اختصاص ۴۱ درصد از ۲.۶ میلیون شغل ایجادشده در دولت شهید رئیسی به بانوان

خبرگزاری آنا؛ «با پیروزی آقای رئیسی در انتخابات قرار است نقش بانوان در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور به‌شدت محدود شود و زنان دیگر به خانه‌های خود بازمی‌گردند و شرایط برابری با آقایان نخواهند داشت و حتی شنیده‌ شده دیوار و حائلی میان زن و مرد کشیده شود و جامعه خفقانی در پیش داریم»، این گزاره‌ای بود که مخالفان شهید رئیسی و بعضاً منتقدان دولت سیزدهم از ایام انتخابات در قالب محفل‌های جمعی مطرح می‌کردند و تبلیغات منفی رسانه‌های معاند و شبکه‌های خارجی هم مزید بر علت شده بود تا ناآگاهان داخلی بعضاً از روی آگاهی و جهل بر طبل این تبلیغات بدمند.

حتی برخی روشنفکرمآبان داخلی هم بدون هیچ تحقیقی و صرفاً با استناد به تبلیغات دشمنان داخلی و خارجی و شبکه‌های معاند همان گزاره‌ها را با ترکیب‌بندی و ارائه نظریه‌های تئوریک مطرح می‌کردند.

با پیروزی شهید رئیسی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخاب کابینه دولت، انسیه خزعلی به‌عنوان معاون زنان و خانواده انتخاب شد و فعالیت خود را آغاز کرد، با گذشت زمان مشخص شد که دولت سیزدهم با برنامه مشخص و معین برای بانوان وارد کارزار شده و نه‌تنها قصد ندارد فعالیت بانوان را محدود کند، بلکه یکی از تصمیمات شهید رئیسی مشارکت دادن بانوان در تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کلان کشور است.

اقدامی که در دولت‌های گذشته بعضاً کمتر مشاهده شده بود، اما دولت سیزدهم بانوان را در حوزه‌های تخصصی مرتبط به خودشان به کار گرفت و از نظرات کارشناسی آنان در تصمیم‌گیری‌های کلان استفاده کرد و حتی نظم خوبی در دولت به‌وجود آمد.

براساس گفته وزیر نیرو در دولت سیزدهم با به‌کارگیری بانوان در شرکت‌های زیرمجموعه این وزارتخانه با دستور مستقیم و پیگیری شهید رئیسی، این شرکت‌ها به نظم خوبی در زمینه‌های مختلف رسیدند.

اقدام دیگر دولت سیزدهم در حوزه بانوان و خانواده «طرح نوهمسران» بود تا از وقوع طلاق احتمالی پیشگیری شود و این طرح حتی به‌صورت پایلوت در استان‌های قم و سمنان هم با موفقیت اجرا شد، اما متأسفانه با شهادت رئیس دولت سیزدهم این موضوع ابتر ماند.

اقدام مفید دیگر دولت سیزدهم اعطای تسهیلات اشتغالزایی به زنان سرپرست خانواده بود، به‌طوری که تسهیلات مشاغل خانگی رشد ۲۵ برابری پیدا کرد، چیزی که قبل از آن وجود نداشت و منجر به اشتغالزایی در حوزه بانوان شد، چراکه ۴۱ درصد از ۲.۶ میلیون شغل ایجاد شده در دولت سیزدهم به بانوان اختصاص داشت.

دولت سیزدهم حتی برای بانوان دارای کودک هم تسهیلات یک روز دورکاری در هفته و برای زنان باردار هم مرخصی زایمان با تسهیلات ویژه برقرار کرد.

یکی از بهترین دستاورد‌های دولت شهید جمهور درباره زنان، ارتقای ساختار و به رسمیت شناختن حضور زنان در تمام دستگاه‌های تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز بود و اقدامات نیز عملیاتی و نه شعاری بود

خبرنگار آنا در گفت‌و‌گوی تفصیلی با انسیه خزعلی معاون زنان و خانواده دولت سیزدهم عملکرد این معاونت را در دوره ریاست‌جمهوری شهید رئیسی مورد بررسی قرار داده و با محورهای مورد اشاره در مقدمه بالا این گفت‌و‌گو تنظیم شده است.

