بازار سرمایه ایران در هفتهای که گذشت؛ از چالشها تا فرصتهای بنیادین تحول و رشد آینده

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، بازار سرمایه ایران، در هفته سوم مردادماه، روزهای سخت و ناامیدکنندهای را پشت سر گذاشت. از سقوط شاخص کل تا از دست رفتن بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از ارزش کل بازار، این هفته به مثابه یک هشدار جدی برای فعالان تالار شیشهای بود. این گزارش به بررسی رخدادهای کلیدی، دلایل سقوط و پیامدهای آن میپردازد.
یک شروع امیدوارکننده، اما زودگذر
هفته برای فعالان بازار سرمایه با کورسوی امیدی آغاز شد. خبرهای تازه از عرصه سیاست، از جمله انتخاب علی لاریجانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی و دعوت FATF از ایران برای مذاکره پس از شش سال، جرقه مثبتی در آسمان ابری بورس زد. روز شنبه، شاخص کل با جهش ۱۶ هزار واحدی، نویدبخش روزهای بهتر بود، اما این نفس تازه، کوتاهتر از آن بود که به آن دل بست.
چرخش ناگهانی به رنگ قرمز
یکشنبه، هنوز ظهر نشده، نقشه بازار به تدریج رنگ سبز خود را از دست داد و به قرمز متمایل شد. رشد صبحگاهی ۴ هزار واحدی جای خود را به افت ۹ هزار واحدی داد. این روند نزولی در روز دوشنبه شدت گرفت؛ با ریزش بیش از ۲۱ هزار واحدی شاخص و خروج ۱۷۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بانکها و ۳۱ میلیارد تومان از خودروسازان، ارزش بورس تهران به ۷.۶ هزار همت بازگشت.
سهشنبه، بازار حتی فرصت مکث هم پیدا نکرد. افت ۳۰ هزار واحدی شاخص کل، آن را به ۲ میلیون و ۵۱۰ هزار واحد رساند و سکوی ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی از دست رفت. ارزش معاملات خرد به ۶۷ همت محدود شد و نمادهای منفی آنقدر پرشمار بودند که سبزپوشها تقریباً به چشم نمیآمدند.
اما تیر خلاص در روز چهارشنبه شلیک شد؛ بزرگترین ریزش هفته با ۴۳ هزار واحد سقوط، سطح روانی ۲.۵ میلیون واحد را شکست و شاخص کل روی ۲ میلیون و ۴۶۶ هزار واحد ایستاد. شاخص هموزن نیز به ۷۶۲ هزار واحد عقبنشینی کرد. نمادهای بزرگی مانند فارس و فملی نقش اصلی این سرخپوشی را ایفا کردند. تنها استثنای مثبت، شپارس بود که با ۳ درصد رشد، جزیرهای کوچک از امید در دریای قرمز بازار محسوب میشد.
چرا بازار فرسوده است؟ نگاهی به عمق مشکل
آنچه در این هفته رخ داد، فراتر از یک نوسان روزانه بود؛ نشانهای بود از فرسودگی بدنه بازار سرمایه. از ابتدای تابستان تا امروز، بیشتر روزهای کاری با ریزش همراه بوده و هر بار، امیدهای فعالان بازار را کمرنگتر کرده است. شاخص کل که بهار امسال تا حوالی ۳ میلیون واحد اوج گرفته بود، حالا به کمتر از ۲.۵ میلیون واحد رسیده است. ارزش کل بازار در تیرماه از کانال ۱۳ هزار همت به ۱۲.۵ هزار همت کاهش یافت و متوسط ارزش معاملات روزانه نیز از ۲۷۳ همت در خرداد به ۱۴۲ همت در تیر و سپس به ۷۶ همت در ۲۲ مرداد سقوط کرده است.
کارشناسان بر این باورند که دخالتهای مقطعی حقوقیها و بانکها، تنها حکم یک “قرص مسکن” را دارد و بیماری اصلی بازار را درمان نمیکند. ریشه این بیماری در ضعف بنیادی تولید و بنگاههای بزرگ، ناترازی انرژی، مشکلات زیرساختی شرکتهای بورسی و فشارهای سیاسی و روانی نهفته است.
راهکار چیست؟ نیاز به یک تحول ساختاری
تجربه این هفته نشان داد که سناریوی امروز بازار با تابستانهای گذشته تفاوت دارد. در گذشته، یک خبر مثبت میتوانست برای چند هفته بازار را سبز نگه دارد، اما حالا واکنشها کوتاه، مقطعی و بیجان شدهاند. معاملهگرانی که تا چند ماه پیش به آینده امیدوار بودند، امروز با احتیاط و نگرانی از خروج سرمایه، قدم در تالار شیشهای میگذارند.
بازار بورس ایران بیش از هر زمان دیگری، به یک راهکار ترکیبی نیاز دارد که شامل، درمان عمیق ساختاری، کاهش ریسکهای سیستماتیک،اطمینانبخشی به سرمایهگذاران،استفاده واقعی از سرمایههای حقوقیها، نه صرفاً برای دستکاری کوتاهمدت شاخص است.
در غیر این صورت، چرخه شنبههای سبز کوتاه و چهارشنبههای قرمز همچنان تکرار خواهد شد و بورس، همچنان بازنده مطلق سرمایهگذاری باقی خواهد ماند. هفتهای که گذشت، با افت ۸۸ هزار واحدی شاخص کل و ۲۰ هزار واحدی شاخص هموزن، بیش از ۸۰ درصد نمادها را قرمز کرد و ۵ هزار میلیارد تومان صف فروش تا پایان معاملات روی تابلو ماند.
انتهای پیام/