نگاه شهید دکتر طهرانچی به تعلیم و تربیت، الگویی برای تحول دانشگاهی

به گزارش خبرنگار آنا، محمدعلی نادی معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی در جلسه‌ای با محور راهکار‌های عملیاتی شدن تفاهم‌نامه حوزه و دانشگاه که در دانشگاه آزاد اسلامی قم برگزار شد با اشاره به اندیشه‌های شهید دکتر طهرانچی مبنی بر اصلاح زنجیره تعلیم و تربیت در کشور اظهار کرد: تربیت اسلامی و استراتژی توسعه علم و فناوری در دانشگاه آزاد اسلامی با نگاه عمیق به قرآن و فقه تربیتی شکل گرفته است.

وی با بیان اینکه از هر مسیری که وارد پیشرفت کشور شویم، دریچه‌ای به نام تعلیم و تربیت وجود دارد، افزود: کلیدی‌ترین عنصر در این روند، معلم است بر همین اساس تعلیم و تربیت را نباید یک شغل معیشتی محسوب شود.

بازآفرینی دانشکده‌های موضوعی با رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اصلاح ساختار دانشکده‌های موضوعی این دانشگاه عنوان کرد: بر اساس تحلیل مسائل پیشران کشور به‌ویژه تعلیم و تربیت، ساختار جدیدی طراحی شد بر همین اساس دانشکده تعلیم و تربیت با الگوبرداری از دانشکده‌های علوم پزشکی و بر اساس مدل «عرصه-پایه» برنامه‌ریزی شده است.

نادی از تشکیل کمیته اخلاق تربیتی در همه دانشکده‌های تعلیم و تربیت استان‌ها خبر داد و بیان کرد: در هر یک از ۲۵ دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی، عضوی از این کمیته حضور خواهد داشت که به فقه تربیتی مسلط بوده؛ بنابراین این کمیته بخشی از سند راهبردی دانشکده محسوب می‌شود که مأموریت آن اجرای الگوی اسلامی در تربیت است.

تقویت پیوند حوزه و دانشگاه در فقه تربیتی

وی با تأکید بر تعامل مثبت حوزه علمیه و دانشگاه در برهه کنونی توضیح داد: امروز حوزه و دانشگاه نگاهی منطقی به یکدیگر دارند و همکاری‌های مشترکی در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی آغاز شده بر همین اساس حضور دانشگاهیان در مباحث فقه تربیتی، برگزاری جلسات تخصصی در این حوزه و ترویج مباحثه علمی، می‌تواند از اهداف مشترک حوزه و دانشگاه محسوب شود.

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی از برگزاری پنجمین کنفرانس حکمت و تعلیم و تربیت اسلامی خبر داد و اضافه کرد: این کنفرانس با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و با رویکردی بین‌المللی در حال برنامه‌ریزی است.

نادی استفاده از هوش مصنوعی در استخراج محتوای تربیتی از روایات و متون اسلامی را اقدامی ارزشمند خواند و بر ضرورت رویکرد استقرایی عمیق در حکمی‌سازی تأکید کرد.

تدوین دایرة‌المعارف تعلیم و تربیت اسلامی

وی تألیف کتب مرجع فاخر در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی را از دیگر ضرورت‌های این حوزه دانست و تشریح کرد: تدوین یک دایرة‌المعارف جامع در تعلیم و تربیت اسلامی یکی از پروژه‌های جدی دانشگاه آزاد اسلامی بوده بر همین اساس این دایرة‌المعارف باید بر مبنای استخراج الگو‌های تربیت اسلامی تدوین شود و مبنای برنامه‌های آینده باشد. این دانشگاه در حال برنامه‌ریزی برای طراحی و اجرای «جایزه معلم» و «جایزه امام صادق (ع)» است.

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: اگر بخواهیم به معلمان با مهارت‌های خاص جایزه بدهیم، نیازمند الگوی مشخص و دایرة‌المعارف آموزشی هستیم؛ بنابراین در این مسیر، استخراج الگو‌های تعلیم و تربیت اسلامی هدف اصلی دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی تعریف شده است.

