رازهای دانش

فرضیهای جدید با استفاده از دادههای تلسکوپ «اقلیدس»
جهان به اندازهای که تصور میکنیم متقارن نیست
یکی از مهمترین فرضیههای بنیادین در کیهانشناسی این است که جهان از تمام جهات یکسان دیده میشود. اما حالا، دانشمندان با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی اروپایی «اقلیدس» در حال تست یک ایده جسورانه هستند: آیا واقعا این طور است؟ در صورت مشاهده الگوهای خاصی در خمیدگی نور کهکشانهای دوردست، ممکن است بتوانیم وجود یک جهت یا گرایش پنهان در فضا را کشف کنیم، چیزی که میتواند قوانین فعلی کیهانشناسی را دوباره نوشته شود.

مقدار زیادی پلاستیک در شریانهای بیماران مبتلا به سکته کشف شد
تصور کنید که ذرات ریز پلاستیک نه تنها در محیط اطراف ما، بلکه در بدن ما نیز حضور دارند. اکنون، یک مطالعه جدید نشان میدهد که این ذرات پلاستیک حتی در شریانهای انسانهایی که دچار سکته مغزی شدهاند نیز یافت میشوند – و مقدار آنها شوکآور است.

مسکنهای باستانی الگوهای شوکآور نابرابری را در طول تاریخ بشر آشکار میکنند
محققان باستانشناسی با ایجاد یک پایگاه داده جهانی شامل بیش از ۵۵ هزار نقشه کف خانههای باستانی، به بررسی نحوه شکلگیری و تنوع نابرابری در جوامع پیش از صنعتیشدن پرداختهاند.

دانشمندان دروازهبان پنهان مغز را کشف کردند
یک مطالعه جدید که از ضبط مستقیم فعالیت مغز استفاده میکند، نشان میدهد که مناطق خاصی از تالاموس، به ویژه هستههای داخل لایه (intralaminar nuclei)، با هماهنگ شدن با قشر پیشپیشانی (prefrontal cortex)، نقش کلیدی در آغاز ادراک آگاهانه ایفا میکنند. این یافته به چالش کشیدن دیدگاه سنتی است که تمرکز اصلی را بر روی قشر مغز قرار میداد و حاکی از آن است که تالاموس به عنوان دروازهای مرکزی برای آگاهی عمل میکند.

دانشمندان دانشگاه استنفورد راز سرد شدن آبهای قطب جنوب را حل کردند
دانشمندان دانشگاه استنفورد با کشف کردند که چرا آبهای اقیانوس جنوبی (Southern Ocean) در حالی که مدلهای اقلیمی پیشبینی میکردند گرم شوند، در طول ۴۰ سال گذشت سرد شدهاند؟

در گفتوگو با آناتک بررسی شد
چرا دانشگاههای ایران نمیتوانند به موتور توسعه تبدیل شوند؟
در حالی که بودجههای پژوهشی دانشگاههای جهان از سه منبع دولت، صنعت و نهادهای خیریه تامین میشود، در ایران این پیوند بهشدت ضعیف است. ابراهیم آزادگان، استاد فلسفه علم دانشگاه شریف، با تأکید بر نقش سیاستگذاری در علم، وضعیت کنونی را ناشی از عدم هماهنگی بین دانشگاه و صنعت میداند. مشکلی که ریشه در جدا بودن تصمیمسازان از فضای دانشگاه دارد.

چگونه مغز انسان میتواند چیزی که وجود ندارد را درک کند؟
قرنها طول کشید تا مردم عدد صفر را بپذیرند. اکنون، این مفهوم به اعصابشناسان کمک میکند تا درک کنند مغز چگونه «نبود» را ادراک میکند.

آب ممکن است خیلی زودتر از آنچه فکر میکردیم به وجود آمده باشد
محققان پس از تحقیقات جدید احتمال میدهند آب، عنصر حیاتی برای موجودات زنده، تنها ۲۰۰ میلیون سال پس از مهبانگ شکل گرفته باشد. این کشف شگفتانگیز نشان میدهد حتی در دورانی که عناصر سنگین مانند اکسیژن بسیار کمیاب بودند، شرایط لازم برای تولید آب در مراحل اولیه تولد جهان وجود داشته است.

هلیوم اولیه، گواهی بر لحظات آغازین بیگبنگ در هسته زمین
هلیوم اولیه که از دوران بیگبنگ باقی مانده است، میتواند به عنوان یک ردپای تاریخی از تشکیل زمین عمل کند. این عنصر ممکن است در طول میلیاردها سال در هسته زمین به دام افتاده باشد و حالا به ما کمک کند تا بفهمیم چگونه سیاره ما شکل گرفته است.

پشت پرده الگوریتمهای شبکههای اجتماعی برای کنترل رفتار کاربران چیست؟
آیا میدانستید کاربران به طور متوسط ۲ ونیم ساعت در روز را صرف مرور شبکههای اجتماعی میکنند؟ این آماری است که چندماه قبل سایت visualcapitalist اعلام کرد. این رقم نه تنها نشاندهنده نفوذ عمیق این پلتفرمها در زندگی مدرن است، بلکه سوالی جدی را مطرح میکند: چه نیروی پنهانی تجربه دیجیتال کاربران را هدایت میکند؟