مکانیسم ماشه و پیامدهای آن برای اقتصاد و صنعت فولاد

به گزارش خبرگزاری آنا، عرفان اتابکی، کارشناس حوزه فولاد در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری آنا نوشت: مکانیسم موسوم به «اسنپبک» یا «ماشه» که در توافق برجام پیشبینی شده، این روزها بار دیگر به موضوع بحث در سطح بینالمللی تبدیل شده است. مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱، در صورت فعالسازی این سازوکار، تمامی تحریمهای پیش از برجام بهطور خودکار بازخواهد گشت.
بازگشت تحریمها میتواند در کوتاهمدت اثرات روانی قابلتوجهی بر بازارها داشته باشد. تجربه گذشته نشان داده که بخش مهمی از اثر تحریمها ناشی از نگرانی فعالان اقتصادی و افزایش بیثباتی در بازار است و نه تغییرات بنیادی. با این حال، در صورت استمرار این روند، افزایش هزینههای لجستیکی، محدودیتهای حملونقل دریایی، پیچیدگی شبکههای مالی و ریسک تجارت خارجی اجتنابناپذیر خواهد بود.
ایران در سالهای گذشته برای مقابله با محدودیتهای نفتی به استفاده از «ناوگان تاریک» متکی بوده است. این ناوگان شامل نفتکشهایی است که با خاموش کردن سیستمهای ردیابی، تغییر نام و پرچم و جابهجایی محمولهها، نفت را به مقصد میرسانند. در صورت بازگشت تحریمها، نظارت بر این ناوگان افزایش خواهد یافت، اما تجربه نشان داده که این شبکهها توان انعطاف و ادامه فعالیت دارند.
شبکههای مالی و تراستیها نیز احتمالاً تحت فشار بیشتری قرار خواهند گرفت و ریسک فعالیتهای تجاری خارجی افزایش خواهد یافت. حتی کشورهایی که تاکنون با ایران مراودات مالی محدودی داشتهاند، ممکن است محدودیتهای بیشتری اعمال کنند. نقش چین نیز تعیینکننده است؛ بزرگترین خریدار نفت ایران میتواند اثر تحریمها را کاهش دهد یا در صورت محدودیت خرید، فشار اقتصادی را تشدید کند.
در حوزه فولاد و مواد معدنی، تحریمها اثر متفاوتی خواهند داشت. برخلاف نفت که منشأ و مسیر آن قابل ردیابی است، فولاد و مواد معدنی به سادگی قابل رهگیری نیستند. بنابراین، فشار تحریم بر این بخش کمتر خواهد بود و دولت ممکن است برای جبران کاهش درآمدهای نفتی، محدودیتهای صادرات فولاد و مواد معدنی را کاهش دهد و مشوقهایی برای صادرات این کالاها ارائه کند.
در مجموع، مکانیسم ماشه میتواند آثار مثبت و منفی داشته باشد. در بعد منفی، افزایش هزینههای لجستیکی و پیچیدگیهای مالی و تجاری محتمل است. در بعد مثبت، فرصتهایی برای رشد صادرات فولاد و مواد معدنی ایجاد میشود که میتواند به منبع جایگزین درآمد ارزی کشور تبدیل شود.
انتهای پیام/
