قاره کوچک ایران؛ دوگانهای از ثروت و بیکاری/ بهشت کشاورزی و نفت را دریابید

خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهور چهارشنبه و پنجشنبه هفته جاری (۲۱ و ۲۲ خرداد ۱۴۰۴) در قالب سفر استانی به ایلام میرود و این سفر فراتر از یک رویداد معمول، میتواند نمادی از توجه دولت به مناطق کمتربرخوردار و تلاش برای تحقق توسعه متوازن استانهای محروم باشد.
این سفر صرفنظر از شناسایی بررسی چالشها و تلاش برای رفع آنها، میتواند موانع توسعه و پیشرفت پایدار را از میان بردارد و به بهبود زندگی مردم کمک کند.
این سفر کمک میکند مسئولان استان ایلام بهخصوص مردم این استان مشکلات، نیازها و ظرفیتهای استان را بیواسطه با رئیس قوه مجریه در میان بگذارند و راهکارهای لازم را برای رفع این مشکلات با اتحاد و وحدت رویه ارائه کنند.
نخستین موضوعی که شاید مردم مناطق محروم بهخصوص استان ایلام را رنج میدهد، شکاف توسعهای است که بین مناطق مختلف کشور حکمفرماست و مردم انتظار دارند دولت چهاردهم با تکیه بر ظرفیتهای بینظیر استان ایلام شکلفهای توسعه را کاهش داده و فرصتها و منابع را بهصورت عادلانه بین مناطق مختلف کشور تقسیم کند و تفاوتی میان استان تهران بهعنوان پایتخت ایران و ایلام بهعنوان استان محروم نباشد.
ایلام شاید از جنبههای مختلف حیاتیتر و مهمتر از برخی استانهای بهظاهر پرجمعیت و توسعهای باشد، از این جهت که ایلام یک استان مرزی است و با وجود یدک کشیدن منطقه کمتر توسعهیافته، به تقویت فرهنگی، وحدت و تقویت امنیت ملی کمک بسیار میکند، ازسویی این استان قطب صادرات ایران محسوب میشود و نمیتوان از کنار چنین ظرفیتی بهآسانی عبور کرد.
استان ایلام همچنین دارای ظرفیتهای اقتصادی فراوانی است، بهطوریکه دارای منابع غنی طبیعی و موقعیت جغرافیایی استراتژیک بوده که ظرفیت بسیاری برای توسعه اقتصادی دارد و سفر رئیسجمهور به این استان فرصتی برای شناسایی این ظرفیتها، جذب سرمایهگذاری، ایجاد اشتغال و رونق تولید است، بهطوریکه بخشهای کشاورزی، گردشگری، صنعت و معدن میتوانند با حمایت دولت و بخش خصوصی نقش مهمی در توسعه اقتصادی ایلام ایفا کنند، البته نقش بخش خصوصی در استان ایلام کمرنگ است که دولت باید موانع مشارکت بخش خصوصی در توسعه استان را از بین ببرد.
ایلام میتواند با کسب درآمد پایدار نهتنها استان را به توسعه و پیشرفت سوق دهد، بلکه از مهاجرت جوانان بیکار استان هم جلوگیری خواهد کرد و این جوانان را که عمدتاً از اقشار تحصیلکرده استان هم هستند به سمت تولید و اشتغال در مسیر توسعه استان ایلام هدایت خواهد کرد.
سفر رئیس قوه مجریه به استان ایلام این پیام را برای مردم دارد که دولت نیازمند کمک مردم است تا با مشارکت عمومی و حمایت دولت و بخش خصوصی در مسیر توسعه گام گذاشته و مشکلات استان را که کم هم نیستند یکی پس از دیگری از میان بردارد.
رسیدگی به مسائلی مانند بیکاری، کمبود امکانات بهداشتی و آموزشی، توسعه زیرساختها و حمایت از اقشار آسیبپذیر نیازمند همت است و دولت باید آستین همت را بالا زده و در راستای بهبود کیفیت زندگی مردم ایلام و افزایش رضایتمندی آنها اقدامات لازم را انجام دهد.
خبرنگار آنا در آستانه سفر رئیس جمهور به استان ایلام گزارشی تحلیلی با محور ظرفیتها و چالشهای این استان در قالب پرونده «استانهای طلایی؛ بررسی ظرفیتهای اقتصادی ایران» آماده کرده تا جزئیات بیشتری از ظرفیتهای ایلام را برای مخاطبان ارائه کند.