بخش دوم گپ و گفت مشروح آنا با خزعلی در پی می‌آید: (بخش نخست را اینجا بخوانید)

دولت سیزدهم دورکاری بانوان را مستمر کرد

آنا: دولت سیزدهم چه تسهیلاتی را برای مادران شاغل، مانند مرخصی زایمان، ایجاد مهدکودک و ساعات کاری منعطف مهیا کرد؟

خزعلی: از موضوعاتی که مورد اهتمام رئیس‌جمهور شهید بود اینکه بانوان با آرامش به وضعیت کاری‌شان بپردازند و خانواده و فرزندانشان دچار آسیب نشوند؛ بنابراین در هیئت دولت تأکید کرد که موضوع دورکاری بعد از اتمام کرونا هم برای بانوان ادامه پیدا کند، به‌خصوص بانوانی که دارای فرزند مدرسه‌ای هستند و فرزندشان هم در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کند، بنابراین نیاز است بانوان کنار فرزندانشان باشند.

دولت سیزدهم پیگیری کرد که ادارات دولتی همکاری لازم را داشته باشند تا دورکاری بانوان مستمر باشد و حتی گزارشی از ادارات دریافت کردیم که وضعیت اعمال دورکاری چگونه است؟ و مجدداً به ادارات ابلاغ شد که می‌توانند همراهی لازم را با بانوان در موضوع دورکاری داشته باشند، به‌خصوص بانوانی که فرزند مقطع ابتدایی و پایین یعنی کودکان زیر ۶ سال دارند و براساس قانون این قبیل بانوان می‌توانستند یک روز در هفته را به‌صورت دورکاری فعالیت کنند و ساعت‌های تخفیف کاری در این زمینه داشته باشند.

آنا: در نهایت منجر به ساعات کاری شناور (منعطف)  که در برنامه هفتم توسعه هم بعدها گنجاندید؟

خزعلی: بله! موضوع شغل منعطف که بخشی از آن ساعات کاری شناور است را در قانون برنامه هفتم هم آوردیم و گروه‌های اولیه آن هم تشکیل شد تا با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قانون متفاوتی برای بانوان داشته باشیم که بخشی از آن دورکاری، بخشی دیگر مرخصی‌های خاص و بخشی کم کردن ساعات باشد تا خانواده‌ها از وجود مادر بهره بیشتری داشته باشند.

پیش از دولت سیزدهم پرداخت غرامت مرخصی زایمان با مسائلی مواجه می‌شد و بانوان در این زمینه شکایت‌هایی داشتند، به‌طوری که این پرداختی‌ها گاهی به تعویق می‌افتاد، اما کاری که انجام دادیم اینکه پرداخت مرخصی‌های زایمان را ساماندهی کردیم و پرداخت‌ها به‌موقع بود و بحمدالله تا حدودی به‌روز شد، همانطور که گفتم پیش از این شکایت‌هایی مبنی بر عدم پرداخت یا پرداخت با تأخیر دست ما می‌رسید و با پیگیری‌های مداوم این مسئله را حل کردیم.

موضوع دیگری که رئیس‌جمهور شهید با جدیت پیگیر بودند، مهدهای کودک‌ بود که حتماً باید در ادارات و بخش‌هایی که بانوان مشغول به کار هستند مهدکودک وجود داشته باشد یا حداقل شروع به ساخت مهدهای کودک کنند، البته اگر امکان اولیه برای مهدکودک با استاندارد‌های لازم وجود ندارد، اتاق مادر و کودک داشته باشند تا بعد به مهدکودک تبدیل شود.

در دولت سیزدهم مجوز‌هایی در این زمینه داده شد و یکی از ملاک‌ها برای ارزیابی ادارات و دستگاه‌های دولتی این بود که آیا مهدهای کودک دارند تا شرایط برای بانوان مهیا شود یا خیر؟ این مواردی بود که در دولت سیزدهم پیگیری‌های خوبی در این زمینه صورت گرفت.

اقدام مهم دیگر دولت سیزدهم پیگیری مسئله عدالت جنسیتی در ادارات و نهادهای دولتی بوده براین اساس به‌عنوان یکی از معیار‌ها و میزان‌های سنجش یک اداره و دستگاه‌های دولتی آیتم‌هایی را به سازمان اداری و استخدامی کشور ارائه کردیم و در این سازمان گنجانده شد تا نوع رفتار و پرداخت با نگاه عدالت جنسیتی انجام بگیرد.

ضمن اینکه عدالت جنسیتی را در شاخص‌های وسیعی که فراتر از دولت قبل بود، قرار دادیم (در دولت قبل ۱۱ دستگاه بود و ۲۲ دستگاه را در این زمینه سرخط کردیم) تا دستگاه‌های دولتی شاخص‌های عدالت جنسیتی را با توجه به شرایط دستگاه، موقعیت آن و به جنیستی که در آن دستگاه به کارگرفته می‌شود، مشخص کنند و گزارش دهند، براین اساس دستگاه‌ها مکلف شدند هر سه ماه یک بار به معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری وضعیت عدالت جنسیتی را در دستگاه خودشان گزارش کنند.

