تأثیر قطعی معدل در کنکور؛ گامی مهم برای تحقق عدالت آموزشی و بازگرداندن مرجعیت مدرسه

رضا مراد صحرایی، وزیر سابق آموزش و پرورش، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آنا، با اشاره به اجرای مصوبه تأثیر قطعی معدل در کنکور سراسری، این اقدام را «گامی مهم در تحقق عدالت آموزشی» و «بازگرداندن مرجعیت به مدرسه و معلم» دانست.

وی افزود: این مصوبه به‌ویژه در راستای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برای تربیت نسلی فکور، خلاق و اهل حل مسئله طراحی شده است.

صحرایی با تأکید بر اینکه هدف اصلی این مصوبه، تربیت نسلی است که به جای تمرکز بر مهارت تست‌زنی، به خواندن عمیق و تفکر پرداخته و مدرسه و کتاب درسی را مرجع خود قرار دهد، خاطرنشان کرد: این مصوبه به‌ویژه به تحقق عدالت در دسترسی به کرسی‌های برتر دانشگاهی کمک خواهد کرد.

وی درباره چالش‌های ابتدایی اجرای این مصوبه در ابتدای دولت سیزدهم نیز اظهار کرد: در آغاز با فراز و نشیب‌هایی مواجه بودیم، اما با دعوت از سرگروه‌های آموزشی و نمایندگان معلمان و متخصصان، توافقی برای اجرای این مصوبه حاصل شد.

صحرایی به تأثیرات مثبت اجرای این طرح در مناطق محروم کشور اشاره کرد و گفت: در سال ۱۴۰۲، که تأثیر قطعی معدل پایه دوازدهم ۴۰ درصد بود، بسیاری از داوطلبان از مناطق محروم موفق شدند به دانشگاه‌های معتبر راه یابند. استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان شاهد سه برابر شدن رتبه‌های برتر خود بودند، و سایر مناطق محروم نیز سهم خود را از رتبه‌های برتر کنکور به‌طور عادلانه‌تری دریافت کردند.

وزیر سابق آموزش و پرورش همچنین به تغییرات مهم در ترکیب قبولی‌ها در رشته‌های پرطرفدار اشاره کرد و گفت: قبل از اجرای این مصوبه، ۸۶.۱ درصد از قبولی‌ها در رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی متعلق به دهک‌های بالای جامعه بود. پس از اجرای این مصوبه، این عدد به ۵۵ درصد کاهش یافت و فرصت‌ها به‌طور عادلانه‌تر بین دهک‌های مختلف توزیع شد.

وی افزود: اجرای مرحله دوم این مصوبه با تأثیر ۵۰ درصدی معدل در سال ۱۴۰۳ و ادامه آن در سال‌های آینده، قطعا تأثیرات بیشتری در بازتوزیع فرصت‌ها خواهد داشت.

صحرایی در پاسخ به سؤال درباره اقدامات صورت‌گرفته برای کاهش وابستگی به یک شاخص صرفاً مانند معدل، گفت: معدل همچنان یکی از شاخص‌های مهم ارزیابی وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان است، اما هدف ما ارتقای کیفیت آموزش است. باید بپذیریم که این ریل‌گذاری برای بهبود کیفیت آموزشی آغاز شده و نیازمند تلاش بیشتر از سوی همه نهاد‌های ذی‌ربط است.

وی در پایان بر لزوم همراهی جدی مجلس، دولت، آموزش و پرورش و دیگر نهاد‌های مرتبط تأکید کرد و گفت: اجرای این مصوبه نیازمند همکاری مؤثر تمامی بخش‌ها است تا اثرات آن در راستای عدالت آموزشی و کیفیت تحصیلی به‌طور کامل محقق شود.