چرایی افزایش قیمت نان در تهران و فشار معیشتی بر خانوار‌ها/کسی پاسخگو نیست؟!
به گزارش خبرنگار اقتصاد خبرگزاری آنا، با اعلام رسمی مصوبه افزایش قیمت نان در تهران بار دیگر بحث گرانی کالا‌های اساسی و تأثیر آن بر معیشت مردم به تیتر نخست اخبار اقتصادی بازگشت بر اساس مصوبه جدید، قیمت نان بربری ساده با ۳۱ درصد افزایش به ۴۶۰۰ تومان، تافتون با ۵۲ درصد افزایش به ۲۰۰۰ تومان و نان لواش نیز با ۳۹ درصد رشد به ۱۲۵۰ تومان رسید.
تلاش خبرنگار آنا در پی تماس های مکرر با رئیس اتحادیه نانوایان تهران و رئیس اتاق اصناف تهران جهت دریافت جزئیات مصوبه جدید قیمت نان بی نتیجه ماند چراکه هیچ یک از این متولیان تمایلی برای پاسخ نداشتند و هیچ کسی پاسخگوی این گرانی نیست؛ به طوری که محمد کرمی رئیس اتحادیه نانوایان تهران اعلام کرد که اجازه اظهارنظر در خصوص مصوبه قیمت نان و سایر موارد مرتبط را ندارد!
تورم و فشار مضاعف بر اقشار کم‌درآمد
افزایش قیمت نان در شرایطی که نرخ تورم عمومی کشور بالا است به‌طور مستقیم معیشت طبقات متوسط و پایین جامعه را هدف گرفته است. با اینکه این افزایش قیمت ممکن است از نگاه برخی به نفع نانوایان و حفظ کیفیت محصول باشد، اما در واقع باری مضاعف بر دوش اقشار کم‌درآمد خواهد بود که نان، یکی از اصلی‌ترین اقلام مصرفی روزانه آنها است و در حال حاضر این محصول که در تمامی سفره‌های ایرانی حضور دارد مانند تمامی اقلام دیگر گران شد.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که افزایش نرخ نان بدون همسویی با رشد درآمد خانوار، منجر به کاهش قدرت خرید و کوچک شدن سبد غذایی مردم خواهد بود. یک کارگر با حقوق پایه حدود ۱۰ میلیون تومان، زمانی که با افزایش مداوم هزینه‌های زندگی از جمله اجاره، حمل‌ونقل، اقلام خوراکی و حالا نان مواجه می‌شود، مجبور به حذف یا کاهش برخی اقلام مهم از سفره خود می‌شود تا بتواند حداقل نان شب خانواده را مهیا کند.
نرخ نان در تهران کمتر از مراکز استانها
سخنگوی اتحادیه نانوایان سنتی تهران امیر کرملوگفته است که نرخ جدید نان در تهران در مقایسه با مراکز استانها کمتر افزایش یافته است. به‌طور معمول این افزایش باید به ۵۲ درصد می‌رسید، همان‌طور که در مراکز استانها شاهد آن بودیم، اما در تهران به ۳۱ تا ۳۹ درصد محدود شده است، تنها نتیجه‌ای که میتوان از سخنان سخنگو یافت این است که قیمت‌ها چندان افزایشی نبود.
این تفاوت در نرخ‌گذاری نان میان پایتخت و سایر مناطق کشور از یک‌سو نشان‌دهنده عدم یکپارچگی سیاست‌های حمایتی و تنظیم بازار در سطح ملی است و از سوی دیگر، سؤالاتی را درباره نحوه تصمیم‌گیری و ملاحظات پشت پرده آن ایجاد می‌کند. چرا تهران، با بیشترین جمعیت مصرف‌کننده باید از نرخ کمتری برخوردار باشد آیا این تصمیم در جهت کنترل تورم روانی در پایتخت گرفته شده یا دلایل دیگری پشت آن است؟
تاخیر در اعلام نرخ بی‌برنامگی یا تعمد
در حالی که در روز‌های اخیر شاهد مصوب جدید قیمت نان در استان‌های دیگر بودیم و این مصوبه نیز اعمال هم شده بود، اما تهران به‌عنوان پایتخت کشور با تأخیر نسبتاً زیادی مصوبه را دریافت و اجرایی کرد. همین مسئله باعث شد برخی نانوایان به صورت غیررسمی قیمت‌ها را افزایش دهند و دستگاه‌های کارتخوان نانی‌نو، قیمت‌های جدید را اعمال کنند این در حالی بود که هیچ اعلام رسمی صورت نگرفته بود که تناقض و بلاتکلیفی باعث سردرگمی مصرف‌کنندگان و نارضایتی نانوایان شد.
یک نانوا در منطقه مرکزی تهران به خبرنگار آنا گفت: نزدیک به دو هفته بود که نرخ جدید را غیررسمی شنیده بودیم، اما هیچ چیزی ابلاغ نشده بود ونه ما تکلیف‌مان را می‌دانستیم و نه مردم. همین موضوع باعث ناراحتی و بحث‌های زیادی میان نانوایان و مردم شد.
دستمزد‌ها بالا نرفته، اما نان گران شده
یکی از چالش‌برانگیزترین نکات درباره این افزایش قیمت، مقایسه آن با نرخ افزایش دستمزد کارگران در سال جاری است. شورای عالی کار در ابتدای سال ۱۴۰۴، حداقل حقوق کارگران را حدود ۲۹ درصد افزایش داد، در حالی که نان تافتون و بربری به ترتیب ۵۲ و ۳۱ درصد گران شده‌اند. این اختلاف معنادار نشان می‌دهد که رشد قیمت‌ها فراتر از توان خرید نیروی کار است و سیاست‌های جبرانی همچنان ناکارآمد هستند.
حذف تدریجی یارانه نان در راه است
اگرچه مسئولان بار‌ها تأکید کرده‌اند که یارانه نان حذف نخواهد شد، اما شواهد میدانی و روند قیمت‌گذاری‌ها از خلاف این روایت حکایت دارد. بسیاری از نانوایان به خبرنگار ما گفتند که آرد یارانه‌ای با تأخیر و بی‌کیفیت به دست آنها می‌رسد و گاه مجبورند آرد آزاد تهیه کنند از طرفی فشار مالی بر دولت باعث شده تا برخی کارشناسان احتمال حذف تدریجی یارانه نان را پیش‌بینی کنند.
سیاست‌های حمایتی نیازمند بازنگری اساسی است
به گزارش آنا،افزایش قیمت نان در تهران تنها یک خبر اقتصادی نیست بلکه بازتابی از وضعیت ناپایدار سیاست‌های حمایتی، فشار تورمی و شکاف میان درآمد و هزینه خانوار‌ها است. زمانی که نان که نماد سادگی و غذای روزمره مردم است، دیگر از گزند گرانی در امان نیست، تأخیر در اعلام نرخ، تفاوت با سایر استانها، و ناترازی درآمد و هزینه، همگی نشانه‌هایی از یک چالش عمیق‌تر هستند که نیازمند بازنگری اساسی در سیاست‌های رفاهی و اقتصادی است.
انتهای پیام/