بنابراین مبحث عدالت جنسیتی در برنامه ششم مورد بازنگری قرار گرفت و شاخص‌های مسئله در ۲۲ دستگاه مورد ارزیابی قرار گرفت و ۷۴ شاخص در ۱۹ محور برای عدالت جنسیتی در نظر گرفته و به دستگاه‌ها تکلیف شد که هر سه ماه یک بار گزارشی در این زمینه ارائه کنند.

کاهش چشمگیر طلاق در دولت سیزدهم با طرح «نوهمسران»

آنا: چه برنامه‌هایی برای تحکیم بنیان خانواده و کاهش طلاق در دولت سیزدهم اجرا شد و آیا آماری در مورد کاهش طلاق در این دوره دارید؟

خزعلی: مسئله طلاق، موضوع پیشگیری از آسیب طلاق و اقدامات برای تحکیم خانواده یکی از موارد مهمی است که بعد از زنان سرپرست خانواده مورد تأکید رئیس‌جمهور شهید قرار داشت و به‌صورت مستقیم این دستور را به معاونت زنان و خانواده دادند که برنامه و طرحی برای پیشگیری از این آسیب تهیه شود.

بنابراین در این راستا طرح «نوهمسران» مطرح و در ستاد ملی «زن و خانواده» مطرح شد و سپس به کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی برده و در نهایت آیین‌نامه «نوهمسران» تصویب و به وزارت کشور ابلاغ شد.

طرح «نوهمسران» در سامانه‌ای زیرنظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سامانه جامع رفاه ایرانیان انجام می‌گیرد و مسئولیت اجرای آن برعهده وزارت کشور است.

خزعلی: دولت سیزدهم ریل اقتصاد را برای زنان تغییر داد؛ فرمان رهبری روی زمین نماند

براساس این طرح، آموزش، مهارت‌آموزی و مشاوره مخصوص زوجین در پنج سال نخست زندگی است که در سال نخست برای همه رایگان و از سال دوم تا پنجم برای دهک‌های پایین به صورت رایگان است، یعنی طرح «نوهمسران» یک آموزش و مشاوره پیشگیرانه است که با زوجین تماس گرفته شده و مهارت‌های زندگی به آنها آموزش داده می‌شود و همینطور مشاور در دسترس است تا هر زمان که مسئله‌ای وجود داشته باشد با مشاور در تماس تلفنی باشند و اگر ضرورت داشت به صورت حضوری در مراکز استان‌ها این کار انجام شده و ادامه یابد.

البته طرح «نوهمسران» در دو استان قم و سمنان به صورت پایلوت(آزمایشی) عملیاتی و نمونه اولیه اجرایی شد و تا زمانی که مسئولیت معاونت زنان و خانواده دولت سیزدهم را به عهده داشتم با پیگیری‌های مداوم مراحل مختلف کار انجام شد، اما اکنون اطلاع ندارم تا کجا ادامه پیدا کرد و آیا دولت چهاردهم همراهی لازم را خواهد داشت یا خیر؟ اگرچه طرح «نوهمسران» قانونی شده بود و ابلاغ صورت گرفته بود و طبیعتاً دولت چهاردهم باید این طرح را اجرایی کند.

آنا: برسیم به سؤالات مرتبط با احیای واحد‌های تولیدی و اشتغال‌زایی در دولت سیزدهم، دولت سیزدهم چه اقداماتی برای احیای واحد‌های تولیدی تعطیل و نیمه‌فعال انجام داد و چه تعداد واحد تولیدی در این دوره احیا شد و چه میزان اشتغال ایجاد کرد؟

خزعلی: دولت سیزدهم یکی از اولویت‌های اصلی اقتصادی را احیای کارخانجات، واحدهای تولیدی و کارگاه‌های نیمه‌فعالی و غیرفعال قرار داده بود و در مسیر احیای این واحدهای تولید هم موفق شد به‌طوری‌که کارخانجات زیادی که کاملاً تعطیل شده بودند با پیگیری رئیس‌جمهور و در سفر استانی مجدداً احیا شدند و کارگران به کار برگشتند.

