اسماعیل بقایی: اروپایی‌ها صلاحیت قانونی و اخلاقی برای توسل به سازوکار بازگرداندن تحریم‌ها را ندارند/ رفع تحریم‌ها محور اصلی مذاکرات با اروپا است
به گزارش خبرگزاری آنا، نشست خبری «اسماعیل بقایی» سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان، امروز سه‌شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۴، در محل وزارت خارجه در حال برگزاری است.
این نشست با تبریک کمی دیرهنگام روز پزشک آغاز شد. بقایی یاد و خاطره ۵ پزشکی که در جریان تجاوز رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند، گرامی داشت.
وی تحولات منطقه را کماکان نگران‌کننده توصیف کرد و گفت طی ۲۴ ساعت گذشته بیش از ۱۰۰ نفر از مردم غزه به شهادت رسیدند و شاهد کشتار عامدانه ۵ خبرنگار بودیم که حاکی از دشمنی اسرائیل با شنیده شدن صدای حقیقت است.
وی در خصوص سوالی درباره خطرات توسعه طلبی اسرائیل و خروجی نشست جده گفت: این نشست بنا به پیشنهاد ایران و یکی دو کشور دیگر برگزار شد و مهم است که موضوع فلسطین در سازمانی که مهمترین دلیل تشکیل آن حمایت از حق تعیین سرنوشت فلسطین بوده است، زنده بماند.
جنایات و اقدامات اسرائیل در بیانیه پایانی نشست جده به شدت محکوم شد
بقایی افزود: در بیانیه پایانی نشست بخش قابل توجهی از پیشنهادات ایران درج شده است. در قطعنامه پایانی اجلاس ایده اسرائیل بزرگ به شدت محکوم شد و درخواست برای لغو عضویت اسرائیل در سازمان ملل مورد تاکید قرار گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: دیروز نیز اتفاقی بسیار وحشتناک رخ داد؛ بار دیگر شاهد کشتار عامدانه و آگاهانه خبرنگاران بودیم. در جریان حمله مستقیم نظامیان رژیم صهیونیستی، پنج خبرنگار از خبرگزاری‌های مختلف بین‌المللی جان خود را از دست دادند و این مسئله بار دیگر ثابت کرد که رژیم اشغالگر با حقیقت سر سازگاری ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که اجلاس فوق‌العاده وزرای خارجه کشور‌های اسلامی به پیشنهاد چه کشور‌هایی برگزار شد و چه اهمیتی داشت؟ بیان کرد: این اجلاس بنا به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران و یکی دو کشور دیگر دیروز برگزار شد. اهمیت اصلی آن این است که موضوع فلسطین در سازمانی که مهمترین فلسفه وجودی‌اش رسیدگی و پیگیری مسئله فلسطین است، به صورت مستمر زنده نگه داشته شود. باید تصمیم‌ها و نتایج چنین نشست‌هایی را در حد خودشان ارزیابی کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: سازمان همکاری اسلامی از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۶۹، به‌ویژه با هدف حمایت از مبارزات مشروع ملت فلسطین برای تحقق حق تعیین سرنوشت تشکیل شد و در دو سال گذشته نیز چندین نشست مشابه برگزار کرده که هر بار با قطعنامه یا مصوبه‌ای اجماعی به پایان رسیده است.
بقایی تصریح کرد: در این اجلاس جمهوری اسلامی ایران پیشنهادات مشخصی را مطرح کرد که بخش قابل توجهی از آنها در بیانیه پایانی نشست درج شد. همزمان با برگزاری اجلاس، اعتراف نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به پیگیری ایده «اسرائیل بزرگ» که به معنای چشم‌داشت ارضی به کشور‌های منطقه و اسلامی بود، باعث شد این موضوع به‌طور پررنگ در قطعنامه پایانی مورد توجه قرار گیرد و محکوم شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: در قطعنامه پایانی، موارد متعددی گنجانده شد که از جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:
محکومیت ایده توسعه‌طلبانه «اسرائیل بزرگ».
درخواست برای توقف صادرات تسلیحات به رژیم صهیونیستی.
درخواست برای تجدیدنظر و قطع روابط دیپلماتیک با این رژیم.
تأکید بر ضرورت اقدام شورای امنیت سازمان ملل برای کمک فوری به مردم غزه.
ضرورت مستندسازی جنایات رژیم صهیونیستی توسط دیوان بین‌المللی کیفری و دیوان بین‌المللی دادگستری.
حمایت از گزارشگر ویژه حقوق بشر در موضوع فلسطین که طی ماه‌های اخیر به‌شدت تحت فشار رژیم صهیونیستی قرار داشته است.
بقایی افزود: همچنین در این قطعنامه بر ضرورت صیانت از اماکن مقدس اسلامی از جمله مسجدالاقصی و مسجد ابراهیمی در الخلیل، جلوگیری از تغییر هویت، جغرافیا و جمعیت منطقه و مقابله با پروژه یهودی‌سازی سرزمین‌های اشغالی تأکید شد.
