کمپرها و رشد یک سبک نوین سفر؛ از هزینههای سنگین تا محدودیتهای قانونی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا ـ زهره سعیدی: در سالهای اخیر، شکل تازهای از گردشگری در ایران در حال گسترش است؛ سفری که با خودروهای کمپر و کاروان انجام میشود و به دلیل انعطافپذیری، هزینه کمتر و تجربه متفاوت، طرفداران زیادی پیدا کرده است. اگرچه این سبک سفر در کشورهای اروپایی و آمریکایی سابقهای طولانی دارد و حتی به یک بخش رسمی از صنعت گردشگری بدل شده است، در ایران هنوز در ابتدای راه قرار دارد.
طبق آمار اعلامشده از سوی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اکنون حدود دو هزار خودرو کمپر فعال در کشور وجود دارد و میزان استقبال از این سبک سفر طی دو سال اخیر تقریباً دو برابر شده است. با این حال، نبود قوانین مشخص، هزینههای سنگین، محدودیتهای قانونی و حتی نگاه منفی برخی افراد، مسیر رشد این حوزه را دشوار کرده است.
وزیر میراث فرهنگی در نمایشگاه اخیر کمپینگ و ماجراجویی تأکید کرد: در دنیا کمپرها به بخشی از سبک زندگی تبدیل شدهاند و در ایران نیز باید این سبک زندگی تقویت شود. رفع موانع کمپرها در دستور کار وزارت است. این سخنان نشان میدهد که نگاه سیاستگذاران به ضرورت توسعه سفرهای کمپری مثبت شده، اما چالشها همچنان جدی هستند.
افزایش تعداد کمپردارها و ورود رسمی کانون جهانگردی
علی شعبانی، مدیر بانی کمپر، درباره وضعیت موجود میگوید: اکنون دو هزار خودرو کمپر در کشور فعال است. جالب اینکه میزان بومیگردی در میان کمپردارها بیشتر از کسانی است که به هتلها میروند. این یعنی سبک سفر کمپر توانسته گردشگری داخلی را از نظر جغرافیایی گستردهتر کند.
فرهاد حیدری، مدیر جهانگردی، هم از تلاش برای ایجاد ساختار قانونی سخن میگوید: بیش از دو هزار گروه کمپری در ایران داریم. برای ساماندهی این حوزه، کلوپ کمپری زیر نظر کانون جهانگردی تأسیس شد تا یک متولی رسمی داشته باشد. اکنون کارت عضویت برای کمپردارها اهمیت ویژهای دارد. این کارتها نهتنها هویت و رسمیت به آنها میدهد بلکه امکان بهرهمندی از امتیازاتی همچون اسناد ترانزیت، گواهینامه بینالمللی و تریپتیک را فراهم میکند. هزینه عضویت سالانه در کانون و کلوپ هم صد هزار تومان است.
به گفته او، نگاه منفی که در ابتدا نسبت به خودروهای کمپر وجود داشت ـ از جمله اینکه بسیاری تصور میکردند این سبک سفر امن یا مناسب خانوادهها نیستـ اکنون تا حد زیادی تغییر کرده و جامعه به تدریج در حال پذیرش این سبک گردشگری است.
ایجاد کمپسایتها؛ زیرساختی که هنوز کم است
کمپسایتها یا محلهای استاندارد برای پارک و استقرار خودروهای کاروانی یکی از نیازهای اساسی این سبک سفر به شمار میروند. کامران ثابتی، از فعالان این حوزه، توضیح میدهد: حدود چهار ماه پیش اولین کمپسایت در همدان افتتاح شد و اکنون اولین کمپسایت در دماوند در آستانه بهرهبرداری است. ایجاد چنین فضاهایی یک نعمت بزرگ برای کاروانهاست. در گذشته ما همیشه با مشکلات توقف و نبود امکانات رفاهی روبهرو بودیم، اما وقتی کمپسایتها توسعه یابند، سرمایهگذاران هم بیشتر وارد این عرصه خواهند شد.
این گفته نشان میدهد که با وجود رشد تعداد کمپردارها، زیرساختهای لازم هنوز متناسب با نیاز توسعه پیدا نکرده است.
