دانشجویان پزشکی میان تحصیلِ سخت، معیشتِ تنگ و آرزوی خدمت در کشور
به گزارش خبرنگار آنا، جایگاه دانشجویان پزشکی در ایران بسیار ارزشمند و استراتژیک است؛ آنها نه تنها دانش آموختگان رشته‌ای دشوار، بلکه ستون‌های آینده ساز نظام سلامت به شمار می‌آیند. این جوانان با وجود شیفت‌های طولانی و تحصیلی پرفشار، اما عمر خود را صرف یادگیری علم پزشکی پیچیده متناسب با نیاز روز می‌کنند و مسئولیتی سنگین در مقابل سلامت جامعه دارند.
این دانشجویان تلاشگر در عرصه سلامت همواره در خط مقدم مبارزه با بیماری ها، همه گیری‌ها و بحران‌های بهداشتی قرار دارند و در حفظ سلامت جامعه تلاش مضاعف دارند. دانشجویان پزشکی ایرانی با وجود این سختی‌ها، با افتخار و تعهد، به تحصیل و خدمت ادامه می‌دهند و نماد امید، فداکاری و عزم ملی برای سلامت جامعه هستند. قدردانی از این نیرو‌های جوان نباید تنها به مراسم روز پزشک محدود شود، بلکه باید در سیاست‌گذاری‌های ملی، حمایت مالی، ارتقای زیرساخت و ایجاد فرصت‌های ماندگار خود را نشان دهد. آنها نه فقط آینده پزشکی، بلکه آینده امنیت ملی و اجتماعی ایران را می‌سازند.
یکم شهریور در تقویم نظام جمهوری اسلامی ایران «روز پزشک» نامگذاری شده است. این روز نه تنها مناسبتی برای تجللی از پزشکان فعال شهداست، بلکه فرصتی برای بازنگری اساسی در سیاست‌های نظام سلامت و آینده نیرو‌های انسانی به خصوص دانشجویان پزشکی به شمار می‌آید.
هم اکنون، بیش از ۱۵ هزار دانشجو در مقاطع پزشکی عمومی، دندانپزشکی، داروسازی و پرستاری در دانشگاه‌های علوم پزشکی به تحصیل مشغول هستند. اما، یک سوال اساسی مطرح است و آن هم اینکه آیا پس از دانش آموختگی این دانشجویان فضای اشتغال و رفاه آنها تضمین خواهد شد؟ و از همه مهم تر، آیا نظام سلامت ایران به اندازه کافی از این نیرو‌های جوان و متخصص بهره می‌برد یا آنها را از دست خواهد داد؟
ماراتن طولانی برای تحصیل پزشکی
مدت تحصیل دانشجویان پزشکی از بین تمام دانشجویان طولانی‌ترین دوره تحصیلی است؛ چرا که گذراندن مرحله پزشکی عمومی ۷ سال زمان و تخصص ۳ سال زمان خواهد بود و به این معناست که حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد تا یک متخصص پزشکی وارد بازار کار شود.
یسنا دانشجوی ترم هفتم پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی تهران، می‌گوید: تقریبا روزانه از ۷ صبح تا ۱۰ شب در کلاس درس یا بیمارستان هستیم؛ قبولی در کنکور بسیار سخت بود، اما سخت‌تر از آن تحصیل دوره پزشکی است؛ چرا که شیفت‌های شب، گزارش نویسی، مطالعه کتاب‌هایی با هزاران صفحه و فشار روانی بالا و از همه مهم‌تر مسئولیت سلامت و جان بیماران را دربر می‌گیرد.
امید، دانشجوی دندانپزشکی می‌افزاید: دانشجویان پزشکی درس می‌خوانند، اما برای سلامت جان دیگری، ما در این فضای کاری دوباره از نو متولد می‌شویم و سخت کوشانه برای افزایش سطح امید ملت تلاش می‌کنیم و عاشقانه زندگی را پیش می‌بریم، اما دریافت حقوق اندک ما را از رفاه زندگی دور می‌کند.
فراوانی استرس در بین دانشجویان پزشکی
در گزارشی که با عنوان فراوانی استرس، اضطراب و افسردگی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال ۱۳۹۸ روی ۴۲۰ دانشجوی پزشکی انجام شد، ۴۴ درصد دانشجویان دارای درجات مختلف افسردگی، ۵۰ درصد درجات مختلف اضطراب و ۴۴ درصددرجات مختلف استرس گزارش شد نشان از این داشت که سطح افسردگی در بین این دانشجویان بسیار بالاست؛ بنابراین این یافته‌ها بر اهمیت پرداختن به مسائل بهداشت روانی در آموزش پزشکی تاکید دارد؛ چرا که آینده سازان کشور باید از سلامت روان و سلامت عمومی برخوردار باشند.
در صورتی که دانشجویان در مقطع پزشکی تحصیل می‌کنند، اما بیشتر آنها با مشکلات مالی در حال دست و پنجه نرم کردن هستند که به علت کمبود حقوق و با توجه به هزینه‌های شهریه، اجاره، کتاب و زندگی شهری، کفاف هزینه‌های اولیه را نمی‌دهد.
