همایش سنجش تراکم استخوان در کودکان؛ گام نخست برای آینده‌ای بدون پوکی استخوان
به گزارش خبرنگار آنا؛ همایش یک‌روزه سنجش تراکم استخوان در کودکان؛ چالش‌ها و تفسیر در مرکز همایش‌های بیمارستان کودکان بهرامی برگزار شد.
سید رضا رئیس‌کرمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران در حاشیه این همایش با اشاره به اهمیت متابولیسم استخوان و نقش آن در رشد نسل آینده گفت: بیماری‌های متابولیک استخوان و پوکی استخوان عمدتاً در بزرگسالان شایع هستند، اما اساس سلامت استخوان‌ها در دوران کودکی پایه‌گذاری می‌شود. اگر کودکان ما از همان ابتدا تغذیه مناسب داشته باشند، ویتامین D و کلسیم کافی دریافت کنند و در کنار آن فعالیت بدنی و ورزش مناسب داشته باشند، بدون شک استخوان‌های قوی‌تری خواهند داشت و این استحکام در دوران بزرگسالی و سالمندی باعث پیشگیری از پوکی استخوان و مشکلات مرتبط با آن می‌شود.
تفاوت سنجش تراکم استخوان در کودکان و بزرگسالان
وی افزود: تشخیص مشکلات متابولیک استخوان، به‌ویژه بیماری نرمی استخوان، یکی از موضوعات اصلی این حوزه است و روش‌های سنجش تراکم استخوان در این میان نقش مهمی دارد. در بزرگسالان این روش جاافتاده و روتین است، اما در کودکان به دلیل شرایط خاص رشد و تفاوت‌های اساسی در دوران بلوغ، ما با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستیم. در حال حاضر نرم‌افزارها و بانک‌های اطلاعاتی موجود عمدتاً بر اساس داده‌های بزرگسالان طراحی شده‌اند، در حالی که کودکان به‌سرعت در حال رشد هستند و تفسیر نتایج تراکم استخوان در آن‌ها با تفاوت‌های عمده‌ای همراه است. بنابراین نیاز داریم که داده‌ها و اطلاعات گسترده‌تری در مورد کودکان گردآوری شود تا بتوانیم تفسیرهای دقیق‌تر و علمی‌تری ارائه دهیم.
مشکلات تغذیه‌ای و نقش لبنیات در سلامت استخوان
رئیس‌کرمی با اشاره به وضعیت تغذیه‌ای کشور گفت: سلامت استخوان کودکان ارتباط مستقیم با تغذیه دارد. مصرف شیر و لبنیات به‌عنوان اصلی‌ترین منابع کلسیم نقش کلیدی در این حوزه دارد، اما متأسفانه در سال‌های اخیر مصرف لبنیات در جامعه کاهش یافته است. این مسئله دو دلیل عمده دارد؛ نخست مشکلات اقتصادی و گرانی محصولات لبنی که باعث می‌شود برخی خانواده‌ها استطاعت کافی برای خرید این محصولات را نداشته باشند، و دوم مشکلات فرهنگی و الگوی تغذیه‌ای نامناسب خانواده‌ها. در بسیاری از خانواده‌ها حتی اگر توان مالی وجود داشته باشد، کودکان به‌جای مصرف شیر و لبنیات به سمت تنقلات ناسالم مانند پفک، چیپس، نوشابه و شیرینی‌ها سوق داده می‌شوند و همین مسئله در آینده سلامت استخوان آن‌ها را به خطر می‌اندازد.
وضعیت ویتامین D در کشور
وی ادامه داد: خوشبختانه در حوزه تأمین ویتامین D، اقدامات بهتری انجام شده است. بسیاری از مراکز بهداشتی مکمل‌های ویتامین D را به‌صورت رایگان در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهند و سطح آگاهی عمومی هم در این زمینه بهتر شده است. با این حال همچنان در همین بخش نیز مشکلاتی وجود دارد و لازم است نظارت و آموزش بیشتری صورت گیرد تا کمبود ویتامین D در کودکان به حداقل برسد.
