چرا قیمت محصولات پتروشیمی ایران پایین است؟/ ریشه اختلاف قیمت از ایران تا حاشیه خلیج فارس
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا؛ بر اساس برخی گزارشات در حال حاضر اختلاف معنا داری بین میانگین قیمت محصولات پتروشیمی ایرانی و برخی از پتروشیمی‌های کشور‌های حاشیه خلیج فارس پدید آمده است؛ این گزارشات تاکید دارند که هر تن از محصولات پتروشیمی صادراتی ایران به طور متوسط ۳۵۰ دلار است در حالی که پتروشیمی‌های حاشیه خلیج فارس هر تن از محصولات خود را به طور متوسط ۱۱۰۰ دلار می‌فروشند.حسین صفاری، کارشناس انرژی نیز در گفتگویی تاکید کرده بود که میانگین قیمت محصولات پتروشیمی ایران حدود ۴۰۰ دلار در هر تن است، در حالی‌که عربستان به میانگین ۸۰۰ دلار و آلمان به ۲۸۰۰ دلار در هر تن رسیده است.
کاهش میانگین قیمت محصولات پتروشیمی در ایران نتیجه ترکیبی از عوامل اقتصادی، سیاسی و بازار است. این عوامل شامل منابع غنی، حمایت‌های دولتی، وضعیت عرضه و تقاضا و تأثیرات خارجی است. اگرچه این قیمت‌ها ممکن است به نفع خریداران باشد، اما همچنین می‌تواند بر روی سودآوری شرکت‌های پتروشیمی تأثیر منفی بگذارد و نیاز به افزایش بهره‌وری و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین را بیشتر کند.
ایران دارای یکی از بزرگترین ذخایر گاز طبیعی جهان است. این موضوع موجب کاهش هزینه تولید محصولات پتروشیمی می‌شود، زیرا گاز به عنوان خوراک اصلی در فرآیند پتروشیمی استفاده می‌شود.هزینه پایین انرژی در ایران، به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که با هزینه کمتر، محصولات خود را تولید کنند.
این در حالی است که دولت ایران به تولیدکنندگان پتروشیمی سوخت و انرژی را با قیمت‌های پایین‌تری تخصیص می‌دهد که این موضوع به کاهش هزینه‌های تولید کمک می‌کند.شرکت‌های پتروشیمی ممکن است از طرف دولت حمایت‌های مالی و تسهیلاتی دریافت کنند که این موضوع به کاهش هزینه‌ها و قیمت نهایی محصولات کمک می‌کند.وجود مازاد تولید در بازار پتروشیمی می‌تواند منجر به کاهش قیمت‌ها شود. اگر تولید بیشتر از تقاضا باشد، قیمت‌ها به طور طبیعی کاهش می‌یابند.گاهی اوقات، تقاضای داخلی برای محصولات پتروشیمی به اندازه کافی بالا نیست، که این باعث می‌شود تولیدکنندگان ناچار به کاهش قیمت‌ها برای جذب خریداران باشند.در برخی موارد، رقبای خارجی محصولات مشابه را با قیمت بالاتری ارائه می‌دهند. تولیدکنندگان ایرانی ممکن است برای رقابت با این محصولات، قیمت‌های خود را کاهش دهند.در برخی از کارخانه‌ها، استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی و ناکارآمد می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌ها شود، اما اگر تولیدکنندگان قیمت‌ها را پایین نگه دارند، همچنان قادر به رقابت با بازار خواهند بود.
تحریم‌های بین‌المللی می‌تواند باعث کاهش صادرات و همچنین ایجاد فشار بر صنایع داخلی شود. برای کاهش اثر تحریم‌ها، برخی تولیدکنندگان ممکن است مجبور به کاهش قیمت‌ها شوند.نوسانات نرخ ارز و تأثیر آن بر هزینه‌های واردات و صادرات نیز می‌تواند در تعیین قیمت‌های محصولات پتروشیمی مؤثر باشد.