وی در پاسخ به سئوالی درباره اجرایی شدن این مصوبات در چه مسیری دنبال خواهد شد؟ گفت: اجرایی کردن این موارد نیازمند پیگیری در سایر سازمان‌های بین‌المللی از جمله مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت است. البته در شورای امنیت با مانع بزرگی به نام وتوی آمریکا مواجه هستیم. با این حال، از آنجا که این مصوبه در آستانه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد، فرصتی مناسب برای کشور‌های اسلامی فراهم آمده تا تلاش مضاعفی در سطح نهاد‌های بین‌المللی برای توقف نسل‌کشی و کمک به مردم مظلوم فلسطین به کار گیرند.
نگرانی از تبعات سازوکار بازگرداندن تحریم‌ها
سخنگوی وزارت امور خارجه، اظهار داشت: به هیچ وجه چنین نیست که ما درصدد تخفیف اهمیت آنچه که موسوم شده به سازگار ساز و کار بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت باشیم. حتماً اینطور نیست. ما آگاه هستیم نسبت به آثار و تبعات نامطلوب چنین اتفاقی. وقتی ما می‌گوییم که به هیچ عنوان طرف‌های اروپایی از صلاحیت قانونی و اخلاقی برای توسل به این سازوکار برخوردار نیستند، یعنی نه تنها تأیید نمی‌کنیم بلکه نگران تبعاتش هستیم.
بقایی افزود: آنچه که دوستان ما در وزارت خارجه همیشه گفتند این است که اجازه ندهیم این موضوع تبدیل به یک ابزار جنگ روانی علیه ذهن و روح شهروندان‌مان بشود. در حد خودش ببینیم و دچار افراط و تفریط نشویم در تحلیل و ارزیابی آثار و تبعات چنین وضعیتی.
برنامه‌ریزی و گفتوگوهای دیپلماتیک
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: ما وقتی قائل به این هستیم که چنین حقی وجود ندارد و طرف‌های اروپایی مجاز نیستند که از این سازوکار استفاده بکنند برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریم شورای امنیت، حتماً برنامه روشنی داریم. تلاش‌های گسترده را به کار گرفتیم برای اینکه چنین اتفاقی نیفتد. گفت‌و‌گو‌هایی که امروز در ژنو در حال انجام است بعد از تماس تلفنی وزیر امور خارجه با همتایان اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، همین‌طور گفت‌و‌گو‌هایی که با دو کشور دیگر عضو شورای امنیت سازمان ملل یعنی چین و روسیه داریم، در همین راستاست.
تلاش‌های مستمر ایران
بقایی ادامه داد: دستگاه دیپلماسی با علم به اینکه چنین اتفاقی نامطلوب خواهد بود و با این باور که طرف‌های سه کشور اروپایی حق هم از حیث قانونی و هم از لحاظ اخلاقی ندارند برای سوءاستفاده از سازوکار موسوم به پسگشت یا اسنپ‌بک، از مدت‌ها قبل ــ یعنی این مال امروز و دیروز نیست ــ این موضوع را در دستور کار داشته و امیدواریم که نتایج این تلاش‌ها هم مثبت باشد و مثمر ثمر واقع بشود.
بررسی پیش‌نویس قطعنامه
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: در مورد پیش‌نویس قطعنامه، بله ما در جریان هستیم، متن را در دست بررسی داریم و مواضع‌مان را در این مورد هم اعلام خواهیم کرد.
واکنش دیپلماتیک ایران به اتهام اخیر
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: قاعدتاً هر کنش نامناسبی و ناموجهی در سطح دیپلماتیک واکنش متقابلی را در پی خواهد داشت. این تحول جدید است، همکاران من مشغول بررسی موضوع و تصمیم‌گیری در مورد نحوه پاسخ ما هستند. اما اتهامی که مطرح شده مطلقاً مردود است.
آنتی‌سمیتیزم مفهومی غربی است
بقایی تصریح کرد: اساساً مفهومی تحت عنوان یهودی‌ستیزی یا سامی‌ستیزی یا آنتی‌سمیتیزم در فرهنگ و تاریخ و دین ما جایی ندارد. این موضوع، این مفهوم، این پدیده، پدیده‌ای است غربی و اروپایی. تاریخ را نگاه کنید؛ آزار و اذیت کردن یهودیان به واسطه دین‌شان موضوعی است مربوط به اروپا و باید پاسخگو باشند در مورد گذشته تاریخی‌شان که تا به امروز ادامه پیدا کرده. متأسفانه در این موارد به فرافکنی روی می‌آورند برای توجیه سیاست‌های ضدایرانی‌شان.
ارتباط اقدام استرالیا با تحولات داخلی این کشور
وی درباره اقدام اخیر استرالیا گفت: آن چیزی که مشخص است این است که به نظر می‌رسد این تصمیم متأثر از تحولات داخلی استرالیا بوده باشد. شما طی دو هفته گذشته شاهد بودید تظاهرات‌ها و اعتراض‌های میلیونی در انتقاد و اعتراض به نسل‌کشی و کشتار در سرزمین‌های اشغالی فلسطین اتفاق افتاد. جزو معدود مواردی بود که برخی از سیاستمداران استرالیایی انتقاد‌هایی را نسبت به رژیم صهیونیستی مطرح کردند.