رساله‌های تحصیلات تکمیلی در خدمت حل مسائل جامعه

نادی با اشاره به ضرورت کاربردی شدن پایان‌نامه‌ها در مقاطع تحصیلات تکمیلی گفت: در نظر داریم در رساله‌های ارشد و دکتری بخشی با عنوان «خلاصه اجرایی» گنجانده شده تا مشخص شود چه دستاوردی از این رساله تولید شده و چه مسئله‌ای از جامعه را حل می‌کند.

وی از تحصیل بیش از ۱۳۲ هزار دانشجوی علوم تربیتی و ۱۰۰ هزار دانشجوی روان‌شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی خبر داد و بیان کرد: بزرگ‌ترین دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی با ۸ هزار دانشجو در استان البرز فعال است و برترین دانش‌آموختگان این دانشکده‌ها در مدارس سما به کار گرفته خواهند شد.

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی مدل اداره مدارس سما را مبتنی بر دو جریان «عینی» و «دانشی» معرفی کرد و توضیح داد: در این الگو، جایگاه مربی، کتاب، و رابطه استاد و شاگرد به‌عنوان عناصر اصلی تربیت اسلامی در نظر گرفته شده و تلاش داریم تعامل مدارس و دانشکده تعلیم و تربیت را بر اساس همین الگو سامان دهیم.

بررسی راهکار‌های عملیاتی شدن تفاهم‌نامه حوزه و دانشگاه

رئیس دبیرخانه همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه نیز از برگزاری جلسه‌ای برای بررسی و ارائه پیشنهاد‌های عملیاتی درباره تفاهم‌نامه حوزه و دانشگاه خبر داد و گفت: در این نشست موضوعات تقویت همکاری‌های مشترک مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

حجت‌الاسلام‌ حسن خیری افزود: در این نشست که با محور ارتقای همکاری‌های علمی و فرهنگی بین دو نهاد حوزه و دانشگاه برگزار و درباره تقویت همکاری‌های حوزه و دانشگاه تبادل‌نظر شد.

وی با اشاره به مصوبات جلسه قبل، ازجمله تشکیل کارگروه مشترک آموزش، برگزاری دوره‌های توانمندسازی، عضویت نمایندگان حوزه در کمیته اخلاق تربیتی دانشگاه، طرح بیمه طلاب تحت عنوان طرح امین و برگزاری جشنواره علمی فرهنگی مشترک، بر اهمیت تدوین کتاب‌های درسی مناسب تأکید کرد.

رئیس دبیرخانه همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه تأکید کرد: لازم است دانشگاهیان و حوزویان با رویکرد مسئله محور و مباحثه تخصصی به هم‌زبانی و هم‌فکری دست یابند تا از ظرفیت‌های مشترک در راستای ارتقای نظام آموزش و پرورش بهره‌مند شویم.

نقش انجمن‌های علمی حوزه علمیه در حوزه تعلیم و تربیت

دبیر انجمن‌های علمی حوزه علمیه هم با بیان اینکه سیر مطالعاتی انجمن‌های علمی حوزه علمیه در حوزه تعلیم و تربیت می‌تواند به دانشگاه کمک کند، اظهار کرد: انجمن‌های علمی حوزه علمیه می‌توانند در حوزه نظریه‌پردازی با محوریت تعلیم و تربیت به دانشگاه کمک کنند.

حجت‌الاسلام محمد سعیدی با اشاره به اینکه حوزه علمیه می‌تواند در تألیف کتب مشترک به کمک دانشگاه بیاید، افزود: دانشگاه نیز می‌تواند در بازآفرینی محصولات تولید شده به حوزه علمیه کمک کند.

وی از امکان ایجاد کارگروه مشترک حوزه و دانشگاه با محور تولید علم و حل مسئله خبر داد و عنوان کرد: برگزاری همایش‌های مشترک می‌تواند زمینه همکاری دو نهاد حوزه و دانشگاه را تقویت کند.