بازنگری در سیاست‌های حمایتی
رئیس‌کرمی تأکید کرد: یکی از موضوعات مهم، نقش سیاست‌های حمایتی دولت در حوزه تغذیه است. در حال حاضر یارانه‌های مواد غذایی بخش قابل‌توجهی را شامل می‌شوند، اما این حمایت‌ها بیشتر به سمت محصولاتی مانند شکر و قند هدایت شده است. در حالی که اگر این یارانه‌ها به سمت لبنیات، حبوبات و منابع پروتئینی سوق داده شوند، تأثیر چشمگیری در سلامت کودکان و به‌ویژه سلامت استخوان آن‌ها خواهد داشت. این تغییر رویکرد می‌تواند در آینده هزینه‌های سنگین درمان بیماری‌های متابولیک استخوان و پوکی استخوان را نیز کاهش دهد.
ضرورت توسعه پژوهش‌های علمی
وی خاطرنشان کرد: دانش علمی و پژوهش‌ها در زمینه سنجش تراکم استخوان در کودکان هنوز در کشور و حتی در سطح جهانی کامل نیست. در تفسیر تراکم استخوان کودکان هنوز مسیر طولانی در پیش داریم و برگزاری چنین همایش‌هایی می‌تواند نقطه شروع مهمی برای ارتقای دانش و ایجاد حساسیت در جامعه علمی باشد. این آموزش‌ها و بحث‌ها باید در بازه‌های زمانی مشخص تکرار شوند تا همکاران حوزه پزشکی بیش از پیش به اهمیت این موضوع واقف شوند و در نتیجه بتوانیم در آینده کودکان سالم‌تری داشته باشیم.
عدم توجه به سلامت استخوان در کودکی و بروز بیماری در بزرگسالی
در ادامه، مهدیه موسوی، فوق تخصص روماتولوژی کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر علمی همایش یک‌روزه تراکم استخوان، با بیان اهمیت سلامت استخوان در کودکان گفت: علت اینکه این همایش یک‌روزه برگزار شد، توجه به سلامت استخوان در کودکان است، چراکه با داروهای جدید بسیاری از کودکانی که بیماری‌های مزمن دارند طول عمر بیشتری پیدا می‌کنند و به سنین بزرگسالی می‌رسند. اگر از دوران کودکی به این موضوع توجه نشود، این بیماران در بزرگسالی با مشکلاتی از جمله پوکی استخوان و شکستگی‌های مکرر روبه‌رو خواهند شد.
طیف گسترده بیماری‌های مرتبط با تراکم استخوان
وی ادامه داد: به همین دلیل تصمیم گرفتیم اولین همایش تراکم استخوان در کودکان را امروز برگزار کنیم. این موضوع طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های ریوی مزمن، بیماری‌های خون و سرطان کودکان، بیماری‌های روماتولوژی، بیماری‌های اعصاب و بیماری‌های کلیه را شامل می‌شود و بنابراین تمام فوق تخصص‌های کودکان و حتی متخصصین کودکان باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند. اینکه در یک کودک چه زمانی باید تراکم استخوان درخواست شود، چگونه باید آن را تفسیر کرد و چه زمانی نیاز به پیگیری وجود دارد، از مباحث اصلی این همایش بود.
همایش ملی با حضور متخصصان برجسته
موسوی با اشاره به سطح ملی این برنامه افزود: ما از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های بزرگ کشور برای سخنرانی دعوت کردیم. هم مدعوین و هم سخنرانان در سطح تخصص و فوق تخصص‌های کودکان بودند. مقالات و سخنرانی‌ها ظرف چند ماه گذشته جمع‌آوری شد و در طی همایش ارائه گردید. این برنامه همزمان به‌صورت آنلاین و حضوری برگزار شد و هدف آن باز کردن پنجره‌ای جدید برای متخصصین اطفال بود.
گام نخست در مسیر طولانی
وی یادآور شد: در بسیاری از استانها ممکن است دستگاه‌های مناسب برای سنجش تراکم استخوان وجود نداشته باشد یا حتی همکاران پزشک ندانند برای چه کودکانی باید این آزمایش را درخواست کنند و در صورت مشاهده نتیجه چگونه آن را تفسیر کنند. این همایش قدم نخست در این مسیر است و قطعاً در آینده نیاز به گام‌های بزرگ‌تر و گسترده‌تر داریم تا این موضوع بارها و بارها در سطح ملی مطرح شود و ان‌شاءالله کودکان سالم‌تری در آینده داشته باشیم.
انتهای پیام/