تلاش برای جبران انتقادات علیه رژیم صهیونیستی
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد این اقدام، یعنی اقدام علیه ایران که در واقع اقدام علیه دیپلماسی است و علیه روابط دو ملت، در راستای جبران اندک انتقاداتی است که طرف استرالیایی در این مدت از رژیم صهیونیستی داشته است.
روابط تاریخی و حسنه ایران و آفریقای جنوبی
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: یعنی اینکه دو دولت مستقل و صاحب حاکمیت، دو دولتی که دارای روابط تاریخی طولانی با هم هستند. ایران به عنوان یکی از مخالفان رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی و یکی از حامیان حق تعیین سرنوشت مردم آفریقای جنوبی، همیشه هم با آفریقای جنوبی و هم با سایر کشور‌های آفریقایی روابط حسنه‌ای داشته است.
رفت‌وآمد‌های دیپلماتیک؛ اقدامی عادی و طبیعی
بقایی افزود: رفت و آمد بین مقام‌های رسمی دو کشور امری طبیعی و عادی است. آن چیزی که غیرعادی است، مداخله غیرقانونی مقامات آمریکایی است.
دخالت آمریکا در امور داخلی کشور‌ها
وی تصریح کرد: در اینجا سفیر آمریکا درخواستی از یک کشور مستقل برای توضیح در مورد یک تماس عادی دیپلماتیک بین دو کشور مطرح کرده است. قاعدتاً دولت آفریقای جنوبی به عنوان دولت مستقل در این زمینه مصالح خودش را تشخیص می‌دهد و می‌داند چگونه در این زمینه واکنش نشان بدهد.
خط قرمز ما منافع ملی ملت است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره مذاکرات مستقیم با آمریکا آیا انجام می‌شود یا خیر؟ گفت: خط قرمز ما منافع ملی ملت ما است.
نخستین سفر رئیس‌جمهور به چین در یک سال گذشته
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: سران شانگهای در دهم شهریور برگزار خواهد شد و قرار است که رئیس‌جمهور محترم در این اجلاس شرکت بکنند. جزئیات را حتماً دفتر رئیس‌جمهور به موقع اطلاع‌رسانی خواهد کرد. این نخستین سفر رئیس‌جمهور محترم ما به چین طی یک سال گذشته است.
اهمیت اجلاس شانگهای
بقایی افزود: اجلاس شانگهای اجلاس بسیار مهمی است. علاوه بر ۱۰ کشور عضو شانگهای که جمهوری اسلامی ایران هم از دو سه سال قبل به عنوان عضو کامل پذیرفته شد، حدود ۲۰ کشور دیگر در قالب شانگهای پلاس در این اجلاس شرکت خواهند کرد. همچنین مدیران و دبیران کل سازمان‌های بین‌المللی حضور خواهند داشت؛ لذا این اجلاس فرصت مغتنمی خواهد بود برای رایزنی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشور‌های عضو شانگهای، با کشور میزبان چین و مرور روابط دوجانبه.
دیدار‌های دوجانبه با مقامات ارشد چین
وی ادامه داد: این سفر به چین برای شرکت در اجلاس شانگهای است، اما در کنارش دیدار‌های دوجانبه هم با مقامات ارشد چین صورت خواهد گرفت؛ بنابراین فرصتی برای بررسی روابط دوجانبه است.
روابط مستحکم ایران و چین
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: ما با چین روابط بسیار مستحکم و مهمی داریم. قرارداد ۲۵ ساله همکاری با چین به خوبی در حال اجراست و هر دو طرف مراقبت می‌کنند که در حین اجرا اگر احیاناً جا‌هایی نیاز به تقویت دارد، انجام بشود؛ بنابراین روابط ما با چین روابطی است که نیازمند مراقبت مستمر دارد با هدف تقویت و تحکیم آن در حوزه‌های مختلف.
ادامه مذاکرات با تروئیکای اروپایی
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: مذاکرات فعلی ما با تروئیکای اروپایی حاضر، درباره همان موضوعی است که مدت‌هاست مذاکره می‌کردیم؛ یعنی رفع تحریم‌ها. در این برهه خاص، قاعدتاً موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ و وضعیت پیش‌رو در رابطه با این قطعنامه بخشی از گفتوگو خواهد بود و در ازای آن اعتمادسازی و شفاف‌سازی ــ که تا الان هم وجود داشته ــ در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ادامه خواهد یافت. از این حیث تغییر ماهوی در موضوع مذاکرات حادث نشده است.
موضع روشن ایران درباره مقاومت
بقایی در ادامه اظهار داشت: موضع ما در رابطه با مقاومت موضوع روشنی است و طی همین دو هفته بار‌ها مطرح شده. ما معتقدیم لبنان به مثابه یک دولت مستقل، با اجزای مختلف و طوایف گوناگونی که در آن نقش دارند، باید در قالب مشورت‌های لبنانی ـ لبنانی بتواند بهترین تصمیم را درباره موضوعات مختلف، از جمله ارتباطاتش با طرف‌های دیگر، اتخاذ کند.
