یادداشت

خشک شدن آبخوان‌ها و تشدید فرونشست زمین تا سال ۱۴۰۹

خشک شدن آبخوان‌ها و تشدید فرونشست زمین تا سال ۱۴۰۹
زلزله‌های اخیر کشور ارتباطی با خشکسالی‌ها ندارند و این موضوع تاکنون به‌صورت علمی اثبات نشده است در همین زمینه پیش‌تر عنوان شده بود که از بین رفتن آب موجود در آبخوان‌ها می‌تواند فشاری به لایه‌های زمین وارد کند، فشاری که ممکن است یکی از دلایل زمین‌لرزه‌های اخیر در اصفهان ناشی از فرونشست باشد؛ البته این نظریه نیز هنوز به‌طور علمی تأیید نشده است.

به گزارش خبرگزاری آنا؛ رضا اسلامی، کارشناس زمین‌شناسی- اصفهان تنها شهری است که این بحران به‌صورت گسترده به درون بافت مرکزی آن نفوذ کرده و همچون بمب ساعتی عمل می‌کند، برآورد‌ها نشان می‌دهد که تا سال ۱۴۰۹ آبخوان‌های اصلی اصفهان که نقشی کلیدی در پایداری زمین دارند کاملاً خشک خواهند شد. زلزله‌های اخیر کشور ارتباطی با خشکسالی‌ها ندارند و این موضوع تاکنون به‌صورت علمی اثبات نشده است در همین زمینه دکتر زارع پیش‌تر عنوان کرده بود که از بین رفتن آب موجود در آبخوان‌ها می‌تواند فشاری به لایه‌های زمین وارد کند فشاری که ممکن است یکی از دلایل زمین‌لرزه‌های اخیر در اصفهان ناشی از فرونشست باشد؛ البته این نظریه نیز هنوز به‌طور علمی تأیید نشده است.

ایران سال‌ها است با چالش برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی مواجه هست مشکلی که باعث شده نرخ فرونشست زمین در کشور به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یابد با تخلیه آب‌های میان‌ذره‌ای خاک هوا جای آن را می‌گیرد و فشار وزن بالای لایه‌های خاک پدیده فرونشست و ترک را ایجاد می‌کند در حال حاضر از میان ۶۰۹ دشت کشور، بیش از ۴۰۰ دشت درگیر فرونشست هستند که یکی از پرریسک‌ترین این مناطق دشت برخوار در استان اصفهان است منطقه‌ای با جمعیتی حدود ۲.۵ میلیون نفر و نزدیک به ۷۶۰ هزار واحد مسکونی این دشت به‌ویژه در شمال شهر اصفهان بیش از سایر نقاط در معرض خطر قرار دارد در این مناطق، مساجد، مدارس، بیمارستان‌ها، ساختمان‌های مسکونی و حتی آثار تاریخی دچار آسیب‌پذیری شدید شده‌اند، هرچند مناطقی در جنوب تهران و بخش‌هایی از مشهد نیز با پدیده فرونشست مواجه‌اند، اما اصفهان تنها شهری است که این بحران به‌صورت گسترده به درون بافت مرکزی آن نفوذ کرده و همچون بمب ساعتی عمل می‌کند، برآورد‌ها نشان می‌دهد که تا سال ۱۴۰۹ آبخوان‌های اصلی اصفهان که نقشی کلیدی در پایداری زمین دارند کاملاً خشک خواهند شد.

با توجه به شرایط اقلیمی فعلی این پیش‌بینی کاملاً محتمل است و در صورت وقوع مرگ آبخوان‌ها وضعیت فرونشست حتی بحرانی‌تر از شرایط فعلی خواهد شد. در آن صورت این احتمال وجود دارد که منابع آبی شهر اصفهان به‌طور کامل از بین برود برای جلوگیری از این وضعیت، ضروری است که جریان آب در زاینده‌رود برقرار باشد تا لایه‌های میانی خاک مرطوب بمانند و از تشدید فرونشست جلوگیری کند.

فرونشست یک بحران جدی و ملی است که نیازمند نگاه فرابخشی و اقدامات هماهنگ در سطح کشور است؛ چرا که علاوه بر اصفهان، شهر‌هایی مانند نیشابور، رفسنجان، میناب و استان گلستان نیز با این پدیده مواجه‌اند. به‌ویژه در گلستان، سالانه حدود ۲۲ سانتی‌متر فرونشست گزارش می‌شود. بحران آب در کشور موضوعی جدی است و نیازمند تصمیم‌گیری‌های فوری و سیاست‌گذاری‌های دقیق و مسئولانه باید باشیم.

انتهای پیام/

ارسال نظر
رسپینا
گوشتیران
قالیشویی ادیب