پدافند غیرعامل، خط مقدم دفاع در برابر تهدید بیوتروریسم

به گزارش خبرنگار آنا، فاطمه شریعتی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان در برنامه‌ای با موضوع جهاد روایتگری با اشاره به «بیوتروریسم و نقش پدافند غیرعامل»، ابعاد گوناگون تهدیدات زیستی و راهکار‌های علمی و عملی مقابله با آن اظهار کرد: بیوتروریسم به عنوان استفاده عامدانه از عوامل زیستی مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها یا سموم برای آسیب به انسان، دام، گیاه یا محیط زیست بوده و هدف این اقدامات ایجاد ترس، ناامنی و فروپاشی ساختار‌های اجتماعی و اقتصادی است.

وی به سابقه تاریخی استفاده از جنگ‌افزار‌های زیستی اشاره کرد و افزود: مسموم‌سازی منابع آب در دوران باستان، انتشار طاعون توسط ارتش مغول، شیوع آبله در میان بومیان آمریکا توسط استعمارگران و فعالیت‌های واحد ۷۳۱ ژاپن در جنگ جهانی دوم را می‌توان از مصادیق بارز بیوتروریسم تاریخی برشمرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان با اشاره به انواع روش‌های انتقال عوامل بیوتروریستی از جمله پست، هوا، خوراکی‌ها، لوازم بهداشتی، و حشرات ناقل، اضافه کرد: تهدید بیوتروریسم امروزه بیش از هر زمان دیگری با پیشرفت فناوری و زیست‌شناسی مولکولی تشدید شده و مقابله با آن مستلزم نگاهی جامع و فرابخشی است.

شریعتی به موضوع اگروتروریسم به عنوان زیرمجموعه‌ای از بیوتروریسم پرداخت و تشریح کرد: بخش‌های کشاورزی، دامپروری و امنیت غذایی را هدف قرار می‌دهد.

وی با بیان نمونه‌هایی از آلودگی منابع غذایی و دامی در کشور‌های مختلف، هشدار داد که زیرساخت‌های کشاورزی کشور‌ها در برابر تهدیدات زیستی بسیار آسیب‌پذیرند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان بر نقش حیاتی پدافند غیرعامل در پیشگیری و مقابله با حملات بیولوژیک تأکید کرد و گفت: راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند پایش تهدیدات زیستی، ارتقای آمادگی نظام سلامت از طریق آموزش، تجهیز و رزمایش‌های تخصصی، مقاوم‌سازی زیرساخت‌های حیاتی در برابر حملات احتمالی، ارتقای آگاهی عمومی و آموزش همگانی با بهره‌گیری از رسانه و آموزش و پرورش و حمایت از پژوهش‌های کاربردی و شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دفاع زیستی مجموعه‌ای از راهکار‌ها در این زمینه است.

شریعتی با مقایسه نمونه‌های موفق جهانی در حوزه پدافند غیرعامل نظیر سوئیس و کره‌جنوبی به اقدامات مؤثر جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس و مقابله با حملات شیمیایی نیز اشاره کرد و آن را الگویی بومی برای مدیریت بحران‌های زیستی دانست.

وی با تأکید بر اینکه «پدافند غیرعامل باید از مفهوم نظری به راهبرد اجرایی در سطح ملی تبدیل شود»، خواستار توجه ویژه مدیران، سیاست‌گذاران و نهاد‌های آموزشی به تهدیدات زیستی و تدوین برنامه‌های جامع مقابله‌ای شد.