مقبره «پوریای ولی» جان میگیرد؛ مرمت مزار پهلوان ایرانی کلید خورد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، مقبره پوریای ولی، پهلوان نامدار و عارف بزرگ ایرانی، که در شهرستان خوی قرار دارد، پس از سالها بیتوجهی، اکنون در مسیر احیا و مرمت قرار گرفته است. فاز نخست مرمت این بنای تاریخی و فرهنگی آغاز شده و قرار است در سال ۱۴۰۴ فاز دوم نیز با حمایت شورای شهر و شهرداری خوی به سرانجام برسد. این پروژه تنها یک اقدام فرهنگی نیست، بلکه تلاشی جدی برای تثبیت جایگاه خوی بهعنوان زادگاه پوریای ولی و نقطهای مهم در تقویم گردشگری و پهلوانی ایران بهشمار میرود.
پوریای ولی کیست؟
پوریای ولی، پهلوان نامدار ایرانی، نهتنها در زورآزمایی و کشتی، بلکه در اخلاق، عرفان و فتوت نیز از چهرههای برجسته تاریخ ایرانزمین به شمار میرود. نام اصلی او محمود خوارزمی بوده و در قرن هشتم هجری قمری میزیسته است. وی به عنوان نماد پهلوانی ایرانی شناخته میشود، زیرا در کنار توانمندی جسمی، به تواضع، اخلاق و روح جوانمردی شهرت داشت.
پوریای ولی اشعار و سخنان پندآمیز زیادی از خود بهجا گذاشته که بیشتر آنها رنگوبوی عرفانی دارد. یکی از حکایات معروف درباره او، داستانی است که در آن برای حفظ آبروی حریفی سالخورده و فقیر، از پیروزی چشمپوشی میکند؛ این حکایت، تجلی فتوت و اخلاق در فرهنگ ایرانی است.
اگرچه درباره محل دفن او دیدگاههای مختلفی وجود دارد، اما بسیاری از شواهد محلی و تلاشهای فرهنگی در سالهای اخیر، خوی را به عنوان محل مزار اصلی او معرفی میکنند.
گام نخست برای اثبات جایگاه خوی در تاریخ پهلوانی ایران
سجاد چهرهآرا، رئیس شورای اسلامی شهرستان خوی می گوید: «این فاز نخست مرمت مقبره پوریای ولی است. فاز دوم را در سال ۱۴۰۴ آغاز خواهیم کرد که اتفاق بسیار خوبی خواهد بود. ما استارت این پروژه را زدیم تا به جهانیان نشان دهیم پوریای ولی در خوی آرمیده و مقبرهاش اینجاست. درست مثل پروژه مقبره شمس تبریزی که اکنون نهایی شده است.»
وی با اشاره به برنامههای فرهنگی و ورزشی اخیر در اطراف مقبره ادامه می دهد: «چند دوره مسابقات ملی کشتی را اینجا برگزار کردیم، ماه گذشته هم مسابقات بینالمللی بوکس با حضور ۹ تیم خارجی، تیم ملی امید و تیم استان آذربایجان غربی برگزار شد. همه این اقدامات گامهایی در جهت اثبات مزار پوریای ولی در خوی هستند.»
زورخانه پوریای ولی تاسیس می شود
سجاد چهرهآرا به آینده پروژه نیز اشاره می کند: «در شورای شهر و شهرداری برای بودجه ۱۴۰۴ اعتبار لازم در نظر گرفته شده است. هدف ما این است که خوی بهعنوان زادگاه پهلوانان، در شأن پوریای ولی، مجهز به مجموعهای زورخانهای و فرهنگی شود. حتی در نظر داریم قسمتهای چسبیده به مزار را خریداری کنیم و در جنب مقبره، زورخانهای به نام خود او تأسیس شود.»
مشکلات بودجهای، اما با عزم راسخ برای پیشرفت
محمدرضا پیری، رئیس کمیسیون فرهنگی و سخنگوی شورای شهر خوی می گوید: «شهر خوی در منتهیالیه غرب ایران قرار دارد. با توجه به اینکه پوریای ولی منسوب به اهل تصوف و عرفان است، و شمس تبریزی نیز در همین شهر آرمیده، ما تلاش کردیم اهمیت تاریخی و عرفانی خوی را به سطح ملی برسانیم.»
وی همچنین به مشکلات مزمن مالی پروژهها اشاره کرد: «ما بارها با دکتر ضرغامی دیدار داشتیم تا بودجهای ملی برای این پروژهها در نظر گرفته شود، اما متاسفانه تا امسال، موفق به تأمین کافی در بودجههای کشوری نشدیم. با این حال، پیگیر هستیم و فاز دوم پروژه مرمت مقبره پوریای ولی با اعتبارات کارشناسیشده به زودی به قرارداد خواهد رسید.»
ظرفیتهای باستانشناسی و گردشگری خوی، فرصتی برای آینده
افراسیاب گراوند، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوی نیز می گوید: «خوی از دیرباز، به دلیل موقعیت راهبردی و زیستمحیطی، محل شکلگیری نخستین اجتماعات انسانی بوده است. براساس مطالعات باستانشناسی، قدمت این منطقه به حدود ۸ هزار سال پیش بازمیگردد.»
وی با تاکید بر اهمیت منطقه خوی می افزاید: «روابط فرهنگی خوی با جنوب قفقاز، شرق آناتولی و دیگر مناطق تاریخی نشان از قدمت و اهمیت این شهر دارد. امسال در برنامه ۱۴۰۴، مشوقهای سرمایهگذاری برای زیرساختهای گردشگری در نظر گرفته شدهاند. در بافت تاریخی، تمام تعرفهها و عوارض شهرداری صفر هستند، و خارج از بافت نیز ۵۰ درصد تخفیف اعمال میشود. اگر زیرساختها به شکل هتلهای سهستاره یا بالاتر باشند، تخفیف کامل تعلق میگیرد.»
در پایان، گراوند به موفقیتهای زیرساختی شهر اشاره می کند: «یکی دیگر از اقدامات مهم، اجرای پروژه پیادهراهسازی در محدوده تاریخی شهر بود که با هزینهای بالغ بر ۵۵ میلیارد تومان انجام شد. اکنون خوی در زمینه مرمت و جدارهسازی، جزو رتبههای برتر کشور است.»
در نهایت اینکه مقبره پوریای ولی در خوی نهتنها یک مکان تاریخی، بلکه بخشی از هویت فرهنگی و پهلوانی ایران است. تلاشهای شهرداری، شورای شهر و اداره میراث فرهنگی خوی برای مرمت این مقبره و توسعه زیرساختهای گردشگری و فرهنگی پیرامون آن، گامی بزرگ در مسیر معرفی بهتر این شهر به عنوان یکی از قطبهای معنوی، ورزشی و تاریخی ایران خواهد بود. سال ۱۴۰۴ میتواند نقطه عطفی در این مسیر باشد.
انتهای پیام/