از بحر تا نهر؛ راهبرد مقام معظم رهبری در خصوص رسمیت یافتن کشور فلسطین در مجامع بین‌المللی
گروه سیاسی خبرگزاری آنا؛ علمای علم حقوق بین‌الملل همگی متفق‌القول‌اند که عنصر شناسایی دولت‌ها بعد از به دست آوردن حاکمیت ملی، یکی از عناصر حیاتی و فاکتور‌های کلیدی برای رسمیت یافتن یک دولت-ملت به معنای مدرن کلمه است. لکن موضوع در مورد کشور جنگ‌زده و در حال اشغال فلسطین تا حد بسیار زیادی متفاوت است؛ چراکه علی‌رغم تلاش همه‌جانبه این ملت ستمدیده برای به رسمیت شناخته شدن در مجامع جهانی به دلیل فقدان فاکتور حاکمیت (ناشی از اشغال مداوم) طی هفتاد و اندی سال گذشته، هنوز شاهد این هستیم که شناسایی رسمی فلسطین مستقل و آزاد با موانع عدیده‌ای مواجه است. با توجه به پیچیدگی و غامض بودن این مسئله، در ادامه ضمن مصاحبه با دکتر «حسین رویوران» کارشناس نام‌آشنا و اندیشمند مسائل فلسطین و غرب آسیا به دنبال بررسی دقیق‌تر راهبرد حاکم بر نظام جمهوری اسلامی در خصوص رسمیت یافتن فلسطین آزاد و مستقل در جامعه جهانی هستیم.
آنا: به نظر شما در حال حاضر وضعیت کشور فلسطین ازلحاظ رسمیت یافتن در مجامع بین‌المللی چگونه است؟
ببینید تا الآن نزدیک به ۱۴۰ کشور در دنیا فلسطین را به‌عنوان یک کشور به رسمیت شناخته‌اند و در حال حاضر دولت فلسطین درده‌ها کشور جهان دارای سفارت است ولی مشکل این است که این دولت تحت اشغال است و عملاً به دلیل اشغال، فاقد رکن چهارم (حاکمیت) از ارکان تشکیل‌دهنده یک کشور است؛ لذا هر چه این شناسایی گسترش پیدا کند؛ یک نوع فشار روی رژیم صهیونیستی به وجود خواهد آمد و تا حدودی نشان‌دهنده اراده جهانی است که به دنبال تشکیل دولت فلسطینی است.
در این صورت، اسرائیل به‌عنوان مانع اجرای قوانین بین‌المللی شناخته خواهد شد. پس گسترش شناسایی به جامعه فلسطینی در جهت برپایی دولت مستقل خود کمک می‌کند و رژیم صهیونیستی را تحت‌فشار قرار می‌دهد.
آنا: چرا بسیاری از کشور‌های غربی و اروپایی از به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین اجتناب می‌کنند و دراین‌باره طفره می‌روند؟
دلیل این مسئله بسیار روشن است. رژیم غاصب اسرائیل زاییده غرب استعماری است و غرب استعماری اسرائیل را برای ایفای نقش نیابتی در منطقه ایجاد کرده و رژیم صهیونیستی همواره به آنها وفادار است و آنها هم نسبت به صهیونیست‌ها وفادارند؛ یعنی شما شاید می‌توانستید در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه این مسئله را بیش از هر زمان دیگر مشاهده کنید که رژیم صهیونیستی حمله می‌کرد (به‌خصوص در روز اول و دوم) و آقای ترامپ مثل سخنگوی این رژیم می‌گفت: «ما الآن بر آسمان ایران تسلط کامل داریم.» این جمله نشان می‌دهد که در واقعیت امر رژیم‌صهیونیستی بخشی از غرب است. به همین دلیل غرب همواره از اسرائیل حمایت می‌کند و حمایت خواهد کرد و این تصور که غرب با اسرائیل دچار تعارض می‌شود، خیلی جدی نیست.
آنا: به نظر جنابعالی پروسه تشکیل دولت در اراضی فلسطینی می‌تواند چه تأثیری بر روند شناسایی این کشور در حوزه بین‌المللی داشته باشد؟
ببینید پروسه تشکیل دولت شروع شده است، زیرا دولت چهار رکن دارد: جمعیت، حکومت، سرزمین و حاکمیت که الآن سه رکن تشکیل دولت در سرزمین‌های فلسطینی وجود دارد، اما رکن چهارم که شامل حاکمیت است فعلاً موجود نیست و افزایش اجماع سازی در مورد مسئله فلسطین به ظهور و بروز حاکمیت فلسطینی کمک خواهد کرد.
