عوامل کلیدی تقویت‌کننده تاب‌آوری اقتصاد کدامند؟/ اقتصاد مقاومتی سپر دفاعی در برابر بحران‌ها
امیررضا واعظ آشتیانی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، با اشاره به اهمیت تاب‌آوری اقتصادی، اظهار کرد: توانایی یک سیستم اقتصادی در تقابل با شوک‌ها و استرس‌های بیرونی، جذب تاثیرات منفی، تطبیق با شرایط جدید و بازگشت سریع به وضعیت مطلوب عملکردی، همان چیزی است که از آن با عنوان تاب‌آوری اقتصادی یاد می‌شود.
وی افزود: تاب‌آوری اقتصادی در واقع بیانگر میزان انعطاف‌پذیری و ظرفیت بهبود یک اقتصاد پس از مواجهه با بحران‌هاست. اقتصادی که تاب‌آور باشد، باید بتواند پس از هر بحران، به سرعت خود را بازیابی کند و به مسیر طبیعی بازگردد.
شاخص‌ها و مؤلفه‌های کلیدی تاب‌آوری اقتصادی
واعظ آشتیانی با اشاره به شاخص‌ها و مؤلفه‌های کلیدی تاب‌آوری اقتصادی تصریح کرد: از جمله این مولفه‌ها می‌توان به مقاومت، جذب، تطبیق و بازگشت به بهبود اشاره کرد. همچنین انواع مختلفی از شوک‌ها وجود دارد که باید در برابر آنها تاب‌آوری داشت.شوک‌های طبیعی مانند زلزله، سیل، خشکسالی یا پاندمی کرونا از جمله این موارد هستند. همچنین شوک‌های اقتصادی مثل رکود جهانی، بحران‌های مالی، یا نوسانات شدید قیمت کالا‌ها مثل نفت و شوک‌های سیاسی مانند جنگ‌ها و بی‌ثباتی‌های اجتماعی نیز از مواردی هستند که می‌توانند یک اقتصاد را دچار بحران کنند.
واعظ آشتیانی اضافه کرد: حتی شوک‌های فناورانه مثل حملات سایبری به سیستم‌های بانکی نیز باید در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی برای افزایش تاب‌آوری دیده شوند.
وی با اشاره به سطوح مختلف تاب‌آوری اقتصادی بیان کرد: این سطوح شامل تاب‌آوری در سطح کلان (اقتصاد ملی یا منطقه‌ای) و سطح خرد (بنگاه‌های اقتصادی و خانوارها) است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه با برشمردن عوامل تقویت‌کننده تاب‌آوری اقتصادی اظهار داشت: تنوع اقتصادی، حکمرانی خوب و نهاد‌های قوی، ذخایر احتیاطی، انعطاف‌پذیری بازار کار، زیرساخت‌های مقاوم و شبکه‌های ایمنی اجتماعی از جمله عوامل مهم در این زمینه هستند.
وی افزود: به عنوان مثال، کاهش وابستگی به یک بخش خاص مانند نفت و تمرکز بر صادرات متنوع، می‌تواند به تقویت تاب‌آوری کمک کند. همچنین شفافیت، ثبات سیاسی، مبارزه با فساد و حاکمیت قانون در قالب حکمرانی خوب، نقشی کلیدی در این زمینه ایفا می‌کنند.
انعطاف‌پذیری بازار کار
واعظ آشتیانی با اشاره به اهمیت ذخایر ارزی و بودجه‌های اضطراری گفت: وجود صندوق‌های ثروت ملی و برنامه‌ریزی برای مواقع بحران، در حفظ ثبات اقتصادی بسیار مؤثر است. انعطاف‌پذیری بازار کار و امکان جابجایی نیروی انسانی در شرایط بحران، مانند دوران دفاع مقدس، نقشی مهم در تاب‌آوری دارد.
واعظ آشتیانی با تأکید بر نقش زیرساخت‌های مقاوم افزود: زیرساخت‌هایی همچون حمل‌ونقل، انرژی و ارتباطات باید به گونه‌ای طراحی شوند که در برابر شوک‌ها کمتر آسیب‌پذیر باشند. شبکه‌های ایمنی اجتماعی نیز برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در دوران بحران حیاتی هستند. همچنین نوآوری و توسعه راه‌حل‌های فناورانه می‌تواند در مقابله با چالش‌ها مؤثر باشد.
واعظ آشتیانی با تأکید بر سلامت سیستم بانکی اظهار کرد: انعطاف‌پذیری بخش مالی و نظارت دقیق بر سیستم بانکی، می‌تواند واکنش‌های به‌موقع و مؤثری در شرایط بحرانی ایجاد کند.
تاب‌آوری اقتصادی همانند سیستم ایمنی بدن عمل می‌کند
وی در پایان با اشاره به اهمیت سرمایه اجتماعی و همبستگی ملی گفت: در جنگ ۱۲ روزه اخیر، به دلیل وجود سرمایه اجتماعی و همکاری میان مردم و نهادها، شاهد تلاطم شدید اقتصادی نبودیم. در جهانی که پر از تلاطم و شوک‌های متعدد است، تاب‌آوری اقتصادی شرط لازم برای رشد پایدار است. به عبارتی دیگر، تاب‌آوری اقتصادی همانند سیستم ایمنی بدن عمل می‌کند که در مواجهه با بیماری‌ها، از بدن محافظت کرده و موجب بازیابی آن می‌شود. ماحصل همه این نکات، رسیدن به مفهوم «اقتصاد مقاومتی» است که مقام معظم رهبری سال‌هاست بر آن تأکید دارند. اگر اقتصاد مقاومتی به‌طور کامل اجرا می‌شد، امروز از ثمرات آن بهره‌مند بودیم، هرچند در برخی حوزه‌ها پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
انتهای پیام/
