفم که بگویم سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو هیچ اطلاعی از حضور ما نداشت. درست شب قبل از پروازمان، تماس گرفتند و با گلایه گفتند چرا به ما اطلاع ندادید؟ در حالی که این اجرا در چارچوب هفته فرهنگی ایران و روسیه و با اعلام رسمی وزیر فرهنگ روسیه بود. در بسیاری از کشورها، حتی اگر سفارت‌ها کمکی نکنند، لااقل برای دیدن اثر می‌آیند. اما در این سفر، سفارت ایران کاملاً بی‌اطلاع و غایب بود.
جشنواره‌ای منظم، شهری درخشان
برداشت‌تان از شهر مسکو و سطح جشنواره چه بود؟
مسکو به نظرم نسبت به سفر‌های گذشته‌ام، بسیار بهتر و پیشرفته‌تر شده بود. مکان‌های جدید دیدم که باورم نمی‌شد شهری که درگیر یک جنگ بزرگ بوده، این‌چنین توسعه‌یافته باشد. از نظر نظم و انضباط هم، جشنواره چخوف بی‌نظیر بود. پیش‌تر هم در سن‌پترزبورگ با مدیر جشنواره درباره ترجمه «مرغ دریایی» چخوف گفت‌و‌گو داشتم که پیشنهاد کردند با همان اثر در سال‌های آینده شرکت کنم. اما به دلایل مختلف، اپرای مولوی در اولویت قرار گرفت و خوشبختانه اجرا شد.
نکته پایانی: آماده‌سازی برای اپرای عاشورا
در ادامه، چه برنامه‌ای برای اجرا در ایران دارید؟
اپرای عروسکی «عاشورا» از ۲۲ تیر تا ۱۲ مرداد ۱۴۰۴ در تالار فردوسی تهران اجرا خواهد شد. موسیقی این اثر بسیار قدرتمند است و خوانندگان باتجربه‌ای در آن حضور دارند. همین ترکیب باعث شده در کشور‌های مختلف از جمله فرانسه، ایتالیا، لهستان و روسیه نیز با استقبال گسترده روبه‌رو شود.
انتهای پیام/