ضرورت تقویت توانمندی‌های دفاعی
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: مواضع ما خیلی روشن است؛ ما اعتقاد داریم زیستن عزتمندانه در منطقه‌ای که به‌طور مستمر با زیاده‌خواهی، توسعه‌طلبی و سیطره‌جویی رژیم صهیونیستی مواجه است، الزاماتی دارد. شما ناگزیرید توانمندی‌های نظامی خود را تقویت کنید برای حراست از تمامیت سرزمینی، جلوگیری از طمع‌ورزی رژیم صهیونیستی و اطمینان از امنیت و ثبات کشورهایتان. این درسی است که در این دو سال، همه کشور‌های منطقه بیش از گذشته فرا گرفته‌اند.
شایعات درباره محدودیت سفر گردشگران
وی در پاسخ به برخی شایعات درباره محدودیت سفر گردشگران به ایران گفت: محدودیتی وجود نداشته است. البته باید جزئیات را از وزارت میراث و گردشگری سؤال کنید، اما بحث ساماندهی این موضوع و اصلاح فرایندها، از جمله تسهیل صدور روادید ورود با توجه به نوع درخواست‌های گردشگری، یک امر ثابت و همیشگی در دستور کار دستگاه‌های ذیربط، مشخصاً وزارت میراث و گردشگری، بوده است. تا جایی که به وزارت خارجه مربوط می‌شود، ما تغییر جدیدی را دریافت نکرده‌ایم. کماکان خودمان را متعهد می‌دانیم برای کمک به ارتقای گردشگری ایران و همه تلاش خود را با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط از جمله وزارت میراث و گردشگری به کار می‌گیریم.
تأمین منافع ملی محور مذاکرات ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: بحث ما بحث هزینه‌سازی نیست، بحث تأمین منافع ملی خودمان است. ما از هیچ ابزار و گزینه‌ای غافل نبودیم برای اطمینان از تأمین منافع ملی کشور.
رایزنی با کشور‌های عضو برجام و اروپایی
بقایی ادامه داد: همزمان که با چین و روسیه به عنوان مشارکت‌کنندگان در برجام و اعضای دائم شورای امنیت در تماس بودیم، با سه کشور اروپایی هم گفتوگو کردیم و گفتوگو می‌کنیم. تمرکز ما اطمینان از تأمین منافع ملی است و جلوگیری از تحمیل هزینه‌های غیرضروری بر کشور.
استمرار روند مذاکرات و باور به توانمندی‌ها
وی خاطرنشان کرد: این یک روند ادامه‌دار است و ما حتماً هم به توانمندی‌های خودمان باور داریم و هم جایگاه طرف‌های مقابل را با توجه به صلاحیت‌ها و امکاناتی که به عنوان اعضای شورای امنیت سازمان ملل در اختیار دارند، می‌شناسیم و بر این اساس مذاکرات خودمان را تنظیم می‌کنیم.
بدترین هجمه علیه قواعد حقوق بین‌الملل در هشت دهه اخیر
بقایی گفت: واقعیت این است که همزمان با ارتکاب بدترین جنایات بین‌المللی در غزه در دو سال اخیر، بدترین اتفاق هم علیه قوانین و هنجار‌های بین‌المللی حادث شد. در طول ۸ دهه گذشته، بعد از تصمیم تأسیس سازمان ملل متحد، مورد مشابهی پیدا نمی‌کنید که قواعد حقوق بین‌الملل، قواعد عامره حقوق بین‌الملل، قواعد حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر تا این حد مورد هجمه یک بازیگر قرار گرفته باشد.
نقش شورای امنیت و حمایت آمریکا
وی ادامه داد: بدتر از آن، شورای امنیت سازمان ملل متحد به خاطر حمایت‌های آمریکا و چند کشور غربی دیگر از رژیم صهیونیستی، هیچ واکنش درخوری برای محکومیت این نقض‌های فاحش حقوق بین‌الملل انجام نداد. فکر می‌کنم موضع‌گیری‌های مقامات آمریکا در این خصوص گویای نگاه واقعی آمریکا است؛ هیچ ارزشی برای قواعد حقوق بین‌الملل، خصوصاً حقوق بشر قائل نیستند.
سوءاستفاده گزینشی و استاندارد‌های دوگانه
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: سوءاستفاده گزینشی و استاندارد‌های دوگانه از مفاهیم حقوق بشری هیچگاه تا این اندازه خودش را نشان نداده بود.
قابلیت استناد حقوقی اظهارات آمریکا
بقایی افزود: از لحاظ حقوقی، اگر محکمه‌ای عادلانه وجود داشته باشد، همه این اظهارنظر‌ها می‌تواند به‌عنوان ادله‌ای برای اثبات همدستی آمریکا در ارتکاب جنایات شنیع در غزه و کرانه باختری واقعاً مورد استفاده قرار بگیرد.
