فناوری +

استاد دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران، در گفتوگو با آناتک توضیح میدهد
رازهای سلولهای بنیادی؛ درمانی معجزهآسا یا رویایی دور؟
آیا روزی میرسد که دیابت، پارکینسون یا حتی فلج نخاعی با تزریق چند سلول درمان شوند؟ سلولهای بنیادی و فناوری CAR-T، مثل کلیدهایی جادویی، درهای جدیدی به سوی پزشکی بازساختی و درمان سرطان گشودهاند. اما این فناوریها تا کجا پیش رفتهاند و چه چالشهایی پیش رویشان است؟

چگونه امواج صوتی بدن را در سطح سلولی بازسازی میکنند
سلولهای شما میتوانند بشنوند
تا امروز فکر میکردیم صدا فقط برای گوشهاست، اما حالا علم ثابت کرده که سلولهای بدن ما هم میشنوند، پاسخ میدهند و حتی تحت تأثیر آن تغییر میکنند. آیا ممکن است آینده پزشکی، در فرکانسهایی پنهان شده باشد که هرگز به آنها گوش نسپردهایم؟

از ژن تا پروتئین
پروتئومیکس؛ چشم سوم پزشکان در تشخیص سرطان
در دنیایی که هر ثانیه میتواند برای یک بیمار سرطانی حیاتی باشد، فناوریهای نوظهور زیستی به صحنه آمدهاند تا معادلات قدیمی را بر هم بزنند. پروتئومیکس، علم مطالعه جامع پروتئینها، در خط مقدم این تحولات ایستاده؛ از کشف نشانگرهای زیستی گرفته تا طراحی درمانهای هدفمند.

احمد سعادتمند، عضو هیئت علمی دانشگاه و متخصص هوش مصنوعی در گفتوگو با آناتک
آیا ایران میتواند هوش مصنوعی مشابه ChatGPT بسازد؟
جهان در چند سال اخیر، شاهد تحولات بیسابقهای در حوزه هوش مصنوعی و مدلهای زبانی بوده است؛ تحولاتی که با معرفی مدلهایی مانند ChatGPT توجه همگان را به خود جلب کردهاند. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا در ایران نیز مدلی همتراز با چتجیپیتی، توسعه یافته یا دستکم تلاشی جدی در این زمینه در جریان است؟

شمارش معکوس شروع شد
۲ سال تا هوش مصنوعی در سطح انسان فاصله داریم
آیا آیندهای با هوش مصنوعی سطح انسان و فراتر از آن، نزدیکتر از آن چیزی است که تصور میشد؟ پیشبینیهای جدید AI 2027 نقشهای ۲۴ ماهه برای رسیدن به هوش مصنوعی عمومی (AGI) و هوش فرا انسانی (ASI) ترسیم میکند.

بررسی دو هوشمصنوعی برتر که از رقبای خود جلو افتادهاند
در عرصه پررقابت هوش مصنوعیهای مولد، دو مدل زبانی بزرگ (LLM) به عنوان پیشتازهای نوآوری خودنمایی میکنند، هوش مصنوعی GPT-۴o از شرکت OpenAI و هوشمصنوعی Gemini از شرکت Google. رقابت تنگاتنگ بین این دو نه تنها سرعت پیشرفت در این حوزه را تسریع بخشیده، بلکه انتخابهای متنوعی را در اختیار محققان و کاربران قرار داده است.

بازگشت عجیب نظریه زمین صاف در عصر اینترنت
در عصری که فناوریهای پیشرفته و علم به اوج خود رسیدهاند، شاید تعجبآور باشد که برخی افراد هنوز به نظریه «زمین صاف» اعتقاد دارند. این باور که زمین یک دیسک مسطح است و نه یک کره، قرنها پیش توسط دانشمندان و کاوشگران رد شده بود. با این حال، در سالهای اخیر این نظریه به شکلی عجیب و غریب در فضای اینترنت و شبکههای اجتماعی بازگشته و طرفداران جدیدی پیدا کرده است.

تبدیل دیاکسید کربن به سوخت در چند دقیقه
پژوهشگران ژاپنی موفق شدهاند فناوری جدیدی را توسعه دهند که میتواند دیاکسید کربن (CO₂) را به منابع پیشساز سوخت تبدیل کند. این فناوری نه تنها سریع و مقرون به صرفه است، بلکه زمان فرآیند را از ۲۴ ساعت به تنها ۱۵ دقیقه کاهش داده است. این دستاورد بزرگ میتواند قدمی مهم در تولید سوختهای پایدار و کاهش آلودگی هوا باشد.

لیزری کوچک برای نقشهبرداری از جهانهای پنهان
هاروارد لیزری به اندازه یک تراشه ساخته است که به اندازه کافی درخشان است تا جهانهای نامرئی را نقشهبرداری کند. این دستاورد فناوری میتواند تحولی عظیم در زمینههای مختلف، از جمله نجوم و تصویربرداری پیشرفته، ایجاد کند. این لیزر کوچک، اما قدرتمند، به دانشمندان و محققان اجازه میدهد تا اشیاء و پدیدههایی را که قبلاً به دلیل محدودیتهای تکنولوژیکی قابل مشاهده نبودند، بررسی کنند.

روز ملی زیستشناسی
میراث علمی و نوآوریهای آینده ایران در زیستشناسی
۲۷ فروردین، روز ملی زیستشناسی، فرصتی برای گرامیداشت گذشتهای پرافتخار و نگاهی به آیندهای درخشان در علم زیستشناسی ایران است. از ابنسینا که پایههای پزشکی مدرن را بنا کرد تا پژوهشگاه رویان که در سلولدرمانی پیشگام است، ایران با دستاوردهای خیرهکننده در ژنتیک، بیوتکنولوژی و...، به یکی از قطبهای علمی منطقه تبدیل شده است.