خودکفایی کشاورزی ایران گمشده‌ای در سایه وابستگی/امنیت غذایی با اتکا به اقتصاد مقاومتی
عماد کریمی، در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، با اشاره به تأکیدات رهبران انقلاب و قوانین متعدد، بیان کرد: خودکفایی در تولیدات کشاورزی طی ۴۷ سال پس از انقلاب مورد غفلت واقع شده است. نتیجه این غفلت، وابستگی کشور در اکثر محصولات استراتژیک به خارج از کشور شده است و این وابستگی در شرایط جنگی فعلی می‌تواند به پاشنه آشیلی علیه امنیت مردم ایران تبدیل شود.
این کارشناس کشاورزی، یکی از چالش‌های اصلی اکثر کشور‌های جهان، به‌ویژه در سالیان اخیر را تهدید در امنیت غذایی دانست. وی افزود: یکی از علل وقوع این تهدید، رشد جمعیت در بسیاری از نقاط جهان بوده است. از سوی دیگر، افزایش بی‌سابقه گرمایش جهانی و خشکسالی‌های رخ‌داده در تعداد زیادی از کشورها، سبب شده دولت‌ها احساس کنند که نمی‌توانند به‌مانند سابق غذای مردم خود را تأمین کنند.
کریمی تأکید کرد: یکی از مواقعی که اهمیت امنیت غذایی بیش از پیش بر همه ثابت می‌شود، در بحبوحه جنگ و نزاع است. وی تشریح کرد: در این شرایط، مردم از ترس قحطی و کمبود غذا، به بازار هجوم برده و چندین برابر بیش از نیاز خود مواد غذایی را انبار می‌کنند تا در صورت قحطی از گرسنگی در امان باشند.
تغییر در سیاست‌های وارداتی امری پیچیده و زمان‌بر است
کریمی اظهار داشت: دولت‌های جمهوری اسلامی همواره برای تأمین مواد غذایی مردم، تا حدود زیادی کشور را وابسته به واردات کرده‌اند و واردات امری مرسوم و رایج در نظام غذایی ایران شده است. وی ادامه داد: تغییر در سیاست‌های وارداتی امری پیچیده و زمان‌بر است، اما به دلایلی باید رویکرد کلی نظام تأمین غذایی کشور به مرور از وابستگی به خارج، به تأمین حداکثری این مواد در داخل کشور بدل شود.
وی دلایل این ضرورت را برشمرد: اولاً، جمهوری اسلامی ایران به جهت داعیه‌دار بودن در مبارزه با استکبار غربی، مخالفین زیادی در کشور‌های اروپایی و طرفدار نظام غرب دارد و بعضاً در برخی مواد غذایی وابسته به این کشورها است. برای مثال، در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۰ درصد ذرت دامی به‌عنوان یکی از خوراک‌های اصلی دام و طیور کشور، از کشور‌هایی نظیر انگلستان، فرانسه، آلمان، ایتالیا و… وارد شده است.
کریمی افزود: از همین رو، خودکفایی در تولید محصولاتی نظیر ذرت دامی و نمونه‌های دیگر با توجه به منازعه‌های احتمالی با این کشورها امری ضروری است. وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایلی که سبب می‌شود با قید فوریت سیاست‌های تأمین غذایی کشور از واردات به تولید تغییر کند، موانع واردات مواد غذایی در صورت وقوع مجدد جنگ با ائتلاف آمریکایی-صهیونیستی است.
سنگ‌اندازی‌های احتمالی از جانب آمریکا در مسیر واردات محصولات کشاورزی
این کارشناس تصریح کرد: به بیان دیگر، یکی از مواردی که می‌تواند واردات را حتی از کشور‌های هم‌پیمان با مشکل رو‌به‌رو کند، مسدود و یا خراب شدن مسیر‌های مواصلاتی برای واردات مواد غذایی اساسی است. وی افزود: از سوی دیگر، سنگ‌اندازی‌های احتمالی از جانب آمریکا برای کشور صادرکننده مواد غذایی به ایران از طریق تهدید و یا تحریم آن کشور ممکن است در تصمیم مسئولان کشور صادرکننده برای صادرات به ایران تأثیر بگذارد؛ به نحوی که آن کشورها صادرات به ایران را قطع کنند. کریمی خاطرنشان کرد: ترکیه و امارات به‌عنوان دو مسیر صادراتی مهم مواد غذایی به ایران، کشور‌هایی هستند که به شدت تحت تأثیر سیاست‌های دولت آمریکا هستند و در صورت درخواست آمریکا برای فشار بر ایران از طریق قطع صادرات مواد غذایی، مخالفتی نخواهند کرد.
وی تأکید کرد: وابستگی کشور در عرصه مواد غذایی به خارج و بی‌توجهی به امنیت غذایی در صورتی است که رهبران انقلاب اسلامی از اوایل انقلاب تاکنون، تأکیدات فراوانی بر خودکفایی در محصولات کشاورزی داشته‌اند. کریمی افزود: امام خمینی (ره) خودکفایی در کشاورزی را اساس استقلال می‌دانستند و می‌فرمودند: «ما اگر چنانچه زراعت خودمان، کشاورزی خودمان، نتواند کفاف برای خودمان باشد و دستمان دراز باشد پیش امریکا و امثال امریکا برای ارزاقمان، خوب ما وابسته خواهیم بود؛ نمی‌توانیم کاری انجام بدهیم؛ آن وقت در جهات سیاسی هم باید وابسته بشویم. باید شما‌هایی که، مردمی که مشغول کشاورزی بودند، باز هم مشغول باشند.
اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی
کریمی به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که در سال ۱۳۹۲ توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد نیز اشاره کردوگفت: این سیاست‌ها در چندین بند به مسئله امنیت غذایی اشاره دارد؛ افزایش تولید داخلی نهاده‌ها و کالاهای اساسی (به‌ویژه در اقلام وارداتی) و اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی و ایجاد تنوع در مبادی تأمین کالاهای وارداتی با هدف کاهش وابستگی به کشور‌های محدود و خاص و تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا) است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین ضروری است مسئولین دولت و وزارت جهاد کشاورزی با توجه به شرایط حساس فعلی و با توجه به رهنمود‌های رهبر معظم انقلاب، فرصت وقفه فعلی جنگ با ائتلاف صهیونیستی-آمریکایی را غنیمت شمرده و زمینه ترغیب کشاورزان داخلی و تغییر رویه کشاورزان از تولید محصولات کم‌اهمیت به تولید محصولات اساسی را با اعطای تسهیلات، کمک‌های فنی و استفاده از فناوری و سکو‌های مجازی برای مدیریت بازار محصولات را در دستور کار قرار دهد.
انتهای پیام/