تصمیم‌گیری درباره قطعنامه‌ها در صلاحیت شورای امنیت
بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری آنا که پرسید وزیر امور خارجه در خصوص ایده سه کشور اروپایی برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ با هدف فراهم‌کردن زمان بیشتر برای دیپلماسی تصریح کرد که از نظر ایران تصمیم‌گیری در مورد تمدید قطعنامه بر عهده شورای امنیت و اعضای آن است و تهران (در عین اینکه مواضع و دیدگاه‌های اصولی خود را در این‌خصوص دارد) در این فرایند ورود نمی‌کند.
آیا این اظهارات به این مفهوم است که اگر شورای امنیت به تمدید مکانیسم پسگشت رای مثبت دهد، ایران به رغم مخالفت قبلی، به نظر شورا احترام خواهد گذاشت؟ گفت: از نظر ایران، تصمیم‌گیری در مورد تمدید قطعنامه بر عهده شورای امنیت و اعضای آن است. تهران در عین اینکه مواضع و دیدگاه‌های اصولی خود را در این خصوص دارد، در این فرایند ورود نمی‌کند.
دیپلماسی همیشه فعال است
وی در پاسخ به پرسشی درباره محدودیت زمانی برای تعامل دیپلماتیک افزود: دیپلماسی هیچ‌وقت تعطیل‌بردار نیست. گفتوگو و مذاکره هر زمان که تأمین‌کننده منافع و مصالح ملی کشور باشد، حتماً مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما ما گفتیم و باز هم تأکید می‌کنیم که به هیچ عنوان تحت تهدید و استفاده از چنین سازوکار‌هایی به‌عنوان چماق برای امتیازگیری، تسلیم نخواهیم شد.
تمرکز ایران بر منافع ملی و حقوق بین‌الملل
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: تمرکز ما بر پیشبرد منافع ملی با شاخصه‌هایی است که مدنظرمان است و منطبق بر حقوق بین‌الملل و منطق مورد استفاده در قطعنامه ۲۲۳۱ است.
موضع قاطع ایران درباره بازگرداندن تحریم‌ها
بقایی ادامه داد: نهایتاً شورای امنیت دارای سازوکار مختص خودش است؛ پنج عضو دائم دارد، ۱۰ عضو غیر دائم و تصمیم‌گیری بر اساس رویه‌های شناخته‌شده در این شورا صورت می‌گیرد. اما این نافی موضع اصولی ما مبنی بر اینکه سه کشور اروپایی به هیچ عنوان حق بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران را ندارند، نخواهد بود.
ایران همواره متعهد به مذاکره بوده است
بقایی گفت: مگر جمهوری اسلامی ایران در حال مذاکره با طرف آمریکایی نبود؟ آیا این ایران بود که در میانه مذاکرات خدعه کرد و متوسل شد به استفاده از زور؟ هم خودش و هم مهمترین متحدش؟ غیر از این است که ایران آماده می‌شد برای دور ششم مذاکرات در مسقط؟ مذاکره آگاهانه از طرف هر دو کشور تصمیم‌گیری شده بود و این آمریکا بود که دو روز قبل از موعد مقرر خیانت کرد به دیپلماسی.
اروپا و مذاکرات برجام
وی افزود: اکنون با اروپا صحبت می‌کنیم، زیرا اروپا آمادگی مذاکره دارد، بخشی از برجام است و از ابزاری که در برجام و در قطعنامه ۲۲۳۱ پیش‌بینی شده به زعم خودش برای تهدید ایران و امتیازگیری استفاده می‌کند. ما خودمان را مسئول می‌دانیم که از هیچ فرصتی برای پیشبرد منافع ملی صرف‌نظر نکنیم و حسن نیت خود را نشان داده و نشان می‌دهیم.
روشن شدن واقعیت در طول سه ماه اخیر
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: نمی‌خواهیم این‌گونه القا شود که ایران طرفی بود که وارد مذاکره نشد. در سه چهار ماه گذشته اگر اتفاقات را مرور کنید، خواهید دید که کدام طرف با حسن نیت وارد مذاکرات شد و کدام طرف علاوه بر نق‌زنی‌ها، تغییر مواضع مکرر داشت. در نهایت، وقتی احساس کردند از طریق مذاکره نمی‌توانند منافع خودشان را تأمین کنند ــ که به نظر ما منافع کاملاً نامشروع و یک‌سویه بود ــ متوسل به زور شدند.
عدم تایید اقدامات زورمندانه
بقایی خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم هموطنان ما هیچ‌کدام این اقدامات را تأیید نخواهند کرد.
اقدام اوکراین برخلاف حقوق بین‌الملل
بقایی گفت: این اقدام قابل توجیه نیست. واقعیت این است که دولت اوکراین در این سال‌ها با اصرار بر یک رویکرد ضدایرانی و بر اساس گزارش‌های کذبی که در رابطه با حمایت ایران علیه این کشور در منازعه‌اش با روسیه ایجاد شده، مواضع ضدایرانی اتخاذ کرده است.
نقض توافقات دوجانبه
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: آخرین اقدامی که صورت گرفت هم مغایر با حقوق بین‌الملل است و هم خلاف موافقت‌نامه‌های دوجانبه فی‌مابین دو کشور.
واکنش ایران
بقایی تصریح کرد: علی‌الاصول، این اقدام با عمل متقابل ایران مواجه خواهد شد و ما مشغول بررسی جزئیات این موضوع هستیم.
خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق
بقایی گفت: خروج نیرو‌های نظامی آمریکا از عراق در چارچوب قطعنامه سازمان ملل است و تصمیمی که دولت عراق هم خود را ملزم می‌داند به اجراش تا سپتامبر ۲۰۲۶، ظاهراً قرار است که این پایگاه‌ها تخلیه شود و الان بخشی از آن روند را شروع کردند که تا سال آینده نهایی شود. این تصمیم دولت عراق است و ما هم حتماً به این تصمیم احترام می‌گذاریم.
موضع اصولی ایران درباره حضور نیرو‌های بیگانه
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: اساساً موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران این است که حضور نیرو‌های بیگانه با هر عنوان و بهانه‌ای که باشد، مخل امنیت و ثبات منطقه است.
رایزنی‌های منطقه‌ای در حاشیه اجلاس وزرای همکاری اسلامی
بقایی ادامه داد: در رابطه با گفتوگوهای دو وزیر خارجه در حاشیه اجلاس وزرای همکاری اسلامی، ما از هر فرصتی استفاده می‌کنیم برای مشورت و رایزنی با کشور‌های همسایه و دوست در مورد تحولات منطقه. تمرکز این دیدار تحولات غزه و فلسطین اشغالی بوده و خطراتی که از ناحیه توسعه‌طلبی و جنگ‌افروزی رژیم صهیونیستی متوجه منطقه و کشور‌های اسلامی است.
گفتوگوهای دوجانبه و سفر مقامات
وی افزود: در عین حال، در مورد روابط دوجانبه گفتوگو شده و راجع به سفر مقامات دو کشور، از جمله سفر مقامات ارشد عراق به ایران، نیز گفتوگوهای صورت گرفته است و ما مشغول تنظیم زمان مناسب برای آن خواهیم شد.
تصاویر سفارت چین مربوط به چند هفته قبل بود
بقایی گفت: تصاویری که ارائه شده بود، یک شیطنت رسانه‌ای بود. تصاویر مربوط به دو سه هفته قبل است. به دلیل زمانی که در صدور روادید اتفاق افتاد و تراکم درخواست‌ها پس از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران، برخی سفارتخانه‌ها با حجم بالای درخواست‌های روادید مواجه شدند. چین هم مستثنا نبود و چند روز طول کشید تا درخواست‌های معوقه بررسی و پردازش شود.
سفارت چین پیگیر موضوع بود
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: اکنون چنین چیزی وجود ندارد. سفارت چین در تهران خیلی جدی پیگیر موضوع بود و اطلاع دارم که این موضوع حل و فصل شده است.
رد خبرسازی دیلی تلگراف
بقایی تأکید کرد: دیلی تلگراف اولین بار نیست که خبرسازی می‌کند، با نقل از منابع آگاه ناموجود خبر‌هایی درباره ایران تولید می‌کند که هیچ مبنای بیرونی ندارد. این خبر هم کلیتاً اساساً زیر سؤال است و چنین چیزی وجود ندارد.
دیدار‌های اخیر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
بقایی گفت: هفته گذشته دیداری در سطح مدیران کل میان مدیر کل از طرف جمهوری اسلامی ایران و مدیر کل صلح و امنیت بین‌المللی و معاون مدیر کل آژانس در وین انجام شد. این دیدار ادامه گفتگویی بود که دو هفته قبل در تهران انجام شده بود و در آن درباره تدوین نحوه تعامل با آژانس گفتوگو کردیم.
حمله غیرقانونی به تاسیسات هسته‌ای ایران
وی ادامه داد: موضوع را نباید دست کم گرفت؛ اتفاقی که افتاد علیه تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران بود. ما تأکید داریم که آمریکا مسئولیت دارد در قبال حمله نظامی غیرقانونی که علیه تاسیسات ما انجام شد. همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل قصور‌هایی که داشت، درگیر این اتفاق بی‌سابقه شد.
ضرورت تدوین شیوه‌نامه جدید
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: قبلاً سابقه نداشته که آژانس درگیر بازرسی از اماکن و تاسیساتی شود که مورد حمله غیرقانونی طرف‌های دیگر قرار گرفته‌اند؛ بنابراین طبیعی است که در این روند و برهه زمانی، ما نیازمند تدوین یک شیوه‌نامه و نحوه کار جدید با آژانس باشیم که همکاران ما مشغول انجام آن هستند.
تناقض در سیاست‌های اروپایی
بقایی گفت: کشور‌های اروپایی خودشان دچار نوعی تناقض در سیاست‌هایشان درباره ایران هستند. از یک طرف مدعی گفتوگو و تعامل هستند و از طرف دیگر به بهانه‌های مختلف بر رویکرد تقابلی، از جمله از طریق اعمال تحریم‌های غیرقانونی، اصرار می‌ورزند. این امر طبیعتاً در رویکرد ما در گفتوگو با آنها اثرگذار است.
نقض برجام توسط انگلیس
وی افزود: انگلیس به عنوان یکی از سه کشور اروپایی مشارکت‌کننده در برجام، طی ۱۰ سالی که از عمر برجام می‌گذرد، مرتکب موارد متعدد نقض برجام شده است؛ به ویژه از زمانی که از اتحادیه اروپایی خارج شدند بعد از برگزیت، و به نوعی سردمدار مجموعه اقداماتی در مغایرت با نص و روح برجام بودند.
بی‌اثر بودن تحریم‌ها بر منافع ملی ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: بنابراین این تحریم‌هایی که اعمال شده، قطعاً هم با حقوق بین‌الملل مغایر است و هم به هیچ عنوان تاثیری در رویکرد ما برای تأمین منافع ملی بر اساس مصالح عالیه کشورمان نخواهد داشت.
گسترش همکاری‌های ایران و روسیه
اسماعیل بقایی گفت: رابطه ما با روسیه رابطه بسیار گسترده‌ای است و حوزه‌های زیادی را در بر می‌گیرد. همکاری در زمینه انرژی یکی از این حوزه‌هاست. ما با توجه به نیاز‌هایی که در حوزه انرژی داریم و همین‌طور ظرفیت‌هایی که خودمان داریم، با کشور‌های همسایه در تعامل بودیم و روسیه هم یکی از این کشورهاست.
وی افزود: نکته‌ای که آقای سفیر اعلام کردند، به عنوان یکی از برنامه‌هایی است که ما در دستور کار داریم. جزئیات آن قاعدتاً دوستان ما در وزارت نفت هر وقت لازم بدانند، توضیحات را ارائه خواهند داد.
گرامیداشت هفته دولت
بقایی با اشاره به هفته دولت تصریح کرد: جا دارد که هفته دولت را تبریک بگویم به همه کسانی که برای ارائه خدمات و خدمتگزاری به مردم تلاش می‌کنند در دستگاه‌های مختلف دولتی.
عملکرد دستگاه دیپلماسی در یک سال گذشته
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: اگر بخواهم درباره عملکرد وزارت امور خارجه توضیح بدهم، زمان زیادی می‌برد و شاید نیاز باشد در قالب یک مصاحبه مجزا ارائه شود. اما به طور خلاصه، یک سال بسیار پرچالشی را پشت سر گذاشتیم و همه تلاش ما از ابتدای تشکیل دولت چهاردهم این بود که با اتکا بر زحمات و میراث گذشتگان، برای صیانت از منافع ملی اقدام کنیم و ابتکار‌های جدید به کار ببریم.
وی افزود: دوره دفاع میهنی ۱۲ روز دفاع از کیان کشور یک برهه بسیار مهم و تعیین‌کننده بود، نه فقط برای کل کشور و همه ایرانیان، بلکه برای دستگاه دیپلماسی به عنوان پیشانی کشور در تبیین حقانیت جمهوری اسلامی ایران و مدافع منافع ملی در عرصه بین‌المللی.
تاکید بر تلاش‌های دستگاه دیپلماسی درباره بازداشت مهدیه اسفندیاری در فرانسه
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، درباره بازداشت یک شهروند ایرانی در فرانسه گفت: اقدامات بسیار زیادی انجام داده‌ایم. جا دارد با استفاده از این فرصت، گلایه‌ای هم از برخی دوستان مطرح کنم که زحمات چند ماهه دستگاه دیپلماسی در این زمینه را نادیده می‌گیرند و بیان می‌کنند که گویا هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
وی افزود: معاونت کنسولی ما از همان روز‌های نخست این موضوع را در دستور کار داشت. فراموش نکنید که طرح موضوع در رسانه‌های فرانسوی، بعد از این بود که این موضوع در جلسه سخنگویی همین وزارتخانه مطرح شد.
پیگیری مستمر از طریق سفارت ایران در پاریس
بقایی ادامه داد: سفارت ایران در پاریس به صورت مستمر پیگیر موضوع است. آخرین دیدار کنسولی با ایشان ۲۸ مرداد ماه انجام شد و همکاران ما به صورت منظم با ایشان در تماس هستند. در صورت نیاز، حمایت‌های لازم ارائه می‌شود و ارتباط با وکلا نیز برقرار است.
وضعیت پرونده و مطالبه ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: آخرین تحول در پرونده ایشان این است که با آزادی مشروط فعلاً موافقت نشده و وکلا در تلاش هستند تا ایشان از زندان آزاد شود. ما کماکان معتقدیم که روند رسیدگی عادلانه به این پرونده صورت نگرفته و دلایل معقول و قانونی برای بازداشت ایشان ارائه نشده است. این مطالبه را هم در تهران با سفارت فرانسه و هم در پاریس از طریق سفارت خود پیگیری خواهیم کرد.
در دیدار مشاور امنیت ملی سوئیس و علی لاریجانی در رابطه با آمریکا پیامی رد و بدل نشده است
بقایی همچنین گفت: دیدار مشاور امنیت ملی سوئیس و علی لاریجانی در چهارچوب تماس‌های متعارف دیپلماتیک بین ایران و سوئیس بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: سوئیس همزمان حافظ منافع آمریکا در ایران هست بنابراین غیر طبیعی نیست که در هر تماس و رایزنی بین مقام‌های جمهوری اسلامی ایران و سوئیس موضوعات مرتبط با روابط ایران و آمریکا هم مطرح شود، اما اینکه بگوییم پیامی رد و بدل شده؛ خیر نشده است.
رد اتهامات ضدایرانی در اروپا
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، درباره اتهامات مطرح شده علیه ایران در رابطه با دست داشتن در خرابکاری‌هایی در اروپا گفت: اتهام‌های مختلف علیه ایران مطرح می‌شود؛ بخشی از آن را عرض کردم، از جمله اتهام ضدیهودیت و یهودی‌ستیزی، که کاملاً مضحک و مردود است و به هیچ عنوان با تاریخ ایران، نگاهش به نوع انسان و دیدگاهش مطابقت ندارد.
اتهامات ساختگی علیه ایران
وی افزود: اتهام دیگر این است که ایران به دنبال اقدامات ناساز در برخی کشور‌های اروپایی بوده که این نیز کاملاً ساختگی است و کسی آن را باور نمی‌کند. بیشتر به نظر می‌رسد که برخی کشور‌های غربی مصر هستند به پیگیری یک رویکرد فرافکنانه، زیرا هم از افکار عمومی خود و هم از افکار عمومی منطقه، مطالبه اقدام جدی علیه رژیم صهیونیستی وجود دارد، و به هر دلیلی عاجز هستند از اقدام مؤثر برای توقف نسل‌کشی.
اتهام‌زنی به ایران به جای پاسخ به واقعیت‌ها
بقایی در ادامه گفت: راحت‌ترین کار برای این کشور‌ها این است که ایران را متهم کنند به اتهاماتی که مطلقاً هیچ مبنای واقعی ندارد، تا افکار عمومی را از واقعیت‌های موجود در منطقه منحرف کنند؛ مهمترین واقعیت، تداوم نسل‌کشی و کشتار در منطقه است. افکار عمومی منطقه، آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی را مقصر و همدست در این جنایات می‌دانند.
اهمیت اجلاس سران شانگهای برای ایران
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، درباره حضور ایران در اجلاس سران شانگهای گفت: این اجلاس برای ما به عنوان یکی از کشور‌های عضو سازمان شانگهای اهمیت بالایی دارد، هم از جهت ظرفیت‌هایی که سازمان در حوزه‌های اقتصادی، تجاری و دیپلماتیک در اختیار ما قرار می‌دهد و هم به دلیل فرصتی که برای رایزنی با دیگر مقام‌های شرکت‌کننده فراهم خواهد شد.
برنامه‌ریزی برای دیدار‌های دوجانبه
وی ادامه داد: از الان مشغول برنامه‌ریزی برای تنظیم ملاقات بین رئیس‌جمهور کشورمان و برخی دیگر از سران شرکت‌کننده هستیم. ما در سطح رئیس‌جمهور شرکت خواهیم کرد و وزیر امور خارجه نیز رئیس‌جمهور را همراهی خواهد کرد.
جزئیات حضور و نشست‌ها
بقایی بیان کرد: این اجلاس در روز دهم شهریور برگزار می‌شود؛ صبح روز دهم اجلاس سران شانگهای خواهد بود و بعدازظهر اجلاس سران شانگهای پلاس، یعنی علاوه بر ده کشور عضو، ۲۰ کشور مشارکت‌کننده نیز حضور خواهند داشت. روز بعد از آن نیز دیدار‌های جداگانه صورت خواهد گرفت، از جمله دیدار بین رئیس‌جمهور ایران و همتای چینی ایشان؛ بنابراین این نشست چندجانبه علاوه بر بعد بین‌المللی، فرصتی برای رایزنی دوجانبه نیز فراهم خواهد کرد.
نباید فراموش شود که آمریکا در میانهٔ مذاکرات خیانت کرد
سخنگوی دستگاه دپلماسی گفت: نباید اینطور القا شود که ایران وارد مذاکره نشد؛ ما بار‌ها با حسن‌نیت مذاکره کرده‌ایم و هیچ‌وقت میز مذاکره را ترک نکرده‌ایم.
وی افزود: بسیار واضح است که آمریکا وقتی نتوانست از راه مذاکره به خواسته‌های نامشروع خود برسد، متوسل به زور شد. نباید فراموش شود که آمریکا در میانه مذاکرات خیانت کرد.
هر پیشنهادی که ناقض حق غنی‌سازی ما باشد غیرقابل قبول است
بقایی تصریح کرد: ما به حسن‌نیت آمریکایی‌ها اعتماد نداریم و سابقهٔ آنها هم این موضوع را نشان می‌دهد.
وی در پایان گفت: هر پیشنهادی که ناقض حق غنی‌سازی ما باشد غیرقابل قبول است.
انتهای پیام/
