آمریکا به توافق هسته‌ای بیش از ایران نیاز دارد
«حسین کنعانی‌مقدم» کارشناس مسائل منطقه، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آنا، با اشاره به اظهارات متناقض مقامات آمریکایی درباره روند مذاکرات هسته‌ای گفت: آمریکایی‌ها در موضع‌گیری‌های اخیر خود هم از سازنده بودن مذاکرات سخن گفته‌اند و هم خواسته‌هایی مطرح می‌کنند که نشان‌دهنده تناقض در رویکرد آنهاست. این تناقض‌ها نشان می‌دهد که آمریکا از یک‌سو علاقه دارد مسیر دیپلماسی را باز نگه دارد و از سوی دیگر همچنان در فضای جنگ روانی و فشار باقی مانده است.
وی با اشاره به تحولات اخیر و تأکید رهبر معظم انقلاب بر خطوط قرمز مذاکرات افزود: بعد از مواضع قاطع جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در موضوع غنی‌سازی، آمریکا با بن‌بست مواجه شد و اکنون تلاش می‌کند با طرح‌هایی مانند «کنسرسیوم غنی‌سازی در داخل ایران» و مشارکت برخی کشورها، فضای مذاکرات را هموارتر کند.
کنعانی‌مقدم ادامه داد: اگر عقلانیتی در سیاست خارجی آمریکا وجود داشته باشد، می‌توان به توافقی که منافع هر دو طرف را تأمین کند امیدوار بود، اما اگر هدف آمریکایی‌ها صرفاً جنگ روانی، امتیازگیری یا وقت‌کشی باشد، نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.
این تحلیل‌گر مسائل منطقه با اشاره به درگیری‌های چندجانبه آمریکا در عرصه جهانی تصریح کرد: آمریکا اکنون با چالش‌های متعددی از جمله جنگ اوکراین، تعرفه‌ها و جنگ اقتصادی با چین، بحران غزه، ضعف رژیم صهیونیستی و اختلافات ارزی با کانادا و سایر کشورها روبروست؛ بنابراین به نظر می‌رسد که آمریکا تمایل دارد مسئله ایران را در اسرع وقت از لیست اولویت‌های سیاست خارجی خود خارج کند.
وی درباره طرح کنسرسیوم غنی‌سازی اظهار کرد: این طرح از سوی برخی کشورها مطرح شده و می‌تواند هم موجب انتقال فناوری به ایران شود و هم نگرانی‌های آمریکا درباره انحراف به سمت تولید سلاح هسته‌ای را کاهش دهد. ما هم فناوری بومی خود را حفظ خواهیم کرد و هم زیر بار شروط یک‌جانبه آمریکا نخواهیم رفت.
کنعانی‌مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکایی‌ها تصور نمی‌کردند ایران تا این مرحله از مذاکرات پیش برود، گفت: رژیم صهیونیستی و آمریکا باور نداشتند که ایران با این جدیت وارد مذاکره شود. اما اکنون که عزم جمهوری اسلامی برای گفت‌و‌گو و حل مسالمت‌آمیز اختلافات آشکار شده، طرف آمریکایی ناگزیر است رویکرد خود را تغییر دهد.
وی با تأکید بر نیاز بیشتر آمریکا به مذاکره نسبت به ایران گفت: امنیت منطقه بدون حضور ایران ممکن نیست. حتی سرمایه‌گذاری‌هایی که ترامپ در منطقه خلیج فارس انجام داده، بدون تضمین امنیتی از سوی ایران، بی‌فایده خواهد بود. آمریکا به گفت‌و‌گو با ایران نیاز دارد تا بتواند شرایط را برای بهره‌برداری اقتصادی از منطقه فراهم کند.
کنعانی‌مقدم درباره احتمال شکل‌گیری توافقی جایگزین برای برجام نیز گفت: به گفته برخی مقامات ایرانی، از جمله «سیدعباس عراقچی» وزیر خارجه باید برجام را فراموش‌شده تلقی کرد. توافق جدید باید با محتوایی تازه تعریف شود، چراکه طرف مقابل – یعنی آمریکا – دیگر عضو برجام نیست و تنها بر محور مذاکرات دوجانبه با ایران تمرکز دارد.
وی با اشاره به تفاوت‌های ساختاری برجام با توافق احتمالی جدید توضیح داد: برجام توافقی جامع با مشارکت ۵+۱ بود که ذیل قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل تعریف می‌شد، اما اکنون مذاکره عملاً شامل گفت‌و‌گو میان ایران و آمریکاست. این شرایط نه‌تنها از وزن حقوقی توافق می‌کاهد، بلکه باعث می‌شود اروپا نقشی حداقلی داشته باشد و حتی در مسیر اجرای توافق سنگ‌اندازی کنند.
این کارشناس سیاسی در پایان تأکید کرد: یکی از ایرادات اساسی در روند کنونی این است که آمریکا به‌نوعی به‌جای ۵+۱ عمل می‌کند. این در حالی است که چنین اختیاری نباید به آمریکا داده شود. اگر بناست توافقی صورت گیرد، باید سایر کشور‌های عضو سابق برجام (ازجمله روسیه و چین) نیز در جریان کامل آن باشند تا از تکرار تجربه‌های گذشته جلوگیری شود.
انتهای پیام/
