دلیل توقف ۱۴۰ هزار کانتینر در بنادر کشور/ صف خروج کالاهای اساسی از بندر شهید رجایی کوتاه است
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، واردات کالا و فرآیند ترخیص آن از گمرک در هر کشور یکی از مهم‌ترین مسائل است که نیاز‌های صنعت و بازار را تأمین می‌کند. در سال‌های اخیر، یکی از مشکلات اقتصادی کشور، موارد متعدد در بحث واردات کالاهای مختلف و ترخیص آنها بوده است. این فرآیند، علاوه بر تأثیراتی که بر عدم تأمین کالاها در کشور می‌گذارد، منجر به ایجاد تورم، افزایش نرخ دلار و نارضایتی در بازار نیز می‌شود. در این راستا، سیاست‌های بوروکراتیک و تصمیمات وزارت صمت شرایط را سخت‌تر و پیچیده‌تر کرده است.
در روز‌های اخیر، رئیس‌جمهور کشور در سخنانی به نگهداری ۱۴۰ هزار کانتینر در بندر‌های کشور در سه ماهه اخیر و همچنین به مشکلات و پیچیدگی‌های واردات و ترخیص کالاها از گمرک اشاره کردو در راستای این سخن سوالات متعددی پیش‌می آید که چرا یک کالای وارداتی باید در بنادر کشور به مدت ۳ ماه اصطلاحا بخوابد و آیا چاره‌ای برای این مشکل اندیشه نمی‌شود؟
سید روح الله لطیفی سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت در گفتوگو با خبرنگار آنا در رابطه با دلیل توقف ۱۴۰ هزار کانتیر در سه ماهه گذشته در بنادر کشور، گفت: زمانی که کالای وارداتی هنوز تحت فرآیند تشریفات گمرکی قرار نگرفته باشد، از نظر قانونی نمی‌توان آن را به‌عنوان کالای حقیقی در سرزمین اصلی محسوب کرد. در چنین شرایطی، حتی امکان مرجوع یا جابه‌جایی آن نیز وجود دارد. برخی کالاها به مراحل پیش و پس از ارسال تقسیم‌بندی می‌شوند. بر اساس قوانین گمرکی، در مرحله پیش از ارسال، در صورتی که کالا فاقد ثبت سفارش، قبض انبار یا منشأ مشخص برای ارزش باشد، ارسال آن به گمرک امکان‌پذیر نخواهد بود.
توقف کالا به دلیل ثبت سفارش
سخنگوی اسبق گمرک ادامه داد: این فرآیند باید توسط صاحبان بار انجام شود، اما در بیشتر مواقع، صاحبان کالا زمانی اقدام به ثبت سفارش می‌کنند که کالا به بندر رسیده است. در حالی که طبق قانون، ثبت سفارش باید پیش از رسیدن کالا به بندر انجام شود. در یک سال گذشته، به مراجع تحویل‌گیرنده های کالا، از جمله سازمان بنادر و شرکت انبار‌های عمومی، اعلام شده است که اگر کالایی فاقد ثبت سفارش باشد، حتی تخلیه آن نیز نباید انجام شود. در نتیجه، بخش زیادی از توقف کالاها در بنادر به مسئله ثبت سفارش بازمی‌گردد.
لطیفی تصریح کرد: در بخش دیگری از توقف کالا، موضوع به اسناد تصفیه با شرکت فروشنده خارجی مربوط می‌شود. کالا تا زمانی که به نام طرف ایرانی ثبت نشود، امکان خروج از گمرک را ندارد. بسیاری از شرکت‌های فروشنده خارجی نیز تا زمانی که ارز کالا را به طور کامل دریافت نکرده باشند، اسناد جابه‌جایی را امضا نمی‌کنند و کالا همچنان تحت مالکیت طرف خارجی باقی می‌ماند. از طرفی، گاهی نبود نقدینگی و یا عدم اقدام به موقع برای تصفیه حساب با شرکت‌های خارجی باعث می‌شود کالاها در بنادر به مدت طولانی متوقف شوند.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت اظهار کرد: بحث تصفیه با شرکت‌های حمل نیز مطرح است. اسناد حمل برای اظهار کالا ضروری هستند و زمانی که شرکت خارجی حمل کالا، محصول را وارد می‌کند، اگر تصفیه مالی با آن شرکت انجام نشده باشد اسناد حمل در اختیار مالک کالا قرار نمی‌گیرد. همین موضوع باعث می‌شود که علاوه بر تصفیه مالی، شرکت حمل مطالبه دموراژ (هزینه تأخیر در تخلیه کالا) را هم مطرح کند. اگر این تصفیه انجام نشود، یکی از عواملی می‌شود که باید حتماً قبل از ورود کالا به کشور برطرف شود.
