نظارت هوشمند شهید جمهور: از راه‌اندازی گشت ارشاد مدیران تا شروط برای کار مدیران + فیلم
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا؛ سازمان اداری استخدامی کشور، به عنوان متولی اصلی نظام اداری و استخدامی کشور، وظایف و شاخص‌های عملکردی متعددی دارد.از تدوین و بازنگری قوانین و مقررات تا تهیه و تدوین ضوابط و معیار‌های استخدامی و نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات اداری و استخدامی از کلیدی‌ترین مولفه‌های مهم در سازمان سازمان اداری استخدامی کشوراست.این سازمان در دولت شهید رئیسی تحولات عظیمی را در راستای برنامه‌ریزی برای آموزش و توانمندسازی کارکنان و ارتقای انگیزش و رضایت شغلی کارکنان دولت داشت. از این روبه سراغ میثم لطیفی، معاون رئیس جمهور در دولت سیزدهم و رئیس سازمان اداری و استخدامی در دولت شهید رئیسی رفتیم تا در مورد سیره و رفتار رئیس جمهور فقید و شهید راه خدمت، حضرت آیت الله شهید سید ابراهیم رئیسی بیشتر بدانیم.
از ویژگی شهید رئیسی در ارزیابی و سخت گیری‌ها برای انتخاب مدیران توضیح بدید
لطیفی: در مورد وضعیت دولت سیزدهم از آغاز تا پایان آن مستندات به خوبی گویا هستند. در آخرین روز‌های دولت دوازدهم و زمانی کار به دولت شهید رئیسی تحویل می‌شد به بیان آقای جهانگیری در جلسه هیئت دولت روشن شد که کشور در وضعیت بسیار بدی قرار دارد.در بسیاری از موارد کشور با کمبود کالا‌های اساسی مواجه بود و روزانه حدود ۶۰۰ الی ۷۰۰ نفر از مردم با ویروس کرونا کشته می‌شدند و در این شرایط حتی واکسن کرونا نیز در کشور وجود نداشت. فروش نفت در این دوران به حداقل رسیده و تنها ۴.۵ میلیون تن از ۱۱ میلیون تن گندم مورد نیاز کشور کشت می‌شد. حتی تمام ادارات تعطیل و نیمه تعطیل بود و پروژه‌های عمرانی نیز متوقف و یا درگیر مشکلات جدی بود.در این شرایط ایمان شهید رئیسی بود که توانست شرایط را بهبود بخشد. در سیره و رفتار شهید رئیسی ایمان به خدا با نمود ذکر و دعا، ایمان به ولایت و دستور پذیری از مقام ولایت موج می‌زد. ایشان خود را سرباز مقام معظم رهبری می‌دانستند و اشاره رهبر برای اقدام این شهید بزرگوار کافی بود. ایشان به مردم نیز ایمانی استوار داشتند و معتقد بودند که کار را باید به دست مردم سپرد و وظیفه دولت تسهیل گری است.
شهید رئیسی تاکید داشت که وظیفه دولت تنها حمایت، هدایت و تسهیل گری است و باید اجرای هر کاری به دست مردم سپرده شود. این شهید بزرگوار به هدف اعتلای ایران اسلامی و بهبود معیشت مردم ایمان داشت. این چهار ایمان موجب شده بود که این شهید خدمت با انرژی وصف ناشدنی در میدان کار حاضر شوند و همکاران خود را نیز با تاکید بر ساده زیستی و خدمت متواضعانه به مردم در راستای اعتقادات خود انتخاب کنند.این شهید بزرگوار در ابتدای کار دولت سیزدهم اعلام کردند که گشت ارشاد مدیران راه اندازی خواهد شد و ما را نیز مکلف کرده بودند که باید مدیران ارزیابی شوند و سخت گیری بر مدیران از کارمندان بیشتر خواهد بود؛ چرا که مشکل اصلی کشور پیگیری است. ایشان تسلطی مثال زدنی بر مباحث اداری و مدیریتی داشتند و همین توانایی ایشان موجب شد که در دوران حضور شهید رئیسی در قوه قضاییه گلوگاه‌های حساس فساد شناسایی شوند.رئیس جمهور فقید کشور اعتقاد داشت که علی رغم مبارزه با فساد، بایستی زمینه‌های فساد را برای پیشگیری از وقوع سرکوب کرد؛ به همین جهت داغ کردن صندلی مدیران به نحوی در دستور کار قرار گرفت که هیچ مدیری نتواند با تصور این که تا ابد در صندلی خود باقی خواهد ماند به سوی فساد حرکت کند. تیم ارزیابی ایشان با سازمان دهی بین نهادی مراقبت و صیانت از مدیران را به صورت توامان سازماندهی کرده بود و این شیوه جزو سیره شهید رئیسی بود.
