حاشیه نگاری از سه روز پرامید و پرخبر اجلاس رؤسای دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش خبرنگار آنا، روز اول، خبر رسید که رئیسجمهور میآید؛ همین کافی بود تا همهچیز متفاوت شود، از رفت و آمدها تا سختگیریهای حفاظتی مراسم. لیستی از خبرنگاران مورد تأیید نهاد ریاستجمهوری اعلام شد و مشخص شد در آن لیست نیستیم. با پیگیریها در دقیقه ۹۰ مجوز ورود خبرنگار و عکاس خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا) بالاخره انجام شد.
در آن لحظات، به این فکر میکردم که چگونه میتوانم از دل این هیاهو، خبر تهیه کنم. یکی از سخنرانان اصلی، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، او که سابقه معاونت در دانشگاه آزاد را دارد و اهل همکاری است. وقتی درخواست کردم سخنانش را ضبط کند، با گشادهرویی پذیرفت. حتی بعد از مراسم، با گوشی صحبتهایش در جمع خبرنگاران را ضبط کرد و برای ما خبرنگاران حاضر فرستاد. کارمان کمی راحتتر شد. سخنان دکتر طهرانچی را هم از تیم روابط عمومی گرفتیم که صدا را ضبط کرده بودند.
میان رفتوآمدهای سالن و بیرون از آن، تلاش کردیم گزارشها را تهیه و منتشر کنیم. بعد از آن نوبت به ورود رئیسجمهور رسید. خبرنگاران حوزه دولت، طبق هماهنگیهای رسمی، همراه او وارد شدند.
پس از سخنرانی دکتر طهرانچی و حاج آقای خسروپناه، رئیس جمهور سخنرانی کرد. وقتی مسئولان اجرایی میخواستند میکروفن دکتر پزشکیان را تنظیم کنند، با لحن جالبی گفت: «نمیخواهم، خودم بلدم» و فضای مراسم یکباره شکست. رئیس جمهور در ابتدای سخنرانیاش با لحنی طنز گفت: «۸ ماه پیش، ۶ ماه پیش من را تحویل هم نمیگرفتند، حالا شدیم رئیسجمهور!» جملهای که باعث خنده حضار شد و بیشتر از هر بخش دیگر سخنرانیاش در فضای رسانهای دستبهدست شد.
او حرفهای مهمی هم مطرح کرد، بهویژه درباره رفع موانع دانشگاه آزاد به عنوان بخش موفق «غیردولتی» و اینکه با خودباوری «میتوانیم» و چراغ امید و راه آینده روشن است. اما آن شوخی ابتدای صحبتش، چنان پررنگ شد که گویا بقیه حرفهایش به حاشیه رفت؛ حتی با اینکه نخستینبار بود پس از مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی، یک رئیسجمهور در مراسم سالگرد دانشگاه آزاد حضور پیدا میکرد.
عصر همان روز اول، هنوز خستگی ما خبرنگارها از چند برنامه فشرده و سخنرانی مقامات باقی بود که اعلام شد مهمان بعدی سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح است. دوباره رفت و آمدها و برخی تدابیر به چشم میآمد. اما اینبار خوشبختانه، با هماهنگیهایی که از قبل انجام شده بود، کار به دقیقه ۹۰ نکشید. نفسی از سر راحتی کشیدیم؛ چون حالا میتوانستیم بدون آن استرسهای صبح، وظیفهمان را راحت انجام دهیم. سخنان سرلشکر باقری هم مهم بود. او وعدههایی مهم برای همکاری میان ستاد کل نیروهای مسلح و دانشگاه آزاد مطرح کرد.
بعد از سخنرانیها، کارگروههای تخصصی با حضور رؤسای واحدهای دانشگاهی آغاز شد. فضا صمیمیتر و برای کارگروهها تخصصی بود. رؤسا یکییکی مشکلات واحدهایشان را مطرح میکردند و معاونان دانشگاه هم پاسخ میدادند، ایده میدادند و یادداشت برمیداشتند. گفتوگوهایی که شاید کمتر رسانهای شوند، اما قلب تپنده تحولات دانشگاه در همین نشستهای تخصصی شکل میگیرد. ساعت حدود ۱۹:۳۰ بود که روز اول اجلاس با همه فراز و فرودهایش به پایان رسید.
