گوش شنوا و لبخند رحمت: پیامبر (ص) چگونه به سخن دیگران گوش میدادند؟

حجتالاسلام محمدصادق کفیل رئیس مرکز تخصصی صحیفه سجادیه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به اینکه پیامبر اکرم (ص) تنها الگوی عبادت و معنویت نبود؛ بلکه سبک زندگی، رفتار اجتماعی و ارتباطات انسانی ایشان نیز آموزهای عملی و بینظیر برای امروز ما است، بیان داشت: احترام به کودکان، مهربانی با نیازمندان، سادهزیستی و صبر در برابر مخالفان، همه بخشی از زندگی عملی رسول خاتم (ص) بود که قرآن کریم و روایات آن را ثبت کردهاند.
احترام به همه، از کودک تا بزرگسال
وی افزود: پیامبر اکرم (ص) به همه افراد جامعه احترام میگذاشتند و هیچ کس از این احترام مستثنی نبود. حتی کودکان و خردسالان. در روایات داریم که پیامبر همیشه پاسخ سلام کودکان را کامل میدادند، با آنها بازی میکردند و گاهی حتی خودشان سوارشان میکردند.
حجتالاسلام کفیل ابراز داشت: پیامبر اکرم (ص) در نهایت سادگى و مهربانى با کودکان خواه فرزندان خود یا بچههای دیگران محبت خاصی داشتند. از این رو درباره ایشان گفتهاند «وَالتَّلَطُّفُ بِالصِّبیانِ مِن عادَةِ الرَّسولِ»؛ یعنى مهربانى درباره کودکان راه و رسم پیامبر (ص) بود.
وی با بیان اینکه پیامبر (ص) هیچگاه سخن کسی را تا پایان قطع نمیکردند، ادامه داد: حتی در جمعهای شلوغ و هنگام گفتوگو با گروههای مختلف، با حوصله و توجه کامل گوش میدادند. لبخند پیامبر (ص) هنگام ملاقات با دیگران، حتی در لحظات کوتاه، نشانهای از مهربانی و رحمت الهی بود.
رئیس مرکز تخصصی صحیفه سجادیه اظهار داشت: پیامبر (ص) حتی به نام افراد اهمیت میدادند. اگر کسی نام خوشایندی نداشت، آن را تغییر میدادند تا زیبا و دلنشین شود. مثلاً زنی که نامش معنای نافرمانی داشت، پیامبر او را «جمیله» خطاب کردند و این عمل نشاندهنده توجه پیامبر (ص) به کرامت و شخصیت افراد بود.
توجه به بیماران و نیازمندان
وی گفت: پیامبر اکرم (ص) همواره به عیادت بیماران میرفتند، حتی اگر مسیر طولانی و دورترین نقاط مدینه بود. این رفتار پیامبر نشان میدهد که توجه به درد و رنج دیگران، بخشی جداییناپذیر از سبک زندگی ایشان بود.
حجتالاسلام کفیل خاطرنشان کرد: پیامبر (ص) با نیازمندان برخوردی مهربانانه داشتند. اگر چیزی داشتند، میبخشیدند و اگر نداشتند، با گفتار نیک و برخورد محترمانه، احساس ارزشمندی را به آنان منتقل میکردند. این رفتار شامل همه افراد جامعه بود؛ چه کودک، چه زن و چه برده.
نمازی که به خاطر گریه کودکان کوتاه میشد
وی افزود: حتی حضرت (ص) با مخالفان نیز با احترام رفتار میکردند. داستان زن یهودی که هر روز آشغال سر راه پیامبر میریخت، نمونهای از صبر و مهربانی ایشان است. پیامبر (ص) نه تنها او را سرزنش نکردند، بلکه به عیادتش رفتند و نتیجه این رفتار، تغییر قلب آن زن و پذیرش اسلام بود.
رئیس مرکز تخصصی صحیفه سجادیه تصریح کرد: پیامبر (ص) همیشه با حوصله به سوالات مردم پاسخ میدادند و هیچگاه عصبانی نمیشدند. اگر کودکی در حال نماز گریه میکرد، نماز را کوتاه میکردند تا مشکلی ایجاد نشود. این رفتارها نشان میدهد که عبادت و معنویت پیامبر، همراه با انعطاف و مهربانی بود.
زندگی ساده و عملی پیامبر
وی ادامه داد: پیامبر (ص) زندگی سادهای داشتند و توجه زیادی به مظاهر دنیوی نداشتند. خرید میکردند و بار را خودشان حمل میکردند. در این زمینه، انس بن مالک روایت کرده است که وقتی پیامبر بار خود را بر دوش میگرفتند، اجازه نمیدادند دیگران بار را به جای ایشان حمل کنند. پیامبر میفرمودند: «صاحب بار خودش باید آن را حمل کند.»
توجه به تربیت اخلاقی و رفتاری
حجتالاسلام کفیل بیان داشت: پیامبر (ص) در تعامل با افراد، همیشه ادب و احترام را رعایت میکردند. دست دادن با دیگران را زود رها نمیکردند و حتی کوچکترین افراد جامعه را نادیده نمیگرفتند. این سلوک، الگویی عملی برای تربیت اخلاقی و اجتماعی ما است.
آموزههای قرآنی درباره پیامبر (ص)
وی گفت: قرآن کریم بارها به عظمت و ویژگیهای اخلاقی پیامبر (ص) اشاره کرده است و سبک زندگی ایشان را برای پیروان معرفی میکند. برخی از این آیات عبارتند از بقره: ۹۷، ۱۴۳-۱۵۱، آل عمران: ۷، ۲۰، ۶۸، مزمل: ۲۰، مدثر: ۱-۲، بروج: ۱، الاعلی: ۱، شرح: ۴ و آیاتی دیگر، این آیات نه تنها جایگاه پیامبر (ص) را توصیف میکنند، بلکه راهنمای عملی زندگی و ارتباطات انسانی برای مسلمانان هستند.
رئیس مرکز تخصصی صحیفه سجادیه در پایان ابراز داشت: در نهایت اینکه پیامبر (ص) برای صفر تا صد زندگی ما الگویی عملی تام و جامع است. امام صادق (ع) در این زمینه میفرمایند «اِنَ اللّهَ خَصَ رَسولَه بمَکارِمِ الاخلاقِ وَ امتَحِنوا اَنفُسَکُم فَان کانَت فیکُم فاحَمدو اللّه وَارغـَبوا اِلَیهِ فى الزیادَةِ مِنها»؛ خداى تعالى رسول خود را به صفات پسندیده اختصاص داد، پس شما خود را بیازمایید. هر گاه این صفات نیک پیامبرى در شما بود، خداى را سپاس گویید و در تقویت و افزایش آن صفات بکوشید.
انتهای پیام/