شهید رئیسی، کارآمدی و دلدادگی به انقلاب و مردم را برای کار مدیران شرط کرده بود و به خط و ربط سیاسی مدیران اهمیتی نمی‌داد و با استفاده از همین توانمندی توانسته بود که انسجام و وفاق را به صورت حقیقی در کشور ایجاد کند. شایسته سالاری در انتخاب مدیران با تکیه بر دلدادگی بر آرمان‌های انقلاب و توانمندی در اجرای دقیق و درست امور کشور از مهم‌ترین سیره‌های شهید رئیسی در انتخاب مدیران کشور بود
موضوع مبارزه با فساد و ناکارآمدی در نظام اداری از منظر شهید رئیسی چگونه قابل توصیف است
لطیفی: بهره وری در امور کشور از مهم‌ترین هدف‌های شهید رئیسی بود و ایشان بنابر شمارش یکی از نهاد‌های رسمی بیش از ۶۴ بار در سخنرانی‌های رسمی از کلمه بهره وری استفاده کرده بود و سابقه نداشت که رئیس جمهوری تا این حد بر مسلئه بهره وری تکیه داشت باشد. دلیل این تاکید رئیس جمهور شهید نیز به این موضوع باز می‌گشت که ما در کشور همه نوع امکاناتی در اختیار داریم و تنها ناکارآمدی مربوط به بهره وری در استفاده از امکانات است.شهید رئیسی همچنین تاکید داشتند که در موضوع مبارزه با فساد و ناکارآمدی جای هیچ گونه مماشاتی نیست؛ در حقیقت کارآمدی و دلدادگی مدیران تنها شرط باقی باقی ماندن بر سر کار است و اگر فسادی از مدیری محرز شود به هیچ وجه با او مماشات نخواهد شد. برنامه محور بودن شهید رئیسی از دیگر نقاط قوت وی بود و این شیوه تاثیری داشت که ایشان از هر پستی که به پست دیگر می‌رفت در کلام مقام معظم رهبری می‌دیدیم که به مسئول جدید تاکید کی کردند که دنباله رو خط مشی شهید رئیسی باشد.رئیس جمهور فقید کشور این عادت و شیوه را برای خود رشد و پرورش داده بود که به محض ورود به هر سازمان ونهاد و ارگانی برای آن جا برنامه تحولی را ترتیب دهد. در واقع ایشان با جمع آوری کمک و مشورت خبرگان و نخبگان برنامه‌ای را ترتیب می‌داد تا اتفاق بزرگی در جهت تحول سازمان ایجاد کند چرا که آیت الله رئیسی اعتقاد داشتند که اگر نارضایتی وجود دارد در حالت عادی قابل حل نبوده است و به شیوه‌هایی که تاکنون در سازمان مرسوم بوده است نمیتوان شرایط نارضایتی را حل کرد. نمود این شیوه را در دوران حضور ایشان در آستان قدس رضوی را دیدیم که تونست شرایط را در آستان قدس رضوی و خدمت گذاری در حرم رضوی را متحول کرد و هر کس در هر جایی از کشور می‌توانست با نیت خدمت به امام رضا (ع) خدمت رسانی کند.
برای هر دستگاهی در دولت شهید رئیسی برنامه معین و مشخصی در نظر گرفته شده بود
لازم به ذکر است که ایشان در ابتدای کار هر مدیری از او برنامه کار می‌خواست و هر مدیری در راستای برنامه اش ارزیابی شده و در صورت لزوم مورد باز و خواست قرار می‌گرفت. برای هر دستگاهی نیز برنامه معین و مشخصی قرار داشت؛ به عنوان مثال برای سازمان اداری و استخدامی برنامه آموزش مدیران و عدالت در استخدام و جذب مدیران و دستمزد عادلانه و بهره وری تعیین شده بود. در همین راستا از این برنامه‌ها کتابی به نام مجموعه برنامه تحول دستگاه‌های اجرایی تدوین شد که هم اکنون در متن برنامه هفتم توسعه قرار گرفت و تبدیل به قانون شده است.حضرت آیت الله رئیسی در واقع فردی بسیار باهوش بودند و تسلط کارشناسی بسیار خوبی در موضوعات مختلف داشتند. لازم به ذکر است که بخشی از این تسلط نیز به ارتباط موثر و راحت ایشان با نخبگان برمی گشت؛ ایشان حتی باقی معاونین و کارمندان را نیز تشویق به این کار می‌کردند و در نمونه ایشان در واکنش به بیانیه‌ای از انجمنی از من خواستند که با این انجمن به گفت‌و‌گو بنشینم و نتیجه را به دفتر ایشان گزارش دهم. لازم به ذکر است که بر اساس تاکید شهید رئیسی به گفت‌و‌گو بین دولت و دانشگاه ها، اتفاقی شگفت انگیز رخ داد و تفاهم نامه‌ای بین دانشگاه‌ها و سازمان ملی بهره وری منعقد شد تا هر دانشگاه به نوعی همکار یک وزارت خانه شده و در هر استان مسئولیت ایجاد بهره وری بر عهده یک دانشگاه قرار گیرد.در همین رابطه مسائل بهره وری هر استان در حوزه وزارت خانه‌های مهمی مانند نیرو و نفت به دانشگاه‌های صنعتی همان استان واگذار شد و در اغلب استانها بین دانشگاه مادر آن استان و اداره بهره وری قرار منقعد شد. فلذا می‌توان گفت که نگاه نخبگانی رئیس جمهور فقید به مسائل و مشکلات یکی از سیره‌های بسیار خاص و پسندیده ایشان بود.