مهسا دانشجوی سال ششم پزشکی شیراز، می‌گوید: من هر ماه ۲ میلیون تومان از خانواده کمک می‌گیرم، و بقیه را با تدریس خصوصی پوشش می‌دهم. وقتی هم شیفت شب دارم، دیگر فرصتی برای تدریس نیست. بسیاری از دوستانم مجبور شده‌اند وام بگیرند یا در مشاغل دیگر فعال باشند.
اما نگرانی اصلی، پس از فارغ‌التحصیلی شروع می‌شود. دستمزد پزشکان عمومی در بیمارستان‌های دولتی بین ۲۵ تا ۳۵ میلیون تومان در ماه است که با توجه به سال‌ها تحصیل و مسئولیت‌های سنگین، رقمی ناچیز محسوب می‌شود؛ و در مقابل، هزینه زندگی در شهر‌های بزرگ، به ویژه تهران، به راحتی این میزان را از بین می‌برد.
مهاجرت پزشکان؛ چالش سنگین نظام سلامت
مهاجرت پزشکان و دانشجویان پزشکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام سلامت است که پس از دانش آموختگی گریبانگیر مملکت شده است و نشان می‌دهد که سالانه قشر زیادی از جنس پزشکان از ایران به سمت آمریکا، آلمان، کانادا و ... مهاجرت می‌کنند؛ معضلی که نیازمند سیاستگذاری مناسب مسئولان است و اگر به زودی چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، قطعا در آینده‌ای نه چندان دور با آسیب بزرگ از دست دادن سرمایه‌های انسانی رو به رو خواهیم شد؛ مشکلی که هم اکنون هم شاهد آن هستیم.
محمدرضا دانشجوی رزیدنتور قلب و عروق در تهران، می‌گوید: دو سال است که برای آزمون زبان (آیلتس) تلاش میکنم. نه به خاطر بی‌اعتمادی به کشور، بلکه به خاطر اینکه می‌خواهم بتوانم خانواده‌ام را تأمین کنم و در محیطی که از تجهیزات و زیرساخت‌ها بهره دارد کار کنم. در ایران، گاهی برای یک بیمار قلبی، دستگاه سونوگرافی یا کاتتر موجود نیست. این فشار روانی را چگونه تحمل کنیم؟
پیشنهاد‌ها و راهکار‌های دانشجویان
اما، دانشجویان برخی از دانشگاه‌های کشور در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار آنا، خواستار افزایش بورسیه و حمایت مالی دانشجویان پزشکی، توسعه فرصت‌های شغلی در بخش خصوصی و حمایت از استارتاپ‌های سلامت و تقویت زیرساخت‌های پزشکی و به‌روزرسانی تجهیزات هستند.
صدای نخبگان؛ نگاه مسئولان
علی باقر طاهری‌نیا، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با آنا درباره وضعیت نخبگان حوزه پزشکی گفت: دانشجویان پزشکی از جمله بالاترین تراز نخبگان کشور هستند. ما در کمیسیون مشورتی ستاد علم و فناوری، موضوع ماندگاری نخبگان پزشکی را در دستور کار داریم. یکی از پیشنهاد‌های اخیر، ایجاد زیست‌بوم پزشکی مبتنی بر حمایت مالی، فضای پژوهشی و امکان خدمت با کرامت است. اگر نخبه احساس کند که شنیده و دیده می‌شود، می‌ماند.
در میان همه این چالش‌ها، هنوز امید زنده است. بسیاری از دانشجویان پزشکی، با وجود سختی‌های بیشمار، قصد خدمت در کشور را دارند.
احمد دانشجوی سال پنجم پزشکی در اهواز، می‌گوید: بنده به عنوان دانشجوی منطقه محروم وارد رشته پزشکی شدم، شرایط سختی در راه است، اما زمانی که بیماری بنده را دکتر خطاب می‌کند، تشکر می‌کند و همه خستگی هایم از بین می‌رود. اما، باید حقوق مان افزایش یابد.
برای تحقق این امید‌ها و آرزو‌های قشر جوان، دولتمردان باید با برنامه ریزی دقیق و منسجم سیاست‌های بلند مدت طراحی کرده و از دانشجویان و پزشکان جوان حمایت‌های مالی و معنوی متنوع داشته باشند؛ بنابراین روز پزشک نه تنها مناسبتی برای تقدیر از آنها، بلکه فرصت طلایی برای سرمایه گذاری بر آینده است.
ستایش دانشجوی پزشکی دانشگاه اهواز می‌گوید: وطنم و خانواده‌ام و خدمت به مردمم را دوست دارم و اگر مورد حمایت جدی واقع شوم، هیچ وقت این زندگی را ترک نخواهم کرد و بیشتر برای موفقیت آن تلاش میکنم.
دانشجویان پزشکی این مرز و بوم به عنوان سرمایه داران اصلی مملکت شناخته شده‌اند، آنها نه تنها به دانش و مهارت نیاز دارند، بلکه باید از نظر معیشت و رفاه هم حمایت مادی و معنوی شوند تا بتوانند آینده را قوی‌تر بسازند. حال باید منتظر ماند تا ببینیم در آینده‌ای نه چندان دور چگونه قرار است مطالبات قشر پزشکی از سوی دولتمردان پاسخ داده شود.
انتهای پیام/