از ۶۳۴ هزار هکتاری جنگل تا ارزشافزوده ۴ هزار میلیاردی کشاورزی
ایلام یکی از استانهای مهم و استراتژیک ایران بوده که در غرب کشور و هممرز با کشور عراق واقع شده است.
این استان بهدلیل موقعیت جغرافیایی خاص، منابع طبیعی غنی و ظرفیتهای اقتصادی فراوان نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا میکند.
استان ایلام با کشور عراق مرز مشترکی دارد و این موجب شده تا این استان بهعنوان دروازه مهم و حیاتی برای تجارت با کشورهای همسایه شناخته شود.
استان ایلام دارای جاذبههای بکر و طبیعی و گردشگری فوقالعادهای است، ازسویی وجود منابع طبیعی مانند نفت، گاز، پتروشیمی، معاون و سنگهای معدنی ایلام را بهعنوان یکی از استانهای دارای ظرفیت فراوان برای سرمایهگذاری قرار داده است.
استان ایلام دارای ظرفیتهای فراوانی برای سرمایهگذاری در حوزه کشاورزی و دامپروری است، این استان رتبه ۲۵ کشور را در میزان وسعت مراتع دارد، بهطوریکه این استان با یکمیلیون و ۱۱۲ هزار و ۳۵۸ هکتار (معادل ۱.۳ درصد مراتع کشور) دارای ظرفیت بینظیر برای دامپروری و تولید محصولات لبنی و گوشتی است.
استان ایلام با ۶۳۴ هزار و ۴۶۱ هکتار (معادل ۴.۴۳ درصد کل جنگلهای کشور)، رتبه ۹ کشور را در این زمینه دارد، یکی از مزیتهایی که ایلام را از سایر استانها متمایز میکند، تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی است، بهطوریکه میتوان انوع محصولات سردسیری و گرمسیری را کشت و پرورش داد.
استان ایلام با ۶۳۴ هزار و ۴۶۱ هکتار (معادل ۴.۴۳ درصد کل جنگلهای کشور)، رتبه ۹ کشور را در این زمینه دارد، یکی از مزیتهایی که ایلام را از سایر استانها متمایز میکند، تنوع اقلیمی و شرایط آب و هوایی است، بهطوریکه میتوان انوع محصولات سردسیری و گرمسیری را کشت و پرورش داد
استان ایلام همچنین از شرایط مناسب برای توسعه و احداث باغات جدید و مدرن بهخصوص باغات دیم برخوردار است، بهطوریکه امکان ایجاد مجتمعهای کشت و صنعت و تولید محصولات گلخانهای را دارد.
موضوع مهمتر اینکه ایلام دارای سرمایه انسانی آموزشدیده و با مهارت در حوزه کشاورزی است که آماده بهکار هستند و حتی بسیاری از این جوانان با گذراندن آموزشهای آکادمیک در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ایدههای نو و جدیدی برای ابتکار در حوزه کشاورزی دارند.
استان ایلام استعداد بینظیری در توسعه واحدهای زنبورداری و تولید عسل دارد، چراکه این استان با بیش از ۶۳۴ هزار هکتار جنگل فرصت فوقالعادهای برای زنبورداری و تولید عسل ایجاد کرده است.
از سویی استان ایلام دارای مزارع متعدد پرورش ماهی است، بهطوریکه ایلام دارای بیش از ۲۶۰ طرح فعال پرورش ماهیان سردآبی، گرمآبی و تعاونی صیادی در سطح این استان است.
این ظرفیت میتواند در خدمت توسعه صادرات، سرمایهگذاری و بهرهوری قرار بگیرد، صیادان بسیاری در استان ایلام در حوزه پرورش ماهی فعالیت دارند، بهطوریکه سال گذشته بیش از ۱۵۰ هزار قطعه بچهماهی در مزارع پرورش ماهی رهاسازی شده که عمدتاً مربوط به شهرستانهای بدره، سراب کلان، شهرستان سیروان و سراب میمه شهرستان دهلران بوده است.
اما مسئله تأسفآورتر اینکه ۷۰ درصد آبزیان تولیدی در استان ایلام مصرف میشود، درحالی که میتوان از ظرفیت تولید آبزیان در این استان برای صادرات، سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی و بهرهوری از آن استفاده کرد.
