تاریخ کشی در غزه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، در طول بیش از ۲۰ ماه از شروع حملات بی وقفه رژیم صهیونیستی به نوار غزه، یک ویرانی بی سابقه در تاریخ بشر رخ داده است. طی بمباران‌هایی با قدرت تخریب بیش از شش برابر بمب هیروشیما، مدارس، دانشگاه ها، بیمارستان ها، مساجد، خانه‌ها و زیرساخت‌ها با خاک یکسان شده‌اند. بیش از ۵۷ هزار نفر کشته شده‌اند که اکثرشان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. محاصره غذایی، قحطی، ممانعت از ورود کمک‌های انسانی، و تیراندازی به شهروندانی که برای دریافت غذا تلاش می‌کنند، واقعیت روزمره زندگی در غزه شده است.

اما اینجا هدف شکل دیگری از نابودی است: نابودی تاریخ غزه. این نابودی نه تنها شامل تخریب فیزیکی آثار تاریخی و فرهنگی، بلکه از بین بردن اسناد اداری، بایگانی‌های رسمی و شخصی و حافظه جمعی مردمان فلسطین است؛ امری که می‌توان با عنوان "تاریخ کشی" یاد کرد.

اسنادی مانند پرونده‌های دانشگاهی، مدارک مالکیت زمین، پرونده‌های بهداشتی، و بایگانی‌های مدارس که برای بازسازی تاریخی یک جامعه ضروری هستند، حالا زیر آوار مدفون شده‌اند. این روند نابودی، بخشی از سیاست تاریخی رژیم صهیونیستی در حذف دسترسی فلسطینیان به گذشته و جلوگیری از بازسازی روایتی مستقل از هویت آن‌ها است؛ سیاستی که ریشه در اشغال سال ۱۹۴۸ دارد.

طی این تاریخ کشی می‌توان به ویرانی‌های هدفمند دیگر نیز اشاره کرد که هرکدام وجهی از حیات یک جامعه را هدف گرفته‌اند:

• نسل کشی: کشتار جمعی غیرنظامیان، تخریب عمدی بیمارستان‌ها و جلوگیری از کمک رسانی.

• مدرسه کشی: نابودی زیرساخت‌های آموزش، کشتن معلم ها، و از بین بردن بیش از ۸۰٪ مدارس غزه.

• ویرانی فرهنگی: حمله به دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی.

• تخریب خانه‌ها: نابودی ۹۲٪ خانه‌ها که منجر به آوارگی گسترده و حذف حافظه جمعی می‌شود.

• ویران سازی محیط زیست: نابودی گسترده زمین‌های کشاورزی، آلودگی آب، انتشار زباله و ایجاد بیماری‌های تنفسی و آبی.

امروز یکی از نگرانی‌های اصلی، کنترل رژیم صهیونیستی بر روایت تاریخی است. بسیاری از اسناد تاریخی فلسطینی از سال ۱۹۴۸ تاکنون توسط رژیم صهیونیستی مصادره یا نابود شده‌اند و در بایگانی‌هایی مانند آرشیو دولت رژیم صهیونیستی، ارتش، موساد و شاباک نگهداری می‌شوند. پژوهشگران فلسطینی هشدار می‌دهند که اسرائیل با کنترل این اطلاعات، نه تنها روایت گذشته بلکه تصویر آینده را نیز در دست گرفته است.

هچنین نابودی بایگانی‌ها و کتابخانه‌های غزه نیز در دستور کار صهیونیست‌ها قرار دارد: از جمله نابودی کامل آرشیو مرکزی غزه که اسناد ۱۵۰ سال گذشته را شامل می‌شد. مسجد جامع عمری با قدمت قرن چهاردهم نیز با نسخه‌های خطی اش به کلی ویران شده است.

علاوه بر آرشیو‌های عمومی، بایگانی‌های شخصی مردم نیز از بین رفته است: خاطرات خانوادگی، عکس ها، نامه‌ها و اشیای موروثی، همه در حملات نابود شده‌اند. حتی قبرستان‌ها هدف قرار گرفته‌اند و بسیاری از مردم دیگر قادر به یافتن قبر‌های اجداد خود نیستند؛ این حذف فیزیکی، پیوند با گذشته را نیز نابود می‌کند.

با این حال، هنوز امید‌هایی وجود دارد. برخی پروژه‌های بین المللی، مانند پروژه دیجیتالی سازی نسخه‌های خطی کتابخانه بریتانیا، بخشی از میراث فرهنگی غزه را نجات داده‌اند. تصاویر، پیام‌های صوتی، فیلم‌ها و اسناد دیجیتالی، روزانه از غزه به جهان مخابره می‌شود و می‌تواند در آینده نقش مهمی در بازسازی حافظه جمعی ایفا کند. به گفته «مزنه قاطو»، استاد دانشگاه کمبریج، همین مستندسازی دیجیتال، «آرشیو ما» است؛ هرچند جهان شاید هنوز به آن گوش نسپرده باشد.

این اقدامات، تنها تخریب فیزیکی نیستند؛ بلکه تلاشی سازمان یافته برای حذف موجودیت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی یک ملت هستند. اما در برابر این حذف، مقاومت فرهنگی و آرشیوی فلسطینیان، هرچند تکه تکه و پراکنده، ادامه دارد.