روز دوم اجلاس دانشگاه آزاد
اما روز دوم حالوهوای متفاوتی داشت. خبری از تدابیر سنگین نبود، ولی فهرست مهمانان همچنان پر از چهرههای مهم بود؛ سه وزیر و رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، همگی حضور داشتند.
وزیر علوم، آقای سیمایی، اولین مهمان روز دوم اجلاس دانشگاه بود و وعدههایی برای تعامل بیشتر وزارت علوم با دانشگاه آزاد مطرح کرد که با استقبال و تشویق حضار همراه شد.
علیرضا کاظمی، وزیر آموزشوپرورش، وقتی به نمایشگاه دستاوردهای دانشگاه رسید، چهرهاش پر از تعجب از فعالیتهای گسترده دانشگاه آزاد بود. او هم گفت که وزارتخانهاش آماده همکاری گسترده با دانشگاه آزاد است.
غلامرضا نوری قزلچه، وزیر جهاد کشاورزی هم در سخنانش بر حمایت از دستاوردهای بخش کشاورزی دانشگاه تأکید کرد و از شکلگیری واقعی ارتباط میان دانشگاه و صنعت سخن گفت و از مدیریت دوره دکتر طهرانچی تقدیر کرد.
علی منتظری، رئیس جهاد دانشگاهی و فرحی، معاون وزیر دفاع نیز از دیگر مهمانان روز دوم بودند که از پیشرفتهای دانشگاه ابراز خرسندی کردند و همکاری خود را اعلام نمودند. فضای روز دوم، بیشتر علمی و تعاملمحور بود، پر از قول و قرار برای همکاریهای بیشتر.
اما درست در همین فضا، ناگهان نامی از جایی دیگر وارد ماجرا شد: علیرضا بیرانوند! بله، دروازهبان تیم تراکتور، در برنامه فوتبال برتر شب قبل، گفته بود که برای فرار از سربازی، در مقطع دکتری فیزیولوژی دانشگاه آزاد خرمآباد ثبتنام کرده! همین یک جمله، کافی بود تا در روز دوم سالگرد دانشگاه، پای فوتبال و حاشیههای پررنگتر از متنش به پچ پچهای خبرنگاران باز شود.
یکی از خبرنگاران از دکتر طهرانچی در حاشیه مراسم درباره این ادعا پرسید. رئیس دانشگاه آزاد بدون اینکه مستقیماً نام بیرانوند را ببرد، با قاطعیت گفت: «اینگونه نیست که کسی بهصورت عبوری از مسیری رد شود و بخواهد در دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی ثبتنام کند. اگر هم چنین ادعایی وجود داشته باشد، تخلف است. هیچکس بهخاطر شهرت یا موقعیت اجتماعی نمیتواند به شکل غیرقانونی وارد دانشگاه شود. خیال همه از این بابت راحت باشد.»
ساعتی بعد، مدیرکل روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی هم در توئیتی به ماجرا واکنش نشان داد. او نوشت که علیرضا بیرانوند نهتنها هنوز پایاننامه کارشناسی ارشدش را دفاع نکرده، بلکه اصلا رشته دکتری فیزیولوژی در واحد خرمآباد وجود خارجی ندارد. همین جمله کافی بود تا خیلیها متوجه شوند که بخشی از این داستان، بیشتر شبیه هیجانهای فوتبالی بوده تا واقعیتهای دانشگاهی.