استان ایلام دارای ۱۵ رودخانه دائمی، سرابها، چشمهها، چاههای کشاورزی و دریاچههای پشت ۶ سد فعال دارد، ظرفیتی بینظیر برای توسعه شیلات و آبزیپروری که این موضوع باید توسط مسئولان این استان ریشهیابی شده و بیشتری بهرهوری از این ظرفیتها صورت بگیرد.
ظرفیت دیگری که ایلام را در زمره استانهای دارای ظرفیت بالا قرار داده، آبهای سطحی این استان است، بهطوریکه ایلام دارای ۳.۷ میلیارد متر مکعب است که ۵۵۰ میلیون متر مکعب آن در بخش کشاورزی مصرف میشود، درحالی که میتوان با استفاده از سیستمهای آبیاری تحت فشار، مدیریت دقیق زمانبندی آبیاری و انتخاب گیاهان کم آببر از هدررفت آب و مصرف بیش از اندازه در بخش کشاورزی جلوگیری کرد.
استان ایلام دارای ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب زیرزمینی است که ۲۵۰ میلیون متر مکعب از آن در بخش کشاورزی مصرف میشود، این عدد قابل تأمل نشان میدهد که باید نحوه مصرف آب در بخش کشاورزی مدیریت شود.
استان ایلام دارای ۱۶ دشت بزرگ بوده که فرصتی کمنظیر برای فعالیتهای کشاورزی است، ایلام معدن و بهشت کشاورزی بوده و با وجود ظرفیت فراوان ایلام در حوزه کشاورزی هنوز از این ظرفیتها به خوبی بهرهبرداری نشده است.
استان ایلام شرایط عالی برای کشت گلخانهای را دارد، این استان دارای تنوع آب و هوایی و شرایط اقلیمی است، بنابراین باید بیشترین محافظت از گیاهان در برابر تغییرات آب و هوا صورت بگیرد.
امکان باغبانی در تمام فصول وجود ندارد، بنابراین باید با کشت گلخانهای شرایط را برای باغبانی در استان ایلام مهیا کرد تا زمینه صادرات محصولات کشاورزی و باغی این استان مهیا شود.
کشت گلخانهای بهخودی خود زمینه مدیریت مصرف آب را فراهم میآورد و میزان بهرهوری از آب را بالا خواهد برد، البته ممکن است در زمینهایی امکان کشت وجود نداشته باشد و با حرکت به سمت کشت گلخانهای که استان ایلام از آن برخوردار است میتوان به سمت کشت گلخانهای حرکت کرد.
استان ایلام با تولید بیش از ۹۰ هزار تُن شیر در سال رتبه ۱۵ کشور را در این زمینه دارد، این استان همچنین دارای ۶۵ گونه محصول متنوع است و این فرصتی در اختیار مسئولان استان اسلام تا روی صادرات محصولات هم فکر کنند.
وجود بیش از یکهزار و ۴۵۰ واحد تولیدی، دامداری، دامپروری، مرغداری، بیش از ۲.۵ میلیون واحد دامی سبک و سنگین، تولید بیش از ۲۴ هزار تُن گوشت قرمز در سال (رتبه چهارم کشور)، تولید بیش از ۴۹ هزار تُن گوشت مرغ در سال (رتبه چهارم کشور)، تولید بیش از ۱۸۰ هزار تُن گندم در سال (رتبه ۲۲ کشور) فقط بخشی از ظرفیتهای فوقالعاده استان ایلام است.
ایلام ظرفیت سیلوهای ذخیرهسازی غلات به میزان بیش از ۲۰۰ هزار تُن را دارد و ارزشافزوده کشاورزی استان ایلام هم به ۴ هزار و ۲۲۰ میلیارد ریال میرسد.
ایلام و ظرفیت استحصال روزانه ۱۶۵ هزار بشکه نفت
برسیم به ظرفیتهای انرژی، صنعت و معدن در استان ایلام، این استان بهلحاظ برخورداری از منابع گازی رتبه دوم کشور را دارد، بهطوریکه با ۱۱ درصد منابع گازی کشور، از نظر منابع نفتی سومین استان غنی کشور (۶ درصد منابع نفتی کشور) و امکان ایجاد صنایع بالادستی و پایین دستی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی را دارد.
