چه علائمی نشان می‌دهد که کودک نیاز به حمایت روانی دارد؟
به گزارش خبرنگار آنا، کودکان و نوجوانان در پی جنگ و بمباران‌های اخیر، با عوارض روحی و روانی روبه‌رو شدند. خانواده‌ها و متخصصان نگرانی‌های جدی درباره سلامت روان این نسل ابراز می‌کنند. گزارش‌های رسمی و منابع علمی نشان می‌دهند که کودکان و نوجوانان پس از حوادث تروماتیک مانند جنگ، واکنش‌های مختلفی از خود بروز می‌دهند.
واکنش کودکان و نوجوانان به حوادث تروماتیک
کودکان و نوجوانان پس از تجربه جنگ، با مشکلات جسمی مانند سردرد یا دل‌درد مواجه می‌شوند. آنها کابوس‌های شبانه می‌بینند و در خوابیدن دچار مشکل می‌شوند. کودکان تمرکز خود را از دست می‌دهند و به فعالیت‌هایی که قبلاً دوست داشتند، علاقه‌ای نشان نمی‌دهند. برخی از آنها احساس گناه می‌کنند و حتی افکار انتقام‌جویانه در ذهنشان شکل می‌گیرد.
کودکان و نوجوانان پس از جنگ با مشکلات جسمی و روحی مانند سردرد، کابوس، افت تمرکز و افکار انتقام‌جویانه روبه‌رو می‌شوند
کودکان خردسال (زیر ۵ سال) به والدین خود می‌چسبند و گریه می‌کنند. آنها تحریک‌پذیر و بدخلق می‌شوند و ممکن است به رفتار‌های گذشته مانند شب‌ادرار یا مکیدن انگشت برگردند. این کودکان ترس بیشتری از تاریکی یا تنها ماندن نشان می‌دهند و در بازی‌های خود، رویداد‌های تروماتیک را تکرار می‌کنند.
کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان (۶ سال به بالا) در مدرسه افت تحصیلی پیدا می‌کنند. آنها از خانواده و دوستان خود دوری می‌کنند و از یادآوری رویداد‌های جنگ اجتناب می‌کنند. برخی از آنها به مصرف مواد یا رفتار‌های ناسالم گرایش پیدا می‌کنند. این گروه رفتار‌های تخریبی یا خشونت‌آمیز از خود نشان می‌دهند و خشم و بی‌اعتمادی در آنها افزایش می‌یابد.
علائمی که نشان می‌دهد کودک نیاز به حمایت روانی دارد، شامل موارد زیر است:
- غم و اندوه مداوم به مدت دو هفته یا بیشتر
- کناره‌گیری از روابط اجتماعی یا اجتناب از تعامل با دیگران
- آسیب‌رساندن به خود یا صحبت درباره آن
- صحبت درباره مرگ یا خودکشی
- تحریک‌پذیری شدید یا پرخاشگری
- رفتار خارج از کنترل و زیانبار
- تغییرات شدید در خلق و خو، رفتار یا شخصیت
- تغییر در عادات غذایی یا کاهش وزن
- مشکل در خوابیدن یا کابوس‌های مکرر
- سردرد یا معده‌درد مکرر
- مشکل در تمرکز یا افت عملکرد تحصیلی
- بیزاری و دوری از مدرسه یا نرفتن به مدرسه
در صورت مشاهده هر یک از این علائم به صورت طولانی‌مدت، مراجعه به روانشناس یا متخصص سلامت روان ضروری است.
نقش خانواده و جامعه در حمایت روانی کودکان
بزرگسالان نقش مهمی در بهبود وضعیت روحی کودکان و نوجوانان ایفا می‌کنند. والدین و مراقبان با حفظ آرامش، محیطی امن و حمایتگر برای کودکان فراهم می‌کنند. آنها به کودکان اجازه می‌دهند که احساسات خود را بیان کنند و درباره ترس‌های خود صحبت کنند. بزرگسالان مصرف خبر‌های تکراری درباره جنگ را محدود می‌کنند و در صورت نیاز، اجازه می‌دهند کودک شب را در اتاق آنها بخوابد. آنها روال عادی زندگی را حفظ می‌کنند و به کودکان اجازه می‌دهند در برخی تصمیمات کوچک مشارکت کنند. بزرگسالان به تغییرات ناگهانی در رفتار یا گفتار کودک توجه می‌کنند و در صورت تداوم علائم، به متخصص مراجعه می‌کنند.
والدین از کودکان انتظار شجاعت یا سخت‌گیری ندارند. آنها کودکان را مجبور به صحبت درباره رویداد نمی‌کنند و در برابر احساسات شدید آنها عصبانی نمی‌شوند. آنها در صورت بازگشت به رفتار‌های گذشته مانند شب‌ادرار، خونسرد می‌مانند و به کودکان وعده‌های غیرواقعی نمی‌دهند.
کمک‌رسانی و منابع حمایتی در ایران
خطوط مشاوره تلفنی مانند ۱۵۷۰، ۱۴۸۰ و ۱۲۳ در ایران فعال هستند و به خانواده‌ها و کودکان کمک می‌کنند. مدارس و انجمن‌های مردمی کارگاه‌های آموزشی و مشاوره گروهی برگزار می‌کنند و به کاهش آسیب‌های روانی کمک می‌رسانند.
حمایت روانی از کودکان و نوجوانان پس از جنگ، به بهبود سلامت آنها و تضمین آینده جامعه کمک می‌کند. خانواده‌ها، مدارس و نهاد‌های حمایتی با همکاری یکدیگر، فضایی امن و امیدبخش برای کودکان و نوجوانان ایرانی فراهم می‌کنند. جامعه جهانی و داخلی باید به این نیاز فوری پاسخ دهند و از هیچ تلاشی برای حمایت از کودکان دریغ نکنند.
انتهای پیام/
