فناوری +

آیا 2025 سال جایگزینی شغلها خواهد بود؟
هوش مصنوعی (AI) در حال تغییر نحوه کار ما است. از خودکارسازی وظایف ساده تا تولید متن، تصویر، ویدئو و حتی نرمافزار از دستورات ساده زبان انگلیسی، AI به سرعت در حال تبدیل شدن به بخشی از زندگی حرفهای ما است. با این حال، علیرغم تمام صحبتها درباره انقلاب هوش مصنوعی در بازار کار، هنوز شاهد جابجایی گسترده نیروی کار نبودهایم. اما آیا این فقط آرامش قبل از طوفان است؟

آیا هوