قادر آشنا: تنوع مراکز فرهنگی مانع احیای کارکرد واقعی مساجد

«قادر آشنا» دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه شورای فرهنگ عمومی چقدر در ترویج و نهادینه‌سازی مصوبات خود به فضای مسجد و ظرفیت‌های مسجدی نیاز دارد، گفت: عمده فعالیت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متکی به مسجد یا با محوریت مسجد است. شورای فرهنگ عمومی در مصوباتی که تاکنون داشته یکی از مکان‌هایی را که برای انجام فعالیت در نظر گرفته، مسجد است.

وی در ادامه با بیان اینکه کانون‌های فرهنگی و هنری در حوزه‌های متعدد هنری فعالیت دارند که محوریت آن مسجد، امام جماعت مسجد و بچه‌های مسجد است، اضافه کرد: در حوزه‌های دینی خصوصاً بحث ارتقای دین داری نوجوانان که مصوب شورای فرهنگ عمومی است و وزیر فرهنگ آن را ابلاغ کرده است، در مساجد، حوزه‌های علمیه، نهاد‌های دینی و مذهبی و شخصیت‌های دینی و مذهبی محقق می‌شود.

آشنا ادامه داد: تولیت مساجد و فعالیت‌هایی که از جنس مسجد هستند همواره در اولویت فعالیت‌های فرهنگی شورای فرهنگ عمومی بوده است. در دوره کنونی نیز با حضور دکتر صالحی بر آن تأکید شده، مضاف بر اینکه ما معاونت قرآنی را نیز داریم که در حوزه‌های قرآنی و مساجد فعالیت می‌کند.

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور خاطر نشان کرد: اعضای اصلی شورای فرهنگ عمومی کشور نهاد‌هایی همچون حوزه‌های علمیه، سازمان تبلیغات اسلامی، نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و نهاد‌هایی از این دست هستند. در ابتدای انقلاب اسلامی و جنگ مسجد صرفاً محل نماز و عبادت نبود بلکه فعالیت‌های عقیدتی، سیاسی، نظامی، جنگی، ورزشی و حتی فعالیت‌هایی در حوزه ازدواج در آن مورد تأکید بود.

وی افزود: در حال حاضر سه مسأله محوری را پیگیری می‌کنیم که عبارتند از فرهنگ شهروندی، ارتقای دینداری نوجوانان و سرمایه اجتماعی. مسجد در کنار مدرسه، دانشگاه، سرای محله و سایر نهاد‌های فرهنگی جزء محوری‌ترین مکان‌هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

مسجد باید به پاتوق نوجوانان و جوانان تبدیل شود

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص احیای کارکرد‌های فرهنگ اجتماعی مسجد بیان کرد: در سفر‌های استانی چه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، چه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همواره بر این نکته تأکید دارند که جوانان و نوجوانان باید محور مساجد شوند؛ یعنی بر این باوریم که باید اجازه داد نیرو‌های جوان در مساجد حضور پیدا کرده و امورمسجد را در کنار ریش سفیدان و افراد باتجربه به دست بگیرند تا مساجد به پایگاه‌هایی برای همه امور تبدیل شود.

وی ادامه داد: حضور نوجوانان و جوانان با نیروی جوانی خود می‌تواند خیلی از فعالیت‌ها را در مساجد رقم بزنند. به اعتقاد ما مسجد باید به پاتوق نوجوانان و جوانان تبدیل شود تا بتوانند رونق خود را باز یابند تا همان طور که اول انقلاب مساجد پایگاهی برای همه فعالیت‌ها بودند، انشاءالله مجدداً آن را شاهد باشیم.

موانع موجود در راستای احیای کارکرد‌های واقعی مساجد

آشنا به دلایل موانع موجود در راستای احیای کارکرد‌های واقعی مساجد اشاره کرد و افزود: این امر شاید دلایل متعددی داشته باشد. یکی از عوامل، تنوع و تعدد مراکز فرهنگی، هنری و دینی است. اوایل انقلاب، مسجد و مدرسه محور بودند، اما هم اکنون مکان‌های مختلف به اشکال گوناگون در حال فعالیت هستند. یکی دیگر از دلایل این است که نتوانسته‌ایم فعالیت‌هایی که برای جوانان و نوجوان جذابیت داشته باشد را در مساجد احیا کنیم و صرفاً به یک موضوع یا یک نوع از فعالیت‌های مسجد توجه کرده و به ابعاد دیگر آن توجه نکرده‌ایم. شاید ذائقه سنجی نیز در این خصوص نکرده‌ایم که جوان امروز ما با جوان ۲۰ سال گذشته متفاوت است.

وی در پایان گفت: برخی هیئت امنا در مساجد که سنی از آنها گذشته و افراد متشرع و خوبی نیز هستند، اما حوصله نیرو‌های جوان و بچه‌ها را در مساجد ندارند و زمینه دفع حضور این قشر به مساجد شده‌اند. در مسجد نزدیک محل سکونت ما هرگاه نیرو‌های جوان در ماه‌های محرم و صفر حضور پیدا کردند، مسجد رونق بیشتری می‌گیرد.