وقتی برق می‌رود اقتصاد ۸۰۰ شهرک صنعتی از کار می‌افتد/ضرورت راهکار برای ۵۰ هزار واحد صنعتی در کشور چیست؟!
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، شهرک‌های صنعتی این روز‌ها حکایت بخت برگشته‌ای را پیدا کرده‌اند که هر از گاهی با تاریکی مطلق روبه‌رو می‌شوند.امروز صحبت از معضل قطع برق صنایع کوچک و متوسط است؛ پدیده‌ای که نه تنها چراغ کارخانه‌ها را خاموش می‌کند، بلکه ضربه‌ای مهلک بر پیکر تولید و اشتغال وارد می‌آورد. به نظر می‌رسد این خاموشی‌ها، دیگر نه اتفاق، که به یک رویه تبدیل شده‌اند و صبر صاحبان صنایع را لبریز کرده است.
وقتی برق می‌رود، داستان پرغصه صنایع تازه شروع می‌شود
کارشناسان دلایل متعددی برای این قطعی‌های مکرر برمی‌شمرند؛ که مهمترین دلیل آن، زیرساخت‌های پیر و فرسوده که هر لحظه ممکن است از کار بیفتند، تا پیک مصرف در روزهای گرم تابستان که ناگهان همه به یاد کولر می‌افتند و شبکه را غافلگیر می‌کنند! توقف خطوط تولید از شایع‌ترین و پرریسک‌ترین اقدام در زمان قطع برق صنایع است. انگار که یک دفعه کلید اصلی را در تمام کارخانه‌ها زده باشند! ماشین‌آلات غول‌پیکر به سکوت می‌نشینند و چرخ تولید از حرکت باز می‌ایستد. این یعنی صفر شدن ناگهانی خروجی که برای یک صنعت، حکم سکته را دارد.
از سوی دیگرنوسان برق هم از راه می‌رسد و به تجهیزات گران‌قیمت آسیب‌های جدی می‌زند! دستگاه‌هایی که شاید صد‌ها میلیون قیمت داشته باشند، با یک نوسان ناقابل، ممکن است به اوراقی تبدیل شوند.حالا تصور کنید کارخانه لبنیاتی و سایر مواد غذایی دارید و برق می‌رود! محصولاتی که قرار بود به دست مشتری برسند، حالا باید به مرحله بازیافت بروند. این یعنی ریخت و پاش و ضرر‌های جبران‌ناپذیرکه بایداز قبل برای آن تدبیر می‌شد.ناگفته نماند، کارگرانی که با امید به تولید سر کار آمده‌اند، حالا دست روی دست گذاشته‌اند. این توقف اجباری نه تنها بازدهی را پایین می‌آورد، بلکه در درازمدت می‌تواند به تعدیل نیرو و افزایش صف بیکاری منجر شود.
پیامد‌ها با اقتصاد در تاریکی به کدام سمت می‌رود
هر ساعت خاموشی در یک شهرک صنعتی می‌تواند میلیون‌ها و حتی میلیارد‌ها تومان ضرر به بار آورد. این رقم‌ها وقتی جمع می‌شوند، کمر اقتصاد را خم می‌کنند.ازسوی دیگرصنعتی که نتواند به تعهدات خود عمل کند، به راحتی مشتریان خارجی‌اش را از دست می‌دهد. در بازار پررقابت امروز، تعطیلی اجباری یعنی خداحافظی با سهم بازار که این تبعات سنگین دارد.وقتی تولید کم شود، عرضه نیز کاهش می‌یابد و این خود به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زند. انگار که برق می‌رود، اما قیمت‌ها برق‌آسا بالا می‌روند!
راه کار برای خروج از این مشکلات چیست؟
دولتمردان و مسئولان باید به فکر جراحی بزرگ در شبکه برق کشور باشند. صنایع باید به سمت پنل‌های خورشیدی و ژنراتور‌های اضطراری حرکت کنند، تا حداقل خودکفایی نسبی داشته باشند و از همه مهمتر داشتن یک نقشه راه برای زمان قطعی برق، می‌تواند از شدت فاجعه بکاهد.
طاهری، فعال صنعتی در یکی از شهرک های صنعتی استان تهران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا،در خصوص گلایه سایر صنعتگران از قطعی‌های مکرر برق در شهرک‌های صنعتی اظهار کرد: واقعیت این است که در شهرک‌های صنعتی، با توجه به مصوباتی که از سوی دستگاه‌های بالادستی و وزارت نیرو وجود دارد، مشکل تأمین برق کشور ناشی از ناترازی میان تولید و مصرف است. امسال مشترکان خانگی با قطعی‌های دو تا چهار ساعته مواجه هستند، اما، چون در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری لازم در حوزه نیروگاه‌ها صورت نگرفته، مشکلات انباشته شده است.
