آمریکا در روند مذاکره یک سناریوی دوقلو را دنبال می‌کند/ تناقض‌گویی بخشی از تقسیم‌کار سیاسی است
«مهدی شکیبایی» کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتوگو با خبرگزاری آنا، در پاسخ به پرسشی درباره ارزیابی دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا گفت: حقیقت این است که من به مذاکراتی که شروع شده خیلی اعتماد ندارم. آمریکایی‌ها با این تصور وارد مذاکره شدند که جمهوری اسلامی ایران در موقعیت ضعف قرار دارد. به نظر آنها، اتفاقات منطقه‌ای باعث تضعیف ایران شده و حالا با این پیش‌فرض تلاش می‌کنند تصویر خود را در افکار عمومی جهان‌ترمیم کنند.
وی افزود: آمریکایی‌ها می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران بر مواضع اصولی‌اش پافشاری می‌کند؛ چراکه حق غنی‌سازی، حقی مسلم برای ایران است. ما در این مسیر هزینه‌های زیادی داده‌ایم؛ از تحمل تحریم‌ها گرفته تا شهادت بهترین دانشمندان هسته‌ای‌مان. طبیعی است که جمهوری اسلامی حاضر به کنار گذاشتن این حق نخواهد شد.
این کارشناس منطقه ادامه داد: هدف آمریکا از ورود به این مذاکرات، رسیدن به توافق واقعی نیست؛ بلکه بیشتر دنبال القای این پیام به افکار عمومی هستند که «ما برای حل مسئله وارد مذاکره شدیم، اما ایران مخالفت کرده است»؛ در حالی که همه دنیا می‌دانند ایران هیچ‌گاه با اصل مذاکره مخالفت نداشته است؛ نه در برجام و نه در دوره کنونی.
وی گفت: اگر دقت کرده باشید در ۴ دور مذاکراتی که تاکنون برگزار شده، از دور اول تا چهارم، موضع طرف آمریکایی در داخل جلسات کاملاً متفاوت با مواضع اعلامی در رسانه‌هاست. این مسئله نشان می‌دهد که آنها سناریویی دوقلو طراحی کرده‌اند؛ یک روایت برای مذاکره واقعی و یک روایت برای فضای رسانه‌ای.
وی با اشاره به رفتار «ویتکاف» نماینده آمریکا در مذاکرات گفت: عملکرد او دقیقاً در چارچوب همان سناریوی فشار تعریف می‌شود. هدف، وارد کردن فشار حداکثری به جمهوری اسلامی برای تسلیم در برابر خواسته‌هایشان است.
این کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا حضور ایران در مذاکرات را اقدامی هوشمندانه ارزیابی کرد و گفت: مشارکت ایران در مذاکرات، فرصتی بود تا این بهانه را از آمریکا و غربی‌ها بگیریم که مدام می‌گویند ایران مخالف صلح و گفت‌و‌گو‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است. این اقدام هوشمندانه، تصویر ایران را در صحنه جهانی تقویت کرده است.
وی افزود: در مقابل، طرف آمریکایی به‌دنبال این است که توانمندی‌های جمهوری اسلامی در عرصه‌های نظامی و هسته‌ای را سلب کند؛ بنابراین برخلاف آنچه ادعا می‌کنند، واقعیت این است که خود آنها برای «مذاکره برای مذاکره» آمده‌اند، نه ایران.
شکیبایی در تحلیل تناقض‌گویی مقامات آمریکایی همچون ترامپ، روبیو و ویتکاف گفت: این تناقض‌ها می‌تواند هم نشانه عدم انسجام در ساختار حاکمیتی آمریکا باشد و هم بخشی از یک تقسیم‌کار سیاسی. پرونده ایران برای آمریکا یک پرونده ساده نیست؛ ۴۵ سال است که با ایران چالش دارند و هر دولت جدیدی با شیوه‌ای متفاوت به‌دنبال حل آن است.
وی تصریح کرد: این تناقضات اگرچه ممکن است در نگاه اول به ضرر آمریکا باشد، اما برای آنها یک ابزار برای فریب‌کاری و افزایش فشار است. البته رسانه‌های ما باید از این فرصت برای افشای نیت واقعی آمریکا استفاده کنند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر ایستادگی جمهوری اسلامی ایران بر اصول و حقوق خود گفت: آمریکایی‌ها تصورشان این بود که اگر فشار بیاورند یا تهدید نظامی کنند، ایران تسلیم می‌شود، اما چهار دوره مذاکره نشان داد که جمهوری اسلامی کوتاه نمی‌آید. به همین دلیل است که آنها در درون خود دچار تردید و تناقض شده‌اند.
وی افزود: در آمریکا طیفی وجود دارد که همچنان به تهدید نظامی معتقد است، اما طیف عاقل‌تری هم هست که می‌داند ورود به جنگ با ایران چه تبعاتی دارد؛ مخصوصاً در رقابت‌های جهانی با چین، روسیه، هند و حتی اتحادیه اروپا؛ بنابراین ممکن است در محاسبات خود بازنگری کنند.
شکیبایی در پاسخ به این پرسش که آیا اظهارات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره حق غنی‌سازی در دور پنجم مذاکرات تأثیرگذار بوده است، گفت: بله، به نظرم بیانات رهبر انقلاب بسیار مؤثر بود. این اظهارات باعث انسجام داخلی و تعیین چارچوبی محکم در مذاکرات شد. شاید همین موضع‌گیری باعث شده باشد که طرف مقابل اندکی عقب‌نشینی کند، اما آمریکایی‌ها به‌هیچ‌وجه از تلاش برای توقف غنی‌سازی دست نمی‌کشند.
وی تأکید کرد: ممکن است در ظاهر انعطاف نشان دهند، اما به‌محض بازگشت به پایتخت‌هایشان پلن جدیدی را برای سلب این حق از ایران طراحی خواهند کرد. آنها همچنان به‌دنبال توقف دانش هسته‌ای ایران هستند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به پرسشی درباره احتمال ورود به مسائل فنی در دور ششم مذاکرات گفت: من معتقدم که مذاکرات همچنان سیاسی باقی خواهد ماند. آمریکایی‌ها در ظاهر می‌گویند که وارد جزئیات می‌شوند، اما در عمل مذاکرات را در سطح سیاسی نگه می‌دارند. آنها از ابتدا برنامه داشتند که یا ایران را به تسلیم بکشانند یا گزینه جنگ را روی میز نگه دارند.
وی در پایان گفت: ورود به مسائل فنی زمانی اتفاق می‌افتد که ایران از حق غنی‌سازی عقب‌نشینی کند. تا زمانی که چنین اتفاقی نیفتاده، آنها وارد جزئیات نخواهند شد؛ بنابراین در دور ششم نیز شاهد ادامه همان روند سیاسی خواهیم بود.
انتهای پیام/
