گروگانگیری نفتی هند توسط ترامپ؛ فرصت استثنایی برای تقویت اتحاد بریکس!

به گزارش خبرگزاری آنا، مناسبات نزدیک سیاسی و راهبردی دهلی نو و واشنگتن به جای تبدیل شدن به نقطه قوت، مبدل به پاشنه آشیل هندی‌ها در نظام بین الملل شده است.

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، با صدور یک فرمان اجرایی، تعرفه‌های واردات از هند را ۲۵ درصد افزایش داد. این تصمیم در واکنش به ادامه خرید نفت روسیه توسط هند اتخاذ شده است. با این افزایش، مجموع تعرفه‌های اعمال شده بر واردات هند به ایالات متحده به ۵۰ درصد می‌رسد که جزو بالاترین ارقام در دوران ریاست جمهوری ترامپ محسوب می‌شود.

رئیس جمهور آمریکا هندی‌ها را در منگنه و دوراهی «قطع خرید نفت از روسیه- تحمل تعرفه‌های آمریکا» سرگردان ساخته است. اقتصاددانان هندی می‌گویند انتخاب هر دو گزینه برای دهلی نو هزینه ساز است، اما قطع مناسبات نفتی دهلی -مسکو تبعات سخت‌تر و بدتری برای این کشور آسیایی خواهد داشت. 

طبق فرمان اجرایی، تعرفه‌های جدید از تاریخ ۲۷ اوت (۵ شهریور) اجرایی خواهند شد. وزارت امور خارجه هند در واکنش به این اقدام، ضمن ابراز تاسف، موضع پیشین خود را تکرار کرد و تعرفه‌های آمریکا را «ناعادلانه، ناموجه و غیرمنطقی» خواند. 

نکته قابل تامل اینکه ترامپ در صدد است به این اقدام خود رنگ و بویی انسانی دهد! پیش از این، رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به افزایش تعرفه‌ها هشدار داده بود و هند را متهم کرده بود که به کشته شدن افراد در اوکراین اهمیتی نمی‌دهد. این در حالیست که ترامپ خود در کشتار ده‌ها هزار انسان بیگناه در غزه و لبنان و نقاط دیگر دنیا دخیل است. مقامات آمریکایی مدعی هستند هند با واردات نفت از روسیه، تلاش‌های آمریکا برای مقابله با فعالیت‌های روسیه در اوکراین را تضعیف می‌کند.

طی روز‌های اخیر شاهد ملاقات خاص «استیو ویتکاف» نماینده ویژه آمریکا و «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در کاخ کرملین بودیم. هندی‌ها امیدوار هستند با رفع اختلافات روسیه و آمریکا بر سر آتش بس در جنگ اوکراین سطح فشار‌هایی اقتصادی واشنگتن بر دهلی نو بر سر خرید نفت از روسیه نیز کاهش یابد. 

با این حال تضمینی در خصوص شکل گیری این روند خوشبینانه وجود ندارد. نفت و گاز از بزرگترین صادرات روسیه محسوب می‌شوند و بیشترین میزان صادرات به مقصد چین، هند و ترکیه است. 

در این میان، مسکو تبدیل به اصلی‌ترین صادرکننده نفت به هند شده و به لحاظ حجم و قیمت معاملات نیز طرفین به توافقات کاربردی و مهمی دست پیدا کرده‌اند. در چنین شرایطی بر هم زدن منظومه تجاری -نفتی مسکو و دهلی نو چیزی جز ضرر مطلق برای هندی‌ها نیست.

نباید فراموش کرد که روسیه بیش از ۳۵ درصد از کل واردات نفت هند را به خود اختصاص داده است. هند در نیمه اول سال جاری روزانه حدود ۱.۷۵ میلیون بشکه نفت از روسیه خریداری کرده است.

با این اوصاف، ترامپ به سادگی شریک راهبردی خود و اقتصاد نفتی آن را جهت دستیابی به اهداف خود در پرونده‌ای به نام جنگ اوکراین به گروگان گرفته است! 

فعلاً دولت هند در واکنش به تعرفه‌های جدید اعمال‌شده توسط ترامپ بر صادرات این کشور، برنامه‌های خود برای خرید تسلیحات و هواپیما‌های جدید از ایالات متحده را به حالت تعلیق درآورده است.

در این میان، بعضی‌ها هم هستند که می‌گویند، جنگ تجاری ترامپ فرصت استثنایی برای تقویت اتحاد بریکس است. این تعرفه‌ها موضوعی است که جایگاه برزیل، آفریقای‌جنوبی و هند را با وجود روابط گرم با واشنگتن «در خط آتش» رئیس‌جمهور و وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار داده است.

موضوع آنقدر جدی است که تلاش‌های آمریکا برای وادارکردن کشور‌های بریکس به تسلیم آن هم با اتکا به تهدیدهایی، چون اعمال تعرفه‌های صددرصدی در صورت توسل به مکانیسم ارزی مشترک، به اشتباهی راهبردی تبدیل شده است.

از سویی، اعمال تعرفه بر متحدی مانند هند و این‌که نخست‌وزیر این کشور به‌زودی به چین سفر می‌کند، نشان می‌دهد پویایی ژئوپولیتیک چقدر سریع تغییر می‌کند و انسجام بریکس تا چه اندازه قوی است. پوتین هم قرار است تا آخر سال جاری میلادی سفری به دهلی نو داشته باشد؛ سفری که به گفته «آجیت دووال» مشاور امنیت ملی هند، یکی از نقاط عطف تاریخی در روابط دوجانبه است.