استان ایلام ظرفیت روزانه استحصال ۱۶۵ هزار بشکه نفت را دارد و سالهای آینده این میزان به ۲۳۵ هزار بشکه نفت خواهد رسید.
در استان ایلام محصولات نهایی، میانی و جانبی تولید میشود و این فرصتی برای سرمایهگذاران است که وارد عرصه شوند و بهسرمایهگذاری در این حوزه بپردازند.
این استان دارای شهرکهای و نواحی صنعتی با بیش از ۸۰۰ هکتار نیز هست، موضوعی مهم که میتواند اشتغالزایی را در منطقه ایلام بهشدت افزایش دهد.
کارآمدی و بهرهوری در تولیدات صنعتی، افزایش سرمایه برای کارآفرینی و جذب کارآفرینان و از همه مهمتر کاهش آلودگی هوا در محیط شهری مزیتهایی است که شهرکهای صنعتی در ایلام برجای گذاشتهاند.
یکی از مزیت خاص ایلام جمع کردن شهرکهای صنعتی در منطقه مخصوص است، موضوعی که امکان اشتغالزایی و توسعه صنعتی را فراهم میآورد.
ایلام دسترسی آسانتری به بازار مصرف کشور عراق دارد، چراکه مرکز بینالمللی مهران در این استان واقع شده، بنابراین دولت میتواند از ظرفیت استان ایلام برای صادرات و سرمایهگذاریهای خارجی استفاده کند، بهخصوص با کشور همسایه عراق که دارای جایگاه ویژهای در منطقه خاورمیانه است.
ایلام دارای فارغالتحصیلان دانشگاهی است که عمدتاً دارای رشتههای فنی بودهاند و مرتبط با صنعت هستند و میتوانند در حوزه صنعتی تجارب علمی خود را در اختیار صنعت بگذارند، بهخصوص دولتمردان میتوانند از ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان بزرگترین دانشگاه حضوری جهان در راستای حل مسئله استان ایلام بهره ببرند.
دانشگاه آزاد اسلامی دارای طرحهای اشتغالزایی و کارآفرینی متنوعی ازجمله طرح پویش، طرح صدرا، طرح پایش و ... است که در خدمت جامعه دانشگاهی قرار دارد و میتوان با بهرهگیری از این طرحها در مسیر اشتغالزایی و تخصص جوانان استفاده کرد.
مرز بینالمللی مهران امکان سرمایهگذاری روی صنایع نوین را مهیا میکند و دولتمردان میتوانند روی صادرات محصولات با تکنولوژیهای رقابتپذیر حساب باز کنند، ازسویی کشور عراق مشتری محصولات فنی و مهندسی است، در نتیجه با توجه به رونق ساخت و ساز در عراق میتواند از این ظرفیت برای صادرات محصولات به این کشور استفاده کرد.
استان ایلام دارای قابلیتهای معدنی فراوانی ازجمله کانیهای غیرفلزی مانند شن و ماسه، شیل و مارن، آلوویم آهکی، سنگ گچ، سنگ آهک و کلسیت است که نقش مهمی در توسعه اقتصادی و صنعتی استان ایفا میکند.
این مواد معدنی بهدلیل ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاص خود، در صنایع مختلفی ازجمله ساخت و ساز، سیمان، سایر مصالح ساختمانی و صنایع شیمیایی کاربرد دارند.
علاوه بر این، وجود ذخایر معدنی غنی در ایلام فرصتهای بزرگی برای ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری این مواد فراهم میکند که میتواند به تقویت اشتغال، افزایش درآمدهای استانی و کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه کمک کند.
پیشرفت در حوزه بهرهبرداری از این منابع معدنی نیازمند توسعه زیرساختهای فناوری، آموزش نیروهای متخصص و رعایت استانداردهای زیستمحیطی است.
بهرهبرداری مسئولانه و پایدار از این معادن، میتواند به عنوان یک محور کلیدی در برنامهریزی توسعه اقتصادی ایلام مورد توجه قرار گیرد و زمینهساز توسعه اشتغال و افزایش ارزش افزوده در سطح استان ایلام باشد.
در نتیجه، توسعه بخش معدنی استان ایلام میتواند نقشی کلیدی در تثبیت اقتصاد بومی و کاهش فشار بر سایر بخشها ایفا کند، البته با رعایت مؤلفههای زیستمحیطی و اجتماعی برای تضمین پایداری منابع و رفاه مردم استان.