تواضع در کلام و رفتار شهید رئیسی را چگونه می توان تشریح کرد
لطیفی: با اشاره به تواضع بسیار بالا در شخصیت آیت الله شهید رئیسی گفت: برخی برای تحقیر و توهین در جریان رقابت‌های انتخاباتی به شهید رئیسی گفتند تو در نهایت در حد و قامت یک کارمند هستی، اما از آن صحنه کاغذ یاداشتی باقی مانده است که شهید رئیسی نوشته و امضا کرده است که من با افتخار یک کارمندم هستم و این نمودی از تواضع مثال زدنی شهید رئیسی بود. حتی در نمونه‌ای خواهر شهید رئیسی هم عنوان می‌کردند که ایشان در دوران تحصیل من از عنوان سمت‌های خود در فرم‌های مدرسه و ... خودداری می‌کرد و در تمام مکان‌ها خود را طلبه و کارمند معرفی می‌نمود.شهید رئیسی حتی به مدیران نیز خطاب می‌کرد که باید با کارمندان خود متواضعانه رفتار کنید تا آن‌ها نیز در مواجه با ارباب رجوع متواضع باشند و همچنین باید فضایی برای کارمندان ایجاد شود که آن‌ها بتوانند همراه با حفظ کرامت خود با آرامش به خدمت گذاری صادقانه و متواضعانه برای مردم بپردازند. باید توجه داشت که هیچ یک از مسائل کشور موضوع تک رشته و تک بعدی نیست و حتی در مسائل ساده‌ای مانند یک مورد در کشاورزی بیش از ۱۰ وزارت خانه و سازمان درگیر خواهند شد و قطعا این نهاد‌ها به اختلاف با یک دیگر خواهند رسید. در این شرایط موضوع بایستی در جلسه هیات وزیران حل شود و دراینجا بود که هنرمندی شهید رئیسی در مدیریت رخ می‌نمود؛ کما اینکه ایشان توانستند تنها با استفاده از همین ظرفیت مدیریت نرم خود مسئله ناترازی انرژی در دوران خود را حل کنند.
شیوه خاص شهید رئیسی برای شناخت مشکلات و تسهیل امور
ایشان برای حل موضوعات وقت می‌گذاشت و بیش از ۴۶ سفر استانی انجام داد و بلافاصله به سراغ برنامه‌های نظارت دستگاهی رفت. حتی شهید رئیسی اولین رئیس جمهوری بود که به سازمان اداری و استخدامی آمد و در این بازدید‌ها نکات بسیار خوبی برای کمک به مدیران هویدا می‌شد. پس از آن رئیس جمهور فقید هر آخر هفته جلساتی را با استانداران و وزیران در هر استان برگذار می‌کرد چرا که اعتقاد داشت، اگر مشکلی در استانی دیده شود راه حل آن نیز در همان جا است، اما اگر مشکلی در استان‌های مختلف تکرار شود باید راه حل آن را در مرکز جست.شهید رئیسی به شدت با طولانی شدن فرآیند‌ها مخالف بود و عقیده داشتند باید این روند کوتاه شود. در همین راستا اتفاق بسیار خوبی در قالب تسهیل صدور مجوز‌ها در مجموعه اقتصادی دولت سیزدهم شکل گرفت که توانست رفت و آمد مردم به ادارت و معطلی‌های چند ماهه برای یک امضا را به حداقل برساند. در دولت نزدیک به ۶ هزار خدمت به مردم انجام می‌شود و تعیین شد که هر میزان از این خدمات که ممکن است هوشمند شوند به بستر خدمات دولت هوشمند رفته و به صورت الکترونیکی به مردم ارائه شود.در دوران دولت شهید رئیسی کار بسیار خوبی در حوزه دولت الکترونیکی انجام شد و از برکات این اصلاح فرآیند کاهش ترافیک، در دسترس بودن اطلاعات حاکمیتی و همچنین رفع زمینه‌های بروز فساد بود. در هر صورت هوشمندسازی دولت تاکید شهید رئیسی بود که این مهم سرانجام با همکاری سازمان اداری و استخدامی و وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم محقق شد.
