رازهای دانش

توانایی حیوانات در یادگیری ارتباطات با دیگر گونهها
ارتباطات میان جانوران یکی از موضوعات جذاب و پیچیده در زیستشناسی است. این ارتباطات شامل رفتارهایی است که جانوران برای انتقال اطلاعات به یکدیگر از آن استفاده میکنند. تحقیقات جدید نشان میدهد که برخی از حیوانات قادرند با تقلید صداها و نشانههای دیگر گونهها با آنها ارتباط برقرار کنند!
کشف پدیده بیوفلورسانس در مرغ بهشت
بیوفلورسانس به پدیدهای اطلاق میشود که در آن برخی از موجودات زنده میتوانند نور را به خود جذب کرده و سپس آن را در طول موجهای متفاوتی از خود ساطع کنند. این پدیده معمولاً در شرایط خاصی قابل مشاهده است. کشف بیوفلورسانس در مرغ بهشت، دریچهای نو به سوی درک رفتارهای جفتگیری و ارتباطات این موجودات میگشاید.

کشف گنجینهای از فسیلهای نادر در بستر یک رودخانه
گروهی از دیرینهشناسان به طور تصادفی نقطهای را در بستر یک رودخانه در فلوریدا کشف کردند که انتظار میرود ما را با گونههای فراموششده حیات وحش آشنا کند و چگونگی تغییرات محیطی و تکامل جانوران را در این منطقه نشان دهد.

گذشته و آینده همزمان وجود دارند
از دوران کودکی، یاد گرفتهایم که رخدادها قابل بازگشت نیستند، اما در سطح قوانین فیزیک هیچ قاعدهای کلی وجود ندارد که بگوید زمان باید حتماً به جلو حرکت کند. درواقع پژوهشی جدید نشان میدهد که در سطح کوانتومی معادلات فیزیکی در هر دو جهت کار میکنند.

راهی جدید برای ترمیم بافت گیاهان
وقتی یک گیاه آسیب میبیند مثل وقتی که برگش بریده میشود، بهطور طبیعی تلاش میکند تا خودش را ترمیم کند. با این حال این فرآیند همیشه سریع و کامل نیست. دانشمندان کشف کردهاند که سلولز باکتریایی میتواند به گیاهان کمک کند تا زخمهای خود را بهتر و سریعتر ترمیم کنند.

دانشمندان بزرگترین جرم کیهانی را شناسایی کردند
دانشمندان در یک کشف شگفتانگیز، بزرگترین ساختار شناختهشده در عالم را شناسایی کردهاند. این ساختار کیهانی که به نام «Quipu» شناخته میشود، یک ابرساختار پیچیده است که هزاران برابر بزرگتر از کهکشان راه شیری ما است و وسعت آن به یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون سال نوری میرسد. این کشف نه تنها مرزهای دانش کیهانشناسی را گسترش میدهد، بلکه ممکن است برخی از فرضیات بنیادی درباره توزیع ماده در عالم را نیز به چالش بکشد.

بُعدی پنهان در ماده مغناطیسی کشف شد
مایعات اسپین کوانتومی نوعی حالت ماده است که در آن اسپین الکترونها به طور مداوم و بدون نظم در یک شبکه قرار دارند. کشف جدید یک بعد در رابطه با این ماده، پنجرهای تازه را به دنیای پیچیده مواد کوانتومی میگشاید. هر چند هنوز سوالات زیادی در مورد رفتار مایعات اسپین کوانتومی وجود دارد، اما یافتهها نشان میدهد که ما در مسیر درستی برای درک این مواد شگفتانگیز قرار داریم.

داستان عاشقان طلا و پایهگذاران شیمی
تصور کنید چند صد سال پیش در یک آزمایشگاه نیمهتاریک هستید. پیرمردی با ریش بلند و لباسی شبیه جادوگران داستانهای فانتزی، خم شده روی یک دیگ بخار که از آن دودهایی رنگارنگ بیرون میآید. او به جدیت مشغول مخلوط کردن مایعاتی است که یا قرار است جهان را متحول کنند، یا فقط باعث انفجار شوند! این تصویر، همان چیزی است که از کیمیاگران در ذهنمان داریم. اما این عاشقان طلا و جاودانگی، گرچه در تبدیل سرب به طلا ناکام ماندند، ناخودآگاه پایههای شیمی مدرن را بنا نهادند.

کشفهای تصادفی- ۵:
از نمایش شاد گاز خنده تا ذهن کنجکاو آقای ولز
دینیتروژن مونوکسید یا نیتروز اکسید معروف به گاز خنده در قرن هجدهم کشف شد اما در قرن نوزدهم دندانپزشکی به نام هوراس ولز استفاده از این گاز را بهعنوان بیحسکننده آغاز کرد و این یکی از کشفهای تصادفی تاریخ بود.

نبوغ ایرانی ۱۳
مؤلف بزرگترین دانشنامه پزشکی به زبان فارسی
زینالدین ابوالفضائل اسماعیل بن حسین جرجانی از دانشمندان ایرانی معروف سدههای ۵ و ۶ هجری است که با هدف ترویج هرچه بیشتر دانش پزشکی به طبیبانی که با زبان عربی آشنا نبودند معروفترین دانشنامه پزشکی فارسی را نوشت.