هزینههای سنگین؛ مانع اصلی ورود علاقهمندان
یکی از جدیترین چالشهای سفرهای کمپری، هزینه بالای خرید و تجهیز خودروهاست. نانکلی، یکی از کمپردارها، درباره این مشکل به آنا میگوید: بزرگترین مشکل امروز تغییر کاربری خودروها و بعد هم هزینههای بالای آن است. قیمت خودروهای ون مناسب بسیار بالاست و در کشور هم تنوع کمی وجود دارد. برای تجهیز یک خودرو به امکانات کمپر باید بین ۵۰۰ میلیون تا بیش از یک میلیارد تومان هزینه کرد. طبیعی است که با چنین قیمتهایی بسیاری از علاقهمندان توان ورود به این حوزه را ندارند.
وی همچنین خواستار آن است که قوانین روشنتر شوند، باید مجلس و نهادهای قانونی وارد شوند و استانداردی تعیین کنند. مثل معاینه فنی خودروها، باید یک مرکز رسمی وجود داشته باشد تا ماشینهای کمپر بررسی شوند و اگر استانداردها رعایت شد، کارت کمپر صادر شود.
دغدغههای ایمنی و حوادث ناشی از تغییرات غیراستاندارد
یکی از نگرانیهای جدی در این بخش، مسئله ایمنی است. نانکلی در ادامه صحبتهای خود به حادثهای اشاره میکند: چند وقت پیش یک خودرو کمپر دچار نشت گاز شد و خانوادهای جان خود را از دست دادند. دلیل آن تغییر کاربری غیراستاندارد بود. در حالی که در دنیا قطعات استاندارد وجود دارد و اگر همانها استفاده شوند، هیچ خطری ایجاد نمیشود. پس باید مرکزی رسمی بر استانداردسازی این خودروها نظارت کند.
این موضوع اهمیت نظارت تخصصی و جلوگیری از فعالیتهای غیررسمی را دوچندان میکند.
بیمه؛ معضلی حلنشده برای کمپردارها
وفایی، یکی دیگر از کمپردارها، به مسئله بیمه اشاره دارد: بیمه خودروهای کمپری هنوز یک معضل است. شرکتهای بیمه اغلب حاضر نیستند خودروهایی که تغییر کاربری دادهاند را بیمه کنند. در حالی که در کشورهای دیگر بیمه ویژه کمپرها وجود دارد. ما نیازمند بسته بیمهای اختصاصی هستیم تا خیال مالکین راحت باشد.
این مشکل نهتنها برای مالکین، بلکه برای مسافران هم ایجاد نگرانی میکند.
محدودیتهای قانونی تردد
فرشید بهشادفر نیز به چالشهای قانونی تردد اشاره میکند: از نظر پلیس راهور، تردد بسیاری از خودروهای کمپر قانونی نیست. گاهی پلیس خودرو را توقیف میکند و برای تعویض پلاک هم باید خودرو به حالت اولیه بازگردد. این موضوع مشکلات زیادی برای مالکین ایجاد کرده است.
وی تأکید میکند که باید هماهنگی بین پلیس، وزارت میراث فرهنگی و کانون جهانگردی بیشتر شود تا کمپرها بتوانند با آرامش و بدون نگرانی در جادهها تردد کنند.
نگاه وزارت میراث فرهنگی
وزیر میراث فرهنگی، در هشتمین نمایشگاه کمپینگ و ماجراجویی، با اشاره به رشد سریع این بخش گفت: فعالیت کمپرها حدود دو برابر رشد داشته است و رفع موانع این بخش در دستور کار وزارت است. همانطور که در بسیاری از کشورها کمپرها بخشی از سبک زندگی شدهاند، در ایران هم باید این مسیر تقویت شود. به گفته او، پیشنویس آییننامه خودروهای کمپر نیز تدوین شده تا شرایط قانونی تغییر کاربری، استانداردهای ایمنی و چارچوب بیمه و تردد این خودروها مشخص شود. این آییننامه قرار است با همکاری پلیس راهور و کانون جهانگردی نهایی شود.
ضرورت حمایت و ساماندهی
سفر با کمپر و کاروان فرصتی است برای توسعه گردشگری داخلی، ایجاد اشتغال، کاهش هزینه سفر و گسترش بومگردی. اما تا زمانی که مشکلات قانونی، بیمهای، ایمنی و هزینهها برطرف نشود، این بخش نمیتواند به جایگاه واقعی خود برسد.
فعالان این حوزه امیدوارند که با تصویب آییننامههای جدید، ایجاد کمپسایتهای بیشتر، تعریف بستههای بیمهای و حمایت از سرمایهگذاران، سبک زندگی سفر با کمپر در ایران همانند بسیاری از کشورهای جهان جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
انتهای پیام/
