شاهنامه تجلی روح ایرانی و پاسداشت اخلاق است

به گزارش خبرنگار آنا، حجتالاسلام محمد غفاری، مدیر فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج در محفل «شعر و حماسه» که به مناسبت بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی در این واحد دانشگاهی برگزار شد، اظهار کرد: عرفان ما را به آرامش و تواضع دعوت میکند و حماسه ما را به حرکت، پویایی و غیرت. این دو جریان فکری، مکمل یکدیگرند و هر دو از دل خراسان برآمدهاند؛ خراسانی که در دامان خود بزرگانی، چون فردوسی، خیام و عطار را پرورانده است.
وی افزود: شاهنامه، صرفاً روایت شاهان نیست، بلکه تجلی روح ایرانی و پاسداشت خرد و اخلاق بوده، فردوسی با تحمل رنج 30 ساله، شاهکاری پدید آورد که نماد ایراندوستی و هویت ملی ماست. بزرگداشت فردوسی یعنی ارج نهادن به تلاش، خرد و شرافتی که در شاهنامه متبلور است.
مدیر فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج با اشاره به نقش انسان در تعارض میان منفعت فردی و جمعی بیان کرد: در موقعیتهای تزاحم، باید جمع را بر فرد ترجیح داد. همان طور که سعدی در این بیت آورده«چو ایران نباشد، تن من مباد بدین بوم و بر، زنده یکتن مباد» این اصل، پیام روشن فردوسی است؛ فدای فرد برای بقای وطن.
جایگاه زن در شاهنامه متعالی است
عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج نیز با اشاره به جایگاه زن در شاهنامه فردوسی گفت: در نگاه فردوسی، زن موجودی است شریف، باوقار و مایه سربلندی مرد. شاهنامه اثری بوده که با بیش از ۶۰ هزار بیت، نگاهی انسانی و متعالی به زن دارد و از هوسورزی و نگاههای سطحی به دور است.
سیاوش نریمان اضافه کرد: زن در شاهنامه نماد حجب، وقار و فرزانگی بوده؛ شخصیتهایی مانند رودابه، تهمینه، منیژه، شیرین و فرنگیس، زنانی خردمند و متیناند که شأن و جایگاهی والا در داستانها دارند. حتی در روایتهایی مانند ماجرای سودابه نیز، پیچیدگی روانی و فرهنگی زن ایرانی با ظرافت به تصویر کشیده شده است.
وی با اشاره به فضای فکری حاکم بر شاهنامه بیان کرد: فردوسی در بستری از فرهنگ زرتشتی شاهنامه را سروده و همین امر موجب شده نگاهش به زن، نگاهی اخلاقمدار و بر پایهٔ آموزههای انسانی باشد.
عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج با بیان شخصیت شیرین در خسروپرویز مطرح کرد: فردوسی از زبان شیرین میگوید بسی سال بانوی ایران بدم / به هر کار پشت دلیران بدم / نه جستم همیشه به جز راستی / ز من دور بود کژی و کاستی.
نریمان همچنین به سه ویژگی مهم زنان از نگاه فردوسی اشاره کرد و توضیح داد: فردوسی زن نیک را دارای شرم و دارایی، توان فرزندآوری نیک و زیبایی ظاهر و گفتار و کردار نیکو میداند.
شاهنامه در عمق خود حامل مسائل اخلاقی است
عضو هیئت علمی گروه ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج هم با اشاره به جایگاه زبان و ادبیات فارسی بیان کرد: زبان فارسی بهسان جام خرد است که در دامن پرمهر خود، فرزندان برومند و فرهیختهای مانند فردوسی پاکزاد را پرورش داده، فردوسی با نگارش شاهنامه، کتابی را بهجا گذاشت که بهرغم گذر زمان و تغییرات، همچنان بیگزند باقی مانده است.
محمدهادی خالقزاده اضافه کرد: شاهنامه فردوسی، برخلاف تصور رایج، صرفاً نامه پادشاهان نیست. این اثر سترگ نه تنها به داستانهای پادشاهان ایران میپردازد؛ بلکه در عمق خود مفاهیم انسانی و اخلاقی را مطرح میکند. فردوسی در این کتاب به جای تأکید بر شخصیتهای سلطنتی، بهویژه بر انسانیت و ویژگیهای اخلاقی تمرکز دارد.
وی با بیان برخی شخصیتهای شاهنامه مانند کیکاووس به تشریج یکی از شاهان سلسله کیانی پرداخت و بیان کرد: کیکاووس بهعنوان شاه خودکامه و خودسر در شاهنامه معرفی میشود، که این نشاندهنده انتقاد فردوسی از قدرتطلبی و ظلم است.
عضو هیئت علمی گروه ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج به تعریف واژه «حکیم» در ادبیات فارسی پرداخت و تبیین کرد: در دورههای مختلف، «حکیم» به معنای کسی بود که به همه علوم زمان خودآگاهی داشت؛ اما در شاهنامه فردوسی، حکیم به معنای دانای علم اخلاق بوده، کسی که آموزههای حکمت عملی را میداند و در سراسر شاهنامه، آموزههای اخلاقی و انسانی بهوضوح قابل مشاهده است.
خالقزاده تأکید کرد: شاهنامه فردوسی نه تنها حامی پادشاهان ایران باستان نیست؛ بلکه به دنبال زنده نگهداشتن اصول انسانی، خرد و اخلاق است. این اثر، در حقیقت کتاب انسانیت و اخلاق بوده نه تنها تاریخ شاهان و پادشاهی.
شعر خوب میمیراند و مجدد احیا میکند
انتهای پیام/