واحدهای تولیدی و کارخانجاتی در استان‌ها بودند که تعطیل شده بود و رئیس‌جمهوری شهید در سفر‌های استانی سریعاً موانع را برطرف کرد یا از طریق معاونت زنان و خانواده برای احیای واحدهای تولیدی اقدام کردیم، به‌عنوان مثال در کرمانشاه کارخانه‌ای در توسعه متوقف مانده بود، چراکه دستگاه‌های بافت پارچه چادری در گمرک بود و مجوز خروج صادر نمی‌شد و همان زمان صحبت کردیم و سریعاً دستور خروج داده شد.

دغدغه رئیس‌جمهور شهید این بود که هیچ کارخانه‌ای تعطیل نماند و موانع را سریعاً برطرف می‌کرد و آیت‌الله رئیسی در این زمینه سرعت عمل داشتند که در احیای واحدهای تولیدی خیلی مؤثر بود و موجب رونق تولید در کشور شد و رونق گرفتن تولید موجب شد امروز شاهد رشد اقتصادی باشید، درحالی که قبل از آن سال‌ها رشد اقتصادی منفی بود.

رشد ۲۵ برابری تسهیلات در مشاغل خانگی

آنا: سیاست‌های دولت سیزدهم چه تأثیری در اشتغالزایی بانوان داشت؟

خزعلی: به‌طورویژه اگر بخواهم درباره بانوان بگویم، تسهیلاتی که در دولت سیزدهم به مشاغل خانگی تعلق می‌گرفت ۲۵ برابر شد که ۸۰ درصد این مشاغل خانگی مربوط به بانوان است و در این زمینه مجوز‌های لازم به بانوان داده می‌شد.

ازسویی ۳۰ درصد مجوز‌ها به مشاغل خانگی به بانوان اختصاص داده شد و وضعیت اشتغال بانوان بهبود بسیار خوبی پیدا کرد، برخلاف آن چیزی که تلاش می‌کردند القا کنند دولت سیزدهم قصد دارد بانوان را به خانه برگرداند و اجازه نمی‌دهد شرایط برابری با آقایان داشته باشند.

تسهیلاتی که در دولت سیزدهم به مشاغل خانگی تعلق می‌گرفت ۲۵ برابر شد که ۸۰ درصد این مشاغل خانگی مربوط به بانوان است و در این زمینه مجوز‌های لازم به بانوان داده می‌شد

شاهدید در دولت سیزدهم بیکاری بانوان بیش از یک‌درصد کاهش پیدا کرد و اشتغال آنها نسبت به آقایان وضعیت بهتری پیدا کرد و این آمار موجود است و می‌توانید مراجعه کنید و وضعیت به‌کارگیری بانوان را به‌خصوص در مشاغلی که به آنها صدمه نزند و بتواند کار بانوان را با وضعیت خانواده هماهنگ و متعادل کند مشاهده کنید که گسترش پیدا کرده است.

آنا: در زمینه اشتغالزایی برای بانوان در دولت سیزدهم مصداق هم دارید؟

خزعلی: از ۲ میلیون و ۶۰۰ شغلی که در دولت شهید رئیسی ایجاد شد، ۴۱ درصد مربوط به بانوان است که درصد خوبی است، البته تعداد زیادی از بانوان خانه‌دار هستند، چراکه خودشان خانه‌داری را انتخاب کردند.

آنا: به نظر شما، مهم‌ترین میراثی که شهید رئیسی از خود به یادگار گذاشت، چه بود و چگونه می‌توان راه ایشان را در دولت‌ فعلی و دولت‌های آینده ادامه داد؟

خزعلی: یکی از بهترین دستاورد‌های دولت شهید جمهور درباره زنان، ارتقای ساختار و به رسمیت شناختن حضور زنان در تمام دستگاه‌های تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز بود و اقدامات نیز عملیاتی و نه شعاری بود.

خیلی از وقت‌ها دولت‌ها شعار می‌دهند، اما کاری برای زنان انجام نمی‌شود و بحمدالله در راستای اصلاح قوانین و لایحه‌ها گام برداشته و آن را به صورت زیاد داشتیم و ۳۰ تدوین و اصلاح قوانین داشتیم و پیگیری لازم برای اجرا انجام دادیم و یکی از موارد بسیار مهم پیگیری برای اجرا بود.

در یک جمله می‌توانم کلام شهید جمهور را بگویم که مکرر ذکر کردند و به ادارات هم ابلاغ کردند که معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری قرارگاه تصمیم‌گیری و برنامه‌نویسی برای زنان و امور خانواده است و همه دستگاه‌ها، قرارگاه عملیات و اجرا هستند و باید با معاونت همراهی کنند تا وضعیت زنان و خانواده بهبود پیدا کند.