اما آیا این آمار حقیقت دارد؟ دلیل این اختلاف معنا دار چیست؟
درهمین راستا جهانبخش امینی زاده نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون انرژی مجلس و همچنین متخصص در حوزه انرژی در این خصوص به خبرنگار آنا گفت: نمی‌توان صحت یا خطای این آمار و ارقام مربوط به اینکه هر تن از محصولات پتروشیمی صادراتی ایران به طور متوسط ۳۵۰ دلار است، را به طور تایید و رد کرد، اما باید توجه داشت با توجه به ماهیت ضد تحریمی و پیچیده فروش محصولات و مشتقات نفتی می‌توان بخشی کوچکی از اختلاف قیمت را مربوط به عملیات دور زدن تحریم‌ها و یا تخفیف همراه خرید دانست.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که در شرایط تحریمی هر احتمالی وجود دارد و ما مجبور به مقابله و جنگیدن در برابر تحریم‌های ظالمانه هستیم؛ کما آن که در برخی معاملات مربوط به نفت خام نیز تخفیف‌هایی برای ترغیب طرف مقابل به خرید نفت از ایران انجام داده می‌شود. شاید برخی احساس کنند که ارائه تخفیف مفت فروشی است، اما باید توجه داشت که گاهی زیان توقف فروش و عدم مقابله با تحریم برای کشور بسیار شدید‌تر از عدم ارائه تخفیف است.
امینی زاده افزود: همچنین برخی از آمار و ارقام مانند میانگین ۳۵۰ یا ۴۰۰ دلاری ممکن است که صحیح نباشد؛ چرا که با توجه به مسائل امنیتی تحقیق و بازنشر ریز آمار ممکن نیست.
تکمیل زنجیره ارزش مهم‌ترین نکته برای سود دهی و هدایت سرمایه
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت: اتانول و پلیمر و دیگر تولیدات پتروشیمی‌ها قواعد خاصی برای کیفیت سنجی وجود دارد و همانگونه بنزین‌ها به درجات مختلف کیفی دسته بندی می‌شوند، محصولات پتروشیمی نیز ممکن است از نظر کیفی شامل دسته بندی‌هایی باشند و به همین سبب کیفیت محصولات نیز تاثیراتی در میانگین قیمت‌ها داشته باشد.
وی افزود: اما توجه به این نکته ضروری است که با توجه ارتقاء دانش فنی به صورت روز آمد، ممکن است که برخی از پتروشیمی‌های خارجی از تکنولوژی قوی‌تر از آن چه در اختیار ماست استفاده کنند و در محصولات مشابه بتوانند کیفیت بهتری را ارائه دهند. همچنین باید توجه داشت که آزمایشگاه‌های نفتی و پتروشیمی امروز بسیار دقیق و مجهز هستند و در زمینه سنجش کیفیت‌ها و قیمت گذاری سخت گیری می‌کنند.
امینی زاده تصریح کرد: در این مورد گاهی می‌بینیم که حتی در مورد محتوای محصولات غذایی نیز سختگیری می‌شود؛ پس در زمینه محصولات پتروشیمی با فرمولاسیون پیچیده این درجه بندی‌ها طبیعی است، اما باید به یک نکته در این خصوص توجه جدد داشت و آن تکمیل زنجیره ارزش پتروشیمی‌ها است.
سرمایه گذاری برای تولید
این نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی افزود: زمانی که صحبت از متوسط قیمت می‌شود باید بدانیم که در مورد قیمت میانگین جمعی از محصولات صحبت می‌کنیم و هرچه این محصولات در حلقه‌های پایین‌تر زنجیره ارزش باشد ارزان‌تر و هر چه به حلقه‌های بالایی و میانی نزدیک‌تر شود قیمت آن بالاتر خواهد رفت و تاثیر خود را در میانگین نشان خواهد داد.
وی تصریح کرد: در همین راستا و با توجه به فرمایش رهبر معظم انقلاب در خصوص سرمایه گذاری برای تولید بایستی تمام تلاش خود را معطوف به جذب سرمایه و احداث پتروشیمی‌هایی با قابلیت تولید محصولاتی از انتهای زنجیره تولید و ارزش کنیم. کشور هم اکنون در مورد مواد اولیه تولید پتروشیمی مشکلی ندارد، اما صادرات این مواد به نوعی خام فروشی محسوب شده و مهم‌ترین دلیل میانگین قیمت پایین محصولات پتروشیمی است.
امینی زاده تاکید کرد: اگر بخواهیم ارزش صاداتی محصولات پتروشیمی خود را افزایش دهیم بایستی به توسعه مجموعه‌های پیشرفته پتروپالایشی با سطح تولید بالا دستی بپردازیم و این موضوع یکی از اولویت‌های کشور است. در همین راستا یکی از برنامه‌های جدی وزارت نفت نیز جذب سرمایه برای پیشبرد این هدف مهم و استراتژیک است. صادرات آمونیاک و پلیمر در شرایط فعلی دیگر به صرفه نیست و باید بخش خصوصی و دولتی نظر خود را معطوف به تولید محصولات نهایی کنند.
انتهای پیام/