صحت سنجی کالاهای وارداتی
سخنگوی اسبق گمرک در رابطه با نمونه برداری از محصولات گفت: پس از تصفیه مالی کالا باید در تست‌های نمونه برداری قبول شود. در ایران، سازمان‌های مختلفی برای تأیید کیفیت و استاندارد کالا دخیل هستند. در بعضی موارد سازمان استاندارد، دامپزشکی، حفظ نباتات، سازمان انرژی اتمی، سازمان غذا و دارو در فرآیند تأیید سلامت محصولات نقش موثری دارند. به این صورت که کالایی که در صف خروج از گمرک است، ابتدا توسط این نهاد‌ها صحت‌سنجی می‌شود و در صورتی که دارای استاندارد‌های لازم باشد، سایر رویه‌های گمرکی روی آن انجام می‌شود. هر کدام از مراحل نمونه‌برداری و پاسخ‌دهی به این ارزیابی‌ها ممکن است بین دو هفته تا یک ماه زمان ببرد.
لطیفی ادامه داد: پس از تأیید این مرحله، باید پیگیری‌های دیگری از جمله دریافت بارنامه، قبض بارنامه و تأیید منشأ ارز انجام شود و همچنین سفارش کالا به صورت رسمی ثبت شده باشد تا امکان ترخیص از گمرک فراهم شود. در یک سال گذشته، بحث حمل یکسره برای بسیاری از کالاها رایج شده، به این معنا که اگر کالا سالم باشد، ۹۰ درصد آن بلافاصله از گمرک خارج می‌شود و تنها ۱۰ درصد باقی می‌ماند. به همین دلیل، میزان توقف کالا در بنادر نسبت به سال‌های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است.
واردات کالا دربندر شهید رجایی
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت در رابطه با واردات کالا در بندر شهید رجایی اظهار داشت: در بنادر، کالاهای های‌ریسک و کم‌ریسک در یک محوطه قرار نمی‌گیرند و تعاریف متفاوتی برای هرکدام وجود دارد. سازمان بنادر به عنوان مرجع گیرنده کالا و صادرکننده قبض انبار، بر اساس اسناد موجود، کالاها را دسته‌بندی می‌کند که اسیبی به محصولات افراد وارد نشود. همچنین شرکت‌هایی که تحت قرارداد با سازمان بنادر فعالیت می‌کنند، براساس میزان ریسک کالا، محصولات را تفکیک و نگهداری می‌کنند.
وی در اشاره به اینکه آیاانفجار بندر شهید رجایی به اقتصاد آینده کشور آسیب وارد می‌کند، گفت: کمتر از ۸ درصد از کالاهای اساسی در این بندر تخلیه می‌شود و چون صف خروج کالاها ازاین بندر کوتاه‌ست، حمل کالاهای اساسی سریع است و کالاها خیلی کوتاه مدت در این بندر باقی می‌مانند. عمده کالای اساسی به صورت فله‌ای در بندر امام، انزلی، امیر آباد تخلیه می‌شود.
سخنگوی سابق گمرک در پایان افزود: در نتیجه، اگر در هر یک از مراحل بیان شده مشکلی پیش بیاید، باعث می‌شود کالا بین ۱ تا ۳ ماه در گمرک باقی بماند؛ در حالی که در شرایط عادی، کمتر از یک ماه از گمرک خارج می‌شود. عمده دلایل طولانی شدن فرآیند ترخیص کالاها در گمرک، به مسائل ارزی، دریافت مجوز‌های سلامت، و بیش از همه، به کم‌کاری صاحبان کالا برمی‌گردد که معمولاً اسناد ناقص دارند.
انتهای پیام/
