گرمازدگی؛ زنگ خطر برای بیماران کم‌خون در روزهای داغ سال
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛ در روزهای اخیر، تغییرات اقلیمی و افزایش دمای هوا باعث شده است که پدیده گرمازدگی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشت عمومی تبدیل شود. گرمازدگی، که در اثر ناتوانی بدن در دفع حرارت اضافی ایجاد می‌شود، می‌تواند از یک حالت خفیف شامل ضعف، سردرد و سرگیجه، تا وضعیت‌های تهدیدکننده حیات مانند اختلال در عملکرد ارگان‌های حیاتی پیش برود. این مشکل در گروه‌های خاصی از افراد، از جمله مبتلایان به کم‌خونی، جدی‌تر و پیچیده‌تر است.
کم‌خونی و تشدید اثرات گرمازدگی
کم‌خونی، به معنای کاهش تعداد گلبول‌های قرمز یا میزان هموگلوبین خون، موجب افت ظرفیت حمل اکسیژن در بدن می‌شود. این کاهش توانایی در رساندن اکسیژن کافی به بافت‌ها، به‌ویژه در شرایطی که دمای محیط بالا است و بدن نیاز بیشتری به تنظیم حرارت و تأمین انرژی دارد، می‌تواند عوارض گرمایی را تشدید کند. در چنین شرایطی، قلب باید سریع‌تر و شدیدتر کار کند تا کمبود اکسیژن را جبران کند، و این فشار مضاعف، ریسک بروز علائم شدید گرمازدگی را افزایش می‌دهد.
با توجه به اینکه بسیاری از مبتلایان به کم‌خونی، به‌ویژه کسانی که از نوع مزمن یا شدید آن رنج می‌برند، باید بیشتر به این موضوع حساس باشند.
هشدار متخصص هماتولوژی درباره بیماران کم‌خون
علی مجیدی متخصص خون و هماتولوژی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا با اشاره به افزایش دما و موج‌های گرمایی اخیر، گرمازدگی را پدیده‌ای دانست که در مواردی می‌تواند به یک اورژانس پزشکی تبدیل شود. وی گفت: در کشورهایی که در عرض‌های بالاتر از استوا قرار دارند و آب‌وهوای معتدل‌تری دارند، افزایش دمای هوا می‌تواند به‌سرعت منجر به گرمازدگی شود، به‌خصوص در دو گروه سنی کودکان و سالمندان که آسیب‌پذیری بیشتری دارند.
مجیدی افزود: در جریان گرمازدگی، بدن حجم زیادی آب از دست می‌دهد و دچار کم‌آبی یا دهیدراسیون می‌شود. همراه با این آب، مقادیر قابل‌توجهی از املاح حیاتی همچون سدیم و کلر نیز از طریق عرق دفع می‌شود. این فرآیند باعث تغلیظ خون و افزایش غلظت فاکتورهای انعقادی می‌گردد که نتیجه آن بالا رفتن انعقادپذیری خون است. در نتیجه، خطر ایجاد لخته و فعال شدن آبشار انعقادی افزایش پیدا می‌کند و احتمال بروز ترومبوز بالا می‌رود. این وضعیت، به‌ویژه برای بیماران قلبی و افرادی که دچار بیماری عروق مغز هستند، می‌تواند خطرناک باشد و حتی منجر به حملات قلبی، سکته مغزی، آمبولی ریوی یا تشکیل لخته در اندام‌ها و داخل شکم شود.
خطرات گرمازدگی در کم‌خونی شدید
این متخصص هماتولوژی هشدار داد: در بیماران مبتلا به کم‌خونی شدید، به‌خصوص آنهایی که هموگلوبین کمتر از ۸ گرم در دسی‌لیتر دارند، خطرات گرمازدگی به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. کاهش ظرفیت حمل اکسیژن در این بیماران، اثرات کم‌آبی و از دست رفتن املاح را تشدید می‌کند، ضعف عضلانی را بیشتر کرده و عملکرد کلی بدن را مختل می‌سازد.
وی با تأکید بر ضرورت اقدامات پیشگیرانه گفت: حتی افراد سالم نیز در گرمای شدید باید احتیاط کنند و از قرار گرفتن مستقیم در آفتاب خودداری کنند، از کرم ضدآفتاب، کلاه و نقاب استفاده کنند و با نوشیدن مرتب آب و مایعات، ذخایر آب بدن را حفظ نمایند. در مورد افراد کم‌خون، به‌خصوص سالمندان، کودکان، زنان باردار و مبتلایان به انواع کم‌خونی از جمله فقر آهن، همولیز و تالاسمی، این توصیه‌ها اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. این افراد باید از ماندن طولانی‌مدت در معرض حرارت و نور مستقیم آفتاب پرهیز کنند، زیرا کم‌آبی و دفع املاح ضروری می‌تواند ضعف ناشی از کم‌خونی را تشدید کرده و وضعیت آنها را خطرناک‌تر کند.
روند درمان بیماران کم‌خون مبتلا به گرمازدگی
مجیدی با اشاره به روند درمان توضیح داد: پروتکل درمانی گرمازدگی در بیماران کم‌خون تفاوتی با دیگر افراد ندارد و شامل جبران سریع آب و مایعات، چه از طریق نوشیدن مایعات سرد و چه از راه تزریق سرم، و کاهش دمای بدن با وسایلی مانند پتوهای سرد است. با این حال، ممکن است این بیماران برای بازگرداندن توان بدن به مایعات بیشتری نیاز داشته باشند.
وی افزود: همچنین توصیه می‌شود در این شرایط، هموگلوبین بیماران بالای ۸ تا ۹ گرم در دسی‌لیتر حفظ شود تا فعالیت کافی قلبی و عروقی به‌ویژه در افراد مسن تأمین گردد.
انتهای پیام/
