ظرفیت خودکفایی گوشت قرمز با ۷۶ میلیون رأس دام سنگین و سبک/ امنیت غذایی پایدار با تکیه بر فناوری و اصلاح نژاد

محمدابراهیم حسننژاد در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، در رابطه با وضعیت جمعیت دامی کشور پرداخت و گفت: جمعیت دام سنگین کشور در سال ۱۴۰۳ حدود ۷.۵ میلیون رأس برآورد شده است که از این میزان ۱.۹ میلیون رأس معادل ۲۶ درصد گاو صنعتی، ۴.۱ میلیون رأس معادل ۵۴ درصد گاو آمیخته، ۱.۰۴ میلیون رأس معادل ۱۴ درصد گاو بومی، ۲۰۶ هزار رأس معادل ۲ درصد گاومیش و ۲۵۱ هزار رأس معادل ۲ درصد شتر هستند.
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، ادامه داد: بیش از ۹۰ درصد از جمعیت ۴.۱ میلیون رأسی گاو آمیخته کشور حاصل تلاقی هلشتاین با گاوهای محلی است که اغلب در روستاها پرورش مییابند و میتوانند بهعنوان پتانسیل پایدار تولید شیر و گوشت برای کشور مورد توجه قرار گیرند همچنین حدود ۱.۰۴ میلیون رأس گاو بومی کشور در روستاها و شهرهای کوچک پرورش داده میشوند و بهبود صفات تولیدی آنها از طریق اصلاح نژاد امری ضروری است.
سامانههای مزرعهای غیرمتکی به مرتع
وی درباره جمعیت دام سبک، گفت: در سال ۱۴۰۳ جمعیت دام سبک کشور حدود ۶۸.۷ میلیون رأس برآورد شده است که شامل ۵۰.۷ میلیون رأس گوسفند ۷۴ درصد و ۱۷.۹ میلیون رأس بز ۲۶ درصد میشود از این میزان ۲۵ درصد کاملاً متکی به علوفه مراتع و در سامانه مرتعی کوچرو پرورش مییابند ۷۲ درصد در سامانههای روستایی و تلفیقی از مرتع و مزرعه هستند و کمتر از ۳ درصد نیز در سامانههای مزرعهای غیرمتکی به مرتع پرورش داده میشوند.
حسننژاد، تصریح کرد: میزان تولید گوشت قرمز کشور در سال ۱۴۰۳ بهطور میانگین ۹۲۳ هزار تن بوده است که از این میزان ۵۱۴ هزار تن به دام سنگین و ۴۰۹ هزار تن به دام سبک اختصاص دارد این ظرفیتها نشان میدهد که با مدیریت بهینه نهادهها و استفاده از فناوریهای نوین، امکان افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات وجود دارد.
اثر فناوریهای نوین بر کاهش تلفات
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اثر فناوریهای نوین بر کاهش تلفات و افزایش بهرهوری در واحدهای دامداری، گفت: مهمترین چالشهای تلفات دامی به سه عامل اصلی بیماریهای عفونی در زمان آبستنی، مشکلات تغذیهای میش و عوامل ژنتیکی بازمیگردد و برای مقابله با این مشکلات راهکارهایی همچون مراقبت از میش و بره پیش، حین و پس از زایمان، انجام واکسیناسیون، تغذیه آغوز، پیشگیری از سرمازدگی و ضدعفونی کردن ناف و جایگاه باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی افزود: در این میان فناوریهای نوین میتوانند به شکل مؤثری در کاهش تلفات نقشآفرینی کنند. سامانههای پایش و کنترل دما و تهویه، جایگزینهای شیر، مکملهای تغذیهای، واکسنهای ضدسقط، سامانههای مانیتورینگ سلامت، سامانههای کودروب و بهداشت محیط، سامانههای تحلیل رفتار و محیط مبتنی بر هوش مصنوعی، سامانههای تغذیه و آبخوری هوشمند و همچنین سنسورهای محیطی و پوشیدنی برای پایش پارامترهای حیاتی دام از جمله فناوریهایی هستند که بیشترین اثر را در افزایش راندمان و کاهش تلفات خواهند داشت.
تأثیر تغییر قیمت نهادهها بر سودآوری واحدهای دامپروری
معاون امور تولیدات دامی در پاسخ به پرسشی تأثیر تغییر قیمت نهادهها بر سودآوری واحدهای دامپروری، گفت: نوسانات قیمت نهادهها در کوتاهمدت اثر جدی بر بازار نمیگذارد اما در میانمدت میتواند بهطور مستقیم بر عرضه و تقاضا اثر بگذارد این تأثیر بسته به نوع سامانه پرورشی متفاوت است بهطور مثال در سامانههای روستایی و عشایری که مبتنی بر بهرهبرداری از منابع پایه فعالیت میکنند عرضه و تقاضا فصلی بوده و کمتر تحت تأثیر بازار قرار میگیرد اما در سامانههای صنعتی فشار بیشتری ایجاد میشود.
وی تأکید کرد: راهکار کاهش این ریسک حرکت به سمت بهرهگیری از فناوریهای مدیریت خوراک، اصلاح نژاد، افزایش بهرهوری و همچنین تنوعبخشی به منابع تأمین نهادههاست تا وابستگی به واردات کاهش یابد.
افزودنیهای طبیعی و پروبیوتیکها در خوراک دام
حسننژاد در ادامه درباره اثر افزودنیهای طبیعی و پروبیوتیکها در خوراک دام، تصریح کرد: استفاده از این افزودنیها یکی از راهبردهای مهم در کشاورزی پایدار و تولید مواد غذایی ایمن است. افزودنیهای طبیعی شامل عصارههای گیاهی، اسانسها، آنزیمها و اسیدهای آلی به همراه پروبیوتیکها باعث تقویت ایمنی دام، تعادل در میکروبیوتای روده و کاهش خطر بیماری میشوند.
معاون امور تولیدات دامی، ادامه داد: این ترکیبات با بهبود گوارش و افزایش جذب مواد مغذی، بازدهی تولید شیر و گوشت را ارتقا میدهند. در نتیجه هم سلامت دام افزایش مییابد و هم کیفیت و کمیت تولید بالا میرود.
به گفته وی، مزایای اقتصادی و زیستمحیطی این روش نیز قابل توجه است چرا که مصرف آنتیبیوتیک کاهش مییابد، هزینه خوراک صرفهجویی میشود و انتشار متان در واحدهای دامی کمتر خواهد شد.
انتهای پیام/