آنا: شما در این خصوص وضعیت آینده را به نفع فلسطینی‌ها می‌بینید یا به ضرر آنها؟ به عبارت بهتر آیا در آینده کشور‌های بیشتری فلسطین را به رسمیت خواهند شناخت یا نه؟
بله یک زمانی تعداد بسیار کمی از کشور‌ها فلسطین را به رسمیت شناخته بودند ولی الآن این تعداد به حدود ۱۴۰ کشور رسیده و در حال حاضر حدود ۱۵ کشور دیگر اعلام کرده‌اند در اجلاس آینده مجمع عمومی سازمان ملل که معمولاً در مهرماه تشکیل می‌شود، فلسطین را به رسمیت خواهند شناخت ازجمله کشور‌های فرانسه، انگلستان، کانادا و آلمان.
اتفاقاً به نظرم این مسئله اهمیت زیادی دارد از این لحاظ که اینها کشور‌های غربی هستند و به‌صورت کلاسیک از اسرائیل حمایت می‌کنند، اما در حال حاضر به دلیل روند نسل‌کشی در اراضی فلسطینی و متعاقب آن حمایت جوامع غربی از جامعه فلسطینی، دولت‌های حاکم بر این جوامع تحت‌فشار قرار گرفته‌اند و راهی جز به رسمیت شناختن کشور فلسطین در پیش ندارند یعنی به عبارت دقیق‌تر این دولت‌ها ذاتاً به دنبال تشکیل دولت فلسطینی نیستند ولی جوامع موجود در این کشور‌ها در حال وارد کردن فشار به دولت‌های خود (در این زمینه) هستند و، چون این نظام‌ها لیبرال هستند و باید هرچند سال یک‌بار انتخاباتی برگزار کنند؛ درنتیجه باید حداقل رضایت عمومی را داشته باشند و برای همین می‌گویند «ما فلسطین را به‌عنوان یک کشور مستقل به رسمیت خواهیم شناخت.»
البته نکته‌ای که وجود دارد این است که این داستان مبنای حقوقی دارد یعنی قطعنامه ۲۴۲، ۳۳۸ و حدود ۱۲ قطعنامه بعدازآن تأکید می‌کند که مناطق مربوط به جنگ ۱۹۶۷ م مناطقی اشغالی هستند و رژیم صهیونیستی باید به‌سرعت از این مناطق عقب‌نشینی بکند. این مناطق شامل نوار غزه، کرانه باختری و شرق شهر قدس است. اما رژیم‌صهیونیستی با زیرپا گذاشتن قواعد بین‌المللی قدس را به قلمروی خود ضمیمه کرده و الآن هم کنست اسرائیل کرانه باختری را ضمیمه کرده که برخلاف مقررات بین‌المللی است.
آنا: لطفاً بفرمایید نگاه مقام معظم رهبری و به‌تبع ایشان سطوح عالی نظام جمهوری اسلامی به این مسئله بین‌المللی را در حوزه فلسطین چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ببینید نگاه مقام معظم رهبری یک مقدار متفاوت از این نگاه‌ها است. نگاه ایشان این است که فلسطین یک منطقه اشغالی است و رژیم صهیونیستی یک رژیم استعمار اسکانی است که ایران آن را به رسمیت نمی‌شناسد. نکته بعدی این است که ایشان کشور فلسطین را از بحر تا نهر به‌صورت یکدست می‌بینند و راه‌حلی هم که در این زمینه به آن معتقد هستند بحث برگزاری رفراندوم است؛ لذا نظام جمهوری اسلامی ایران تقسیم فلسطین یعنی اراضی اشغالی ۱۹۴۸ م (به‌عنوان اسرائیل) و اراضی ۱۹۶۷ م (به‌عنوان فلسطین) را به رسمیت نمی‌شناسد ولی جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) با شناسایی همین وضعیت حداقلی که دربرگیرنده یک‌پنجم کشور فلسطین یعنی کرانه باختری و نوار غزه است و مساحتی حدود ۶۰۰۰ کیلومتر از مجموع ۲۷۰۰۰ کیلومتر مساحت سرزمین فلسطین را شامل می‌شود به‌عنوان کشور فلسطین مخالف نیستند، اما با به رسمیت شناختن اسرائیل مخالف هستند.
بازگشت هر وجب از خاک کشور فلسطین به دامان این ملت مظلوم از دید نظام جمهوری اسلامی رویدادی مثبت است، اما به رسمیت شناختن اسرائیل یعنی واگذاری چهارپنجم خاک فلسطین به دشمن صهیونیستی از نگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مردود است.
گفتوگو از علی رحمانی
انتهای پیام/