وزارت نیرو اولویت خود را شهرک‌های صنعتی قرار داده است، چرا که این شهرک‌ها به صورت مجتمع هستند و راحت‌تر می‌توان برق آنها را از طریق پست ۶۳ کیلوولت یا فیدر‌ها قطع کرد. در مقابل، اگر بخواهند از شبکه روستایی یا خانگی قطع کنند، مشکلات بیشتری ایجاد می‌شود؛ بنابراین متأسفانه بهترین و راحت‌ترین راه برای اعمال خاموشی، قطع برق شهرک‌های صنعتی است
طاهری تصریح کرد: آخرین توافقی که صورت گرفت، بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، این بود که صنایع دو روز در هفته همکاری کنند؛ اما وقتی کمبود بیشتر می‌شود، این دو روز به سه روز افزایش می‌یابد. به عنوان نمونه، شهرک‌های صنعتی شکوهی قم یا محمودآباد در مقاطعی سه روز تعطیلی را تجربه کردند. البته اطلاع‌رسانی انجام می‌شود، مگر در مواقع فورس‌ماژور که مثلاً فرکانس شبکه به زیر ۴۹ هرتز برسد و دیسپاچینگ ملی مجبور شود بدون دستور قبلی اقدام به قطع برق کند.
وی ادامه داد: چندروز گذشته واحدی صنعتی در محمودآباد اعلام کرد که سه روز و نیم قطعی برق داشته است. این مسئله باعث می‌شود کارگران نتوانند به‌موقع به کار بازگردند و عملاً اقتصاد کشور متضرر شود. باید توجه داشت که مشکلاتی، چون تورم و افزایش نرخ ارز، منشأ اصلی‌شان همین ناترازی برق و خاموشی‌های تحمیلی به صنایع است. اگر صنایع سه یا چهار روز تعطیل باشند، اثرات این مسئله ظرف چند ماه آینده در اقتصاد و بازار ارز نمایان خواهد شد.
چالش های سرمایه گذاری و ضرورت درک این موضوع
طاهری با بیان اینکه این وضعیت نیازمند تشکیل یک کمیته بحران ملی است، گفت: از هر طریقی باید نیروگاه احداث شود، حتی اگر لازم باشد تجهیزات از خارج وارد شود. متأسفانه در کشور ضرورت این موضوع درک نشده است. مقام معظم رهبری دستور دادند صندوق توسعه ملی تسهیلات لازم را در این بخش فراهم کند و این صندوق هم تسهیلات ارزی با نرخ هشت درصد ارائه داده است؛ اما سرمایه‌گذاران تمایلی به دریافت این وام ندارند، زیرا تولید برق، محصولی صادراتی محسوب نمی‌شود و سرمایه‌گذار مجبور است آن را با نرخ ثابت به دولت بفروشد.
وی افزود: مهمترین معضل، کمبود سرمایه‌گذاری است و بدون آن، ناترازی حل نخواهد شد. اگر سرمایه‌گذاری عظیم صورت نگیرد و تسهیلات ارزان‌قیمت در اختیار صنعت برق قرار نگیرد، شرایط بدتر خواهد شد. به‌ویژه اینکه تجهیزات داخلی کافی نیست و ناچار باید از کشور‌هایی مثل چین تجهیزات وارد شود. در غیر این صورت، واحد‌های صنعتی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند و کارخانه زده‌اند، ممکن است تعطیل کرده و سرمایه خود را از کشور خارج کنند.
آینده خوبی برای صنایع پیش‌بینی نمی‌شود
طاهری گفت: در حال حاضر حدود ۸۰۰ شهرک صنعتی و بیش از ۵۰ هزار واحد صنعتی در کشور وجود دارد. هرچند آمار دقیقی از تعداد تعطیلی واحد‌ها در یک سال اخیر وجود ندارد، اما روشن است که با تداوم وضعیت فعلی، آینده خوبی برای این صنایع پیش‌بینی نمی‌شود. حتی اگر نیروگاه‌های جدید وارد مدار شوند، شبکه انتقال توان پاسخگو نیست. احداث خطوط ۴۰۰ کیلوولت و شبکه‌های فوق توزیع ضروری است و متأسفانه در این بخش نیز سرمایه‌گذاری نشده است. در استان اصفهان با پدیده حبس کار مواجه هستیم؛ یعنی حتی اگر نیروگاه ساخته شود، امکان انتقال برق آن وجود ندارد.
طاهری در پایان گفت: با روند موجود، سال به سال وضعیت خاموشی‌ها بدتر خواهد شد و صنایع بیشتری دچار تعطیلی خواهند شد. این مسئله به معنای کاهش تولید ملی و در نهایت جهش دوباره نرخ ارز است. تنها راهکار، سرمایه‌گذاری فوری و برنامه‌ریزی دقیق در بخش نیروگاه و شبکه انتقال است، وگرنه نمی‌توان امیدی به بهبود اوضاع داشت.
انتهای پیام/
