هشدار قاچاق گسترده فرش افغانستانی به کشور/ ضرورت حفظ ۵ بازار جهانی فرش ایرانی

مرتضی حاجی‌آقامیری در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصاد خبرگزاری آنا در رابطه با افزایش عرضه فرش‌های افغانستانی در بازار ایران، گفت: مدتی است که فرش‌های افغانستانی در برخی استان‌ها به فروش می‌رسد و این موضوع نگرانی‌هایی را برای فعالان حوزه فرش ایجاد کرده است این مسئله از دو منظر حائز اهمیت است، نخست آسیبی که به تولید داخل می‌زند و دوم لزوم مقابله اتحادیه‌های صنفی فروش با این روند.

رئیس کمیسیون فرش اتاق اصناف ایران افزود: ورود این فرش‌ها به کشور به شکل قاچاق علنی از مرز‌های شرقی و به صورت گسترده انجام می‌شود که طی دو تا سه سال گذشته تلاش شد در نمایشگاه‌های تهران و استان‌های مختلف از عرضه این فرش‌ها جلوگیری کنیم و تا حدودی هم موفق بودند. همچنین گفت‌و‌گو‌هایی با ستاد مبارزه با قاچاق کالا برای رسیدن به راه‌حل جامع انجام شده، اما هنوز نتیجه نهایی حاصل نشده است.

وی گفت : فرش‌های افغانی از مرز‌های غربی کشور به صورت قاچاق وارد استان خراسان رضوی می‌شوند و پس از آن به استان‌های تهران و اصفهان ارسال می‌گردند. حتی در یک نمایشگاه در شیراز نیز این فرش‌ها به فروش گذاشته شده‌اند. این فرش‌ها در استان‌های غربی کشور یافت نمی‌شوند، اما ورود آنها به خراسان رضوی که خود یکی از استان‌های مهم تولیدکننده فرش دستباف در کشور است موجب ایجاد اختلال در بازار داخلی فرش شده است.

حاجی آقا میری عنوان کرد : باید توجه داشت که بازار هدف فرش‌های دستباف ایرانی با فرش‌های افغانی تفاوت قابل‌توجهی دارد؛ به‌طوری که فرش‌های قاچاق عمدتاً بر بازار فرش‌های عشایری و محصولات با قیمت پایین تأثیرگذار هستند. همچنین، فرش‌های افغانی در شهر‌هایی مانند تبریز و قم که بازار‌های خاص و مشتریان ویژه فرش‌های اصیل ایرانی را دارند، عرضه نمی‌شوند. این محصولات بیشتر مورد استقبال افرادی قرار می‌گیرند که به سبک‌های ساده‌تر و قیمت‌های پایین‌تر علاقه‌مند هستند.

جلوگیری از عرضه فرش قاچاق در بازار

حاجی‌آقامیری با تأکید بر لزوم اقدام دولت در این زمینه تصریح کرد: راه‌حل، ترکیبی از فرهنگ‌سازی برای مصرف‌کننده، جلوگیری از عرضه فرش قاچاق در بازار و مهم‌تر از همه مقابله با ورود کالای قاچاق از مبدا است که این بخش منحصراً در اختیار دولت است متأسفانه این فرش‌ها حتی در فروشگاه‌های مجازی و صفحات اینستاگرامی هم عرضه می‌شوند.

شورای عالی فرش دوباره احیا می شود

رئیس کمیسیون فرش اتاق اصناف ایران با بیان اینکه این فرش‌ها به دلیل قیمت پایین‌تر نسبت به فرش ایرانی برای برخی مشتریان جذابیت دارد، گفت: هرچند این محصولات نسبت به ارزش واقعی‌شان قیمت بالایی دارند، اما در مقایسه با فرش ایرانی ارزان‌تر عرضه می‌شوند با این حال بسیار بی‌دوام و بی‌کیفیت هستند و سرمایه خریدار را هدر می‌دهند.

وی ادامه داد: برخی از این فرش‌ها در افغانستان برای بازار ایران بافته می‌شوند و کیفیت پایینی دارند در حالی که افغانستان در سطح بین‌المللی هم فرش‌های باکیفیت صادر می‌کند که ورود این محصولات قاچاق به تولید داخلی آسیب می‌زند و به‌طور غیرمستقیم می‌تواند صادرات را هم تحت تأثیر قرار دهد.

حاجی‌آقامیری درباره تأثیر کاهش قدرت خرید مردم بر استقبال از فرش‌های افغانستانی اظهار کرد: وقتی قدرت خرید کاهش می‌یابد مردم به سمت محصولات ارزان‌تر می‌روند که شرایط جنگ ۱۲ روزه اخیر نیز باعث شده تقاضا برای خرید فرش و صنایع‌دستی به شدت کاهش یابد و حتی کسانی که قصد خرید داشتند فعلاً دست نگه دارند و تبعات این جنگ برای حوزه فرش و هنر‌های سنتی ممکن است تا یک سال ادامه داشته باشد.

ازوضعیت صادرات فرش چه خبر؟

وی در مورد وضعیت صادرات فرش گفت: صادرات فرش ایران در سال‌های اخیر نزول شدیدی داشته است به طوری که از ۴۲۶ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ به حدود ۴۰ میلیون دلار رسیده‌ایم که نشان‌دهنده کاهش ۹۰ درصدی است. با وجود امیدواری به بهبود صادرات در سال جاری، مشکلات ابتدای سال اکنون بیشترین صادرات فرش ایران به کشور‌های آلمان، ژاپن، انگلستان، لبنان و پاکستان انجام می‌شود.

رئیس کمیسیون فرش اتاق اصناف ایران همچنین درباره مواد اولیه تولید فرش اظهار کرد: مواد اولیه داخلی با تورم داخل افزایش قیمت پیدا کرده و برخی مواد اولیه خارجی مانند رنگ‌زاها، ابریشم و بخشی از کرک نیز با مشکلات واردات و گرانی مواجه شده‌اند در حالی که قیمت فرش به همان نسبت افزایش نمی‌یابد و همین موضوع فشار زیادی بر تولیدکننده وارد می‌کند.

وی در پایان تأکید کرد: مبارزه با ورود و عرضه فرش قاچاق وظیفه همه ماست تا از گسترش آن جلوگیری کنیم و مانع آسیب به تولید، اشتغال و سرمایه مردم شویم.