نقش «شیرین عبادی» در رشد گروهک تروریستی «عبدالمالک ریگی»

مرتضی سیمیاری پژوهشگر مسائل منطقه، در گفت‌وگو با آنا از نقش پوششی شیرین عبادی در توسعه تبلیغات گروهک تروریستی جندالله پرده برداشت؛ طرحی که با شعار ارتقاء اجتماعی آغاز شد اما بستر رشد رسانه‌ای تروریسم در سیستان و بلوچستان را فراهم کرد.

به گفته سیمیاری، تحولات مشکوکی در سال ۱۳۸۵ در استان سیستان و بلوچستان به وقوع پیوست؛ سالی که با رشد ناگهانی وبلاگ‌های تبلیغاتی مرتبط با گروهک تروریستی جندالله همراه بود. این تغییر، برخلاف شیوه سنتی جذب چهره به چهره، حکایت از ورود این گروهک به فاز رسانه‌ای مدرن داشت.

سیمیاری تأکید می‌کند که هم‌زمان با این تحولات، شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل، پس از بازگشت از نروژ به تهران، طرحی موسوم به «ارتقاء نهادهای اجتماعی و اصناف» را با حمایت آمریکا کلید زد. به گفته او، این طرح در قالب کارگاه‌های توانمندسازی در استان‌های مختلف، از جمله سیستان و بلوچستان، اجرایی شد.

در یکی از این کارگاه‌ها که در زاهدان برگزار شد، زنی با سابقه خانوادگی وابسته به گروهک منافقین، مسئولیت اجرای برنامه را برعهده گرفت. او با عنوان فعالیت‌های فکری زنان بلوچ، به‌صورت مخفیانه با هسته‌های مختلف ارتباط برقرار کرد و در نهایت با یعقوب مهرنهاد، مدیر انجمن «صدای عدالت» در زاهدان – که پوششی برای فعالیت‌های جندالله بود – مرتبط شد.

مهرنهاد با هماهنگی این رابط آموزش‌دیده، برای گذراندن دوره‌های رسانه‌ای و ارتباط جمعی به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اعزام شد. پس از بازگشت او به زاهدان، تنها طی چند ماه، موجی از وبلاگ‌های جدید با مضامین تجزیه‌طلبانه، تبلیغ خشونت و محتوای نرم تروریستی در منطقه فعال شد.

سیمیاری تصریح می‌کند: «این موج، یک پروژه تبلیغاتی مستقیم برای عبدالمالک ریگی نبود، بلکه با روشی غیرمستقیم، اندیشه‌های تروریستی و نفرت‌افکنانه را در میان جوانان گسترش داد. این افراد اغلب با انگیزه‌هایی چون اشتغال یا آموزش زبان به این کارگاه‌ها جذب شده بودند، اما ناخواسته وارد سازوکار تبلیغی یک پروژه تروریستی شدند.»

به گفته این پژوهشگر، در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵، گروهک جندالله از یک باند محدود محلی با تبلیغات چهره به چهره، به یک پروکسی رسانه‌ای و امنیتی برای اهداف آمریکایی تبدیل شد. او می‌گوید: پروژه عبادی، پوششی برای انتقال مفاهیم و ابزارهای جنگ نرم به منطقه بود. قرار بود ریگی آموزش امنیتی نهایی را دریافت کند و به مهره کلیدی آمریکا در منطقه بدل شود، اما پیش از آن، شبکه به‌کلی متلاشی شد.

 جزئیات بیشتر این پرونده در گفت‌وگوی اختصاصی آنا با مرتضی سیمیاری، پژوهشگر حوزه امنیت منطقه، منتشر خواهد شد.