اما برخی رسانهها که گویا از ابتدا تصمیمشان را گرفته بودند تا فضای سالگرد را تحتتأثیر قرار دهند، شروع کردند به انتشار تیترها و محتوایی که از واقعیت فاصله داشت. با این حال، برای کسانی که با چشم باز به ۴۳ سال گذشته نگاه میکنند، دستاوردهای دانشگاه آزاد اسلامی قابل انکار نیست. اگر این دانشگاه نبود، امروز ۸ میلیون نفری که مدرک دانشگاهی دارند، شاید همچنان در صف انتظار ورود به دانشگاهها باقی مانده بودند و چه بسا از کشور خارج میشدند. این در حالیست که در تمام دانشگاههای دیگر کشور، مجموعاً تنها ۵ میلیون نفر موفق به پایان تحصیل شدهاند.
این تنها یک عدد نیست؛ این آمار، نشاندهنده تحولی بزرگ در تاریخ آموزش عالی ایران است. دانشگاه آزاد نهفقط میلیونها فارغالتحصیل، بلکه به اذعان تمامی مطلعان و به گواه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور، جایگاه علمی ایران را چند رتبه ارتقاء داده است، به گونهای که اگر امروز دستاوردهای علمی اساتید و دانشجویان دانشگاه آزاد از رتبهبندی علمی کشور حذف شود، جایگاه علمی ایران در دنیا بهطور قطعی سقوط خواهد کرد.
روز سوم اجلاس دانشگاه
و بالاخره، روز سوم اجلاس فرا رسید؛ روزی که بوی خداحافظی و اتمام یک اجلاسیه پرانرژی و باشکوه با مهمانانی بزرگ و گرانقدر را میداد. کمیسیونهای تخصصی از همان ساعات ابتدایی با شور و شوق به کار خود ادامه دادند. تأکید شد که رؤسای واحدها مراقب باشند دانشگاه به جولانگاه جریانهای سیاسی و جناحی تبدیل نشود. در عین حال، اشاره شد که شور و شعور سیاسی نباید خاموش شود؛ چراکه دانشگاه، خانه فکر و اندیشه و تضارب افکار و آراست. پیش از این دکتر جهانبین، معاون فرهنگی دانشگاه، گزارش خوب و مفصلی از برگزاریهای کرسیهای آزاد اندیشی در این دانشگاه داده بود. همچنین در مورد بحث تحول و حرکت به سمت دانشگاه جامعه پرداز، صحبت شد؛ اینکه از نسل اول و دوم دانشگاهها یعنی فضای صرفا آموزشی و پژوهشی باید به سرعت عبور کنیم و از دانشگاه نسل سوم و مهارتی نیز باید به سمت دانشگاه جامعه پرداز حرکت کنیم. دو روز اول دکتر طهرانچی هم در سخنرانیهای خود و هم به بهانههای مختلف بر این موضوع و آینده دانشگاه و بهرهگیری از فناوری جدیدی مانند هوشمصنوعی تاکید کرده بود.
در نهایت، چهلوسومین اجلاس دانشگاه آزاد اسلامی با سخنان دکتر طهرانچی به خط پایان رسید. او در جمع حاضران، ضمن قدردانی از تلاشها، بار دیگر بر مأموریت تاریخی دانشگاه آزاد تأکید کرد؛ دانشگاهی که با همه فراز و نشیبها، هنوز مهمترین و مردمیترین نهاد آموزش عالی کشور باقی مانده است.
پس از ثبت عکس یادگاری، سالن کمکم خلوت شد و از بلندگوها گفته شد، روسای واحدها میتوانند برای بازدید از قویترین رایانه کوانتومی منطقه و همچنین تلهکابین علوم و تحقیقات، سوار اتوبوسها شوند.
ساعتی بعد، چهرههای امیدوار به آینده و مصمم برای طی مسیر پیش رو، برای حرکت آماده میشدند. هر کسی چمدان افکار و تجربیاتش را بست و راهی شهر و دیار خود شد. اما این پایان یک اجلاس نبود؛ این آغاز فصل تازهای بود برای دانشگاهی که نهفقط تاریخساز است، بلکه آیندهساز هم خواهد بود. دانشگاهی که مأموریت دارد راه را برای نسل آینده روشن نگه دارد.
انتهای پیام/