تاکید شهید رئیسی بر آزمون‌های استخدامی موجب شد که در بحث استخدام معلمان، پرستاران و هیات علمی دانشگاه‌ها تحولی بسیار بدیع ایجاد شد و راه بسیاری از فساد‌ها و بی عدالتی‌ها نیز بسته شد. همچنین بر اساس تاکید شهید رئیسی بر این موضوع که داده‌ها سرمایه ملی هستند؛ حکمرانی کشور به سوی داده محوری حرکت کرد
آزمون‌های استخدامی؛ نقطه عطفی در مدیریت نیروی کار دولت
برگزاری مجدد آزمون‌های استخدامی نقطه عطفی در دولت سیزدهم بود. از سال ۱۳۰۱ که اولین قانون استخدامی در کشور نوشته شده است، مقرر شده که ورود به دولت باید به صورت آزمون و مسابقه باشد تا بهترین افراد وارد دولت شوند. سال‌ها این روند پیش آمده بود که افراد بدون آزمون وارد دستگاه‌های اجرایی می‌شدند و یا نیاز دستگاه‌ها به نیرو به دلیل عدم برگزاری آزمون متراکم می‌شد. در همین راستا در دوران دولت شهید رئیسی ۲۲ آزمون استخدامی برگزار شد؛ یعنی در واقع هر ۲ ماه یک آزمون برگزار شده و در این آزمون‌ها بیش از ۲۴۰ هزار نفر وارد دستگاه‌های اجرائی شدند که عمده آن در آموزش و پرورش بود.شایان ذکر است که آخرین سالنامه آماری منتشر شده از کارکنان دولت به سال ۱۳۸۴ باز می‌گشت و از آن زمان داده جدیدی در این خصوص منتشر نشده بود. در همین راستا با سامانه‌مند کردن جمع آوری و دسته بندی داده‌ها توانستیم اطلاعات در این خصوص را به روز کنیم هر چند در روز‌های اول اطلاعات فقط ۸۰۰ هزار نفر را داشتیم. از سال ۱۴۰۰ با تلاش شهید رئیسی اولین سالنامه آماری کارکنان دولت منتشر شد و در سال ۱۴۰۲ آخرین سالنامه از کارکنان دولت که به بیش از ۲ میلیو و ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد تهیه و در اینترنت نیز منتشر شد.
شما از شفافیت در دولت شهید رئیسی گفتید، در این خصوص بیشتر توضیح بدید
لطیفی: انتشار اطلاعات دسته بندی شده دولت بجز اطلاعات محرمانه موجب پدید آمدن سایتی با نام دولت سنج شده که در این سایت می‌توانستیم عملکرد دستگاه‌های مختلف در اجرای قانون را در شاخص‌های عمومی و اختصاصی مشاهده کنیم و این مبنایی برای حرکت دستگاه‌های اجرایی و بهره گیری پژوهشگران شد. همچنین ابلاغیه‌های دستگاه‌های اجرائی را در سامانه‌ای منتشر می‌کردیم و پیش از ابلاغ این مصوبات را در معرض نظر خواهی عمومی قرار می‌دادیم و به پیشنهاد‌های خوب ترتیب اثر داده شده و حتی مورد تقدیر قرار می‌گرفت.همچنین کیو آر کدی برای هر کارمند دولت طراحی شد که با اسکن آن افراد می‌توانستند به کارکرد و رفتار کارمند و دستگاه رای دهند و این اطلاعات مورد تحلیل قرار گیرد. دقت در گزینش می‌تواند مدیریت را در آینده آسان‌تر کند و یکی از تاکید‌ها در دولت شهید رئیسی بر موضوع دقت در گزینش بود و می‌توان گفت که این موضوع در پستی مانند معلمی می‌تواند بسیار مهم باشد و خطرناک باشد؛ بر همین اساس تیمی برای سنجش و ارزیابی گزینش‌ها تعیین شد. در همین راستا ما بر روی گزینش تمرکز کردیم و آموزش کارکنان نیز متحول و جدی‌تر و به روز شد. تیمی نیز برای تحلیل تخلفات دولتیان تعیین شده و سعی کردیم که متفاوت‌تر به تخلفات نگاه کنیم بلکه گزارش‌های تحلیلی در این خصوص تنظیم شد.
با شهادت شهید رئیسی مظلومیت ایشان کاسته نشد چرا که بسیاری از بزرگان در دوران خود شناخته نمی شوند. شهید رئیسی مرد کارهای ناشدنی و خودکارآمدی و تحول بود و کشور ما به چنین مردانی نیاز دارد. این شهید بزرگوار به ما آموخت که برای کارهای بزرگ باید ایمان خود را تقویت کنیم و برای عمل به این ایمان باید از همه چیز خود بگذریم.
انتهای پیام/
