آینده پزشکی در پرتو هوش مصنوعی؛ از تشخیص و درمان فرد به فرد تا تحول در اخلاق حرفه‌ای
سید احمد احمدی متخصص سیاست‌گذاری سلامت و معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در گفت‌وگو با خبرنگار آنا، با اشاره به جایگاه روزافزون هوش مصنوعی در پزشکی گفت هوش مصنوعی بر پایه یادگیری عمیق و الگوریتم‌های داده عمل می‌کند و توانسته است با استفاده از میلیون‌ها تصویر پزشکی و رادیولوژی الگوهایی را پردازش و در اختیار پزشکان قرار دهد.
به گفته وی این فناوری اکنون در جراحی، دندانپزشکی و بازسازی استخوانی نیز وارد شده است. نمونه‌ای از آن تولید سه‌بعدی ایمپلنت‌های دندانی و قطعات استخوانی است که پس از طراحی در اختیار جراحان قرار می‌گیرد. احمدی تاکید کرد که هوش مصنوعی در حال حاضر ابزار کمکی برای پزشکان است و جایگزین نقش بالینی آنان نمی‌شود.
وی افزود: در کشور ربات جراحی سینا در بیمارستان امام خمینی مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان دستیار جراحان ایفای نقش می‌کند. او با اشاره به اینکه بسیاری از مردم امروز برای تفسیر نتایج آزمایش‌ها یا دریافت پیشنهادهای اولیه درمانی از نرم‌افزارهای هوش مصنوعی استفاده می‌کنند گفت این روند نباید با خوددرمانی اشتباه گرفته شود. تفاوت مهم میان خوددرمانی و خودمراقبتی در این است که خودمراقبتی با هدایت پزشک انجام می‌شود و هیچ جایگزینی برای نقش پزشکان عمومی که خدمت پایه سلامت را ارائه می‌دهند وجود ندارد.
احمدی خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته همچنان با کمبود پزشک عمومی روبه‌رو هستند و حتی در ایران نیز خدمات آنان ضروری و غیرقابل حذف است. او بیان کرد که هوش مصنوعی نمی‌تواند واکسن تزریق کند یا معاینه بالینی کامل انجام دهد و نقش پزشک در ارزیابی هیستوری و شرایط فرد بی‌بدیل باقی خواهد ماند.
معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی هوشمند آینده پزشکی را در گرو پزشکی شخصی شده دانست که بر اساس تاریخچه زندگی، وضعیت ژنتیکی، سن، جنسیت و شرایط اجتماعی فرد پیشنهادهای درمانی و پیشگیرانه ارائه می‌دهد. او تاکید کرد: با وجود پیشرفت‌ها نقش پزشک در هدایت سلامت کمرنگ نخواهد شد.
وی درباره ورود ربات‌ها به حوزه درمان توضیح داد ربات‌ها ابتدا در تجهیزات آزمایشگاهی مانند اتوآنالایزرها به کار گرفته شدند و امروز به مراحل پیشرفته‌تری همچون بخیه‌زنی ظریف رسیده‌اند. با این حال پیچیدگی‌های بیولوژیکی انسان و تفاوت‌های فردی موجب می‌شود که همواره پزشک در روند درمان نقش اصلی را ایفا کند.
به باور احمدی یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در بهره‌گیری از هوش مصنوعی رعایت اخلاق حرفه‌ای است. حفظ محرمانگی اطلاعات بیماران و مشخص بودن مسئولیت قانونی در صورت بروز خطا از جمله موضوعات حساس در این حوزه است. اتحادیه اروپا و سازمان غذا و داروی آمریکا قوانین روشنی در زمینه استفاده از هوش مصنوعی در تجهیزات پزشکی تدوین کرده‌اند و سازمان جهانی بهداشت نیز دستورالعمل‌هایی در این زمینه ابلاغ کرده است. او تصریح کرد که در ایران هنوز قوانین خاص و مدون در حوزه سلامت برای هوش مصنوعی به‌طور کامل ابلاغ نشده است و نیاز به سیاست‌گذاری دقیق احساس می‌شود.
وی با اشاره به شکاف میان پزشکانی که به هوش مصنوعی اعتماد کرده‌اند و آنان که هنوز مقاومت نشان می‌دهند گفت همان‌طور که موبایل‌های هوشمند ناخواسته به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی مردم تبدیل شدند پزشکان نیز ناچار به یادگیری و استفاده از ابزارهای تخصصی هوش مصنوعی هستند و در غیر این صورت از عرصه خدمت کنار زده می‌شوند.
احمدی متخصصان را به دو دسته تقسیم کرد و گفت: گروهی که به روش‌های سنتی تکیه می‌کنند و گروهی که خود را با تحولات روز تطبیق می‌دهند و از هوش مصنوعی برای ارتقای خدمات بهره می‌گیرند. او تاکید کرد: هوش مصنوعی می‌تواند کیفیت تشخیص و درمان را به طور قابل توجهی ارتقا دهد.
وی در پایان با اشاره به فعالیت‌های دانشگاه علوم پزشکی هوشمند گفت: در سال جاری چندین وبینار بین‌المللی با همکاری سازمان‌های جهانی در زمینه به‌کارگیری هوش مصنوعی در آموزش علوم پایه پزشکی، علوم بالینی، آموزش بیمارستانی و حتی توانبخشی برگزار شده است. احمدی تغییر را واقعیتی اجتناب‌ناپذیر در جهان دانست و تاکید کرد که تنها راه موفقیت در این مسیر یادگیری و انطباق مداوم با تحولات فناورانه است.
انتهای پیام/