سرمایهگذاری در فرهنگ؛ راهکاری مدرن برای تقویت اقتصاد ملی
استان ایلام علاوه بر اقتصاد در حوزه فرهنگ و گردشگری هم ظرفیتهای فراوانی دارد، این استان دارای جاذبههای فراوان طبیعی و باستانی است که میتواند توریستهای زیادی را به سمت این استان و شهرهای آن بکشاند.
ایلام یک استان متمدن است که پیشنیه آن به 3 هزار سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، بنابراین چنین استان متمدنی قطعاً دارای ظرفیتهای گردشگری و فرهنگی فراوانی است و ورود و خروج بیش از ۳ میلیون زائر در سال از مرز مهران گواهی بر این مدعاست.
استان ایلام در زمینه صنایعدستی هم دارای ظرفیتهای بینظیری است، بهطوریکه وجود تعداد 15 هزار بافنده فرش دستباف، این استان را به قطب تولید فرش دستباف تبدیل کرده است، سرمایهگذاران علاقهمند به سرمایهگذاری در حوزه صنایعدستی و فرشبافی بهترین فرصت برای سرماهگذاری در استان ایلام را دارند و میتوانند با راهاندازی کارگاههای متمرکز و نیمهمتمرکز و تولید فرش دستباف، گلیم و کشت و صنعت رنگدانههای گیاهی به صادرات در این حوزه کمک کنند.
ایران و عراق همچنان در حوزه توسعه گردشگری ظرفیت فراوانی دارند که بهطور کامل از این ظرفیت بهرهبرداری نشده است، استان ایلام ظرفیت گردشگری بینظیری را در اختیار جمهوری اسلامی و جمهوری عراق قرار داده که باید به بهترین شکل از این ظرفیت بهرهبرداری شود.
در بالا به ظرفیتهای کمنظیر استان ایلام در حوزه صنایع دستی پرداختیم، این ظرفیت از دست هنرمندانه زنان و دختران ایلامی نشئت میگیرد، بهخصوص بافت گلیم که با نقشهای هنرمندانه و زیبا مشتریان بسیاری در سراسر ایران و کشورهای همسایه دارد، بنابراین استان ایلام زمینه جذب سرمایهگذاری را در مرتبه بالا دارد، بهشرطی که دولتمردان از این موضوع استفاده کنند.
استان ایلام در کنار ظرفیتهای بینظیر، دارای چالشها و ضعفهایی است که نیازمند ورود جدی دولت و بخش خصوصی به این بخشها و رفع این مسائل است.
بیکاری بالا: نرخ بیکاری در استان ایلام بالاتر از میانگین کشوری است و این مسئله، یکی از مهمترین دغدغههای مردم منطقه به شمار میرود، نرخ بیکاری در استان ایلام بین ۸ تا ۱۲ درصد تخمین زده میشود که آمار بالایی است و نیازمند تلاش دولتمردان برای کاستن از این آمار.
کمبود فرصتهای شغلی بهخصوص برای جوانان تحصیلکرده موجب مهاجرت نیروی کار به سایر استانها شده و مانع از توسعه اقتصادی ایلام میشود و البته با راهاندازی منطقه تجاری مهران میتوان به کاهش بیکاری، رشد اشتغال، رونق تولید، رشد علمی و دانشگاهی کمک کرد.
کاهش نرخ بیکاری بهشدت وابسته به رونق تولید، تکیه به نیروی انسانی داخلی و محلی، تعامل با مراکز آموزش عالی بهخصوص دانشگاه آزاد اسلامی است، چراکه دانشگاه آزاد اجرای موفق طرحهای «پویش»، «پایش»، «صدرا»، فعالیت هزاران شرکت دانشبنیان، هسته فناور و واحد فناور را در کارنامه دارد و قطعاً میتواند در کنار دولت و بخش خصوصی در راستای حل مسائل استان ایلام گامهای اساسی بردارد.
وابستگی به درآمدهای دولتی: اقتصاد ایلام به شدت وابسته به درآمدهای دولتی است و سهم بخش خصوصی در تولید ناخالص داخلی استان پایین است و این وابستگی، آسیبپذیری اقتصاد ایلام را در برابر نوسانات اقتصادی افزایش میدهد.
ضعف زیرساختهای تولیدی: کمبود واحدهای صنعتی و تولیدی، عدم توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی و دامی و ضعف در زنجیره ارزش تولید ازجمله چالشهای اصلی در بخش تولید استان ایلام هستند.
مشکلات بخش کشاورزی: خشکسالیهای پیدرپی، کمبود آب، فرسایش خاک، استفاده از روشهای سنتی کشاورزی و عدم دسترسی به بازار مناسب برای فروش محصولات از چالشهای اصلی در بخش کشاورزی استان ایلام هستند.
عدم توسعه گردشگری: با وجود جاذبههای طبیعی و تاریخی فراوان، صنعت گردشگری در ایلام به صورت مطلوب توسعه نیافته است و کمبود زیرساختهای گردشگری، عدم معرفی مناسب جاذبههای استان و نبود برنامههای جامع برای جذب گردشگر از جمله موانع توسعه این صنعت هستند.
چالشهای اجتماعی
فقر و نابرابری: سطح درآمد سرانه در استان ایلام پایینتر از میانگین کشوری است و شکاف طبقاتی در این منطقه بالاست، بهطوریکه فقر و نابرابری، زمینهساز بروز مشکلات اجتماعی متعددی میشوند.
مشکلات بهداشتی و درمانی: کمبود امکانات بهداشتی و درمانی بهخصوص در مناطق روستایی، یکی از چالشهای اصلی در حوزه سلامت استان ایلام است.
مشکلات آموزشی: کمبود فضاهای آموزشی، کیفیت پایین آموزش و عدم دسترسی به امکانات آموزشی مناسب، ازجمله چالشهای اصلی در حوزه آموزش استان ایلام هستند.
اعتیاد و آسیبهای اجتماعی: افزایش اعتیاد و سایر آسیبهای اجتماعی مانند طلاق، خشونت خانگی و سرقت از جمله چالشهای جدی در استان ایلام هستند.
چالشهای زیرساختی
ضعف راههای ارتباطی: کمبود راههای اصلی و فرعی مناسب بهخصوص در مناطق روستایی و مرزی، یکی از چالشهای اصلی در حوزه زیرساختهای استان ایلام است.
کمبود آب: خشکسالیهای پیدرپی و کمبود منابع آبی یکی از جدیترین چالشهای استان ایلام است که بر بخشهای کشاورزی، صنعت و زندگی مردم تأثیر منفی میگذارد.
مشکلات شبکههای برق و گاز: ضعف و فرسودگی شبکههای برق و گاز موجب قطعیهای مکرر و اختلال در فعالیتهای اقتصادی و زندگی مردم میشود.
کمبود امکانات مخابراتی و اینترنتی: عدم دسترسی به اینترنت پرسرعت و کمبود امکانات مخابراتی بهویژه در مناطق روستایی، مانع از توسعه کسبوکارهای آنلاین و دسترسی مردم به اطلاعات و خدمات الکترونیکی میشود.
چالشهای فرهنگی
حفظ و ترویج فرهنگ بومی: استان ایلام دارای فرهنگ غنی و متنوعی است که نیازمند حفظ و ترویج است و کمتوجهی به فرهنگ بومی موجب کمرنگ شدن هویت فرهنگی و از بین رفتن آداب و رسوم سنتی میشود.
توسعه فعالیتهای فرهنگی و هنری: کمبود فضاهای فرهنگی و هنری، نبود حمایت از هنرمندان و فعالان فرهنگی و محدودیت در برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری از چالشهای اصلی در این حوزه هستند.
چشمانداز استان ایلام
استان ایلام دارای قابلیتها و ظرفیتهای برجستهای است که هر سرمایهگذاری برای حضور در این استان وسوسه میشود، ایلام از گذشته مشهور به «قاره کوچک» بوده، چراکه توانمندیهای زیادی را در خود جای داده و هنوز که هنوز است، شناسایی و احصا نشدهاند.
از نفت، گاز و پتروشیمی گرفته تا آب و خاک و زمینهای حاصلخیز کشاورزی، البته نباید از کنار ظرفیت در بخش صنایع مانند دامپروری، مرغداری و زنبور عسل، گردشگری، مرز طولانی با کشور عراق، منابع و معادن غنی و سایر بخشهای اقتصادی به سادگی عبور کرد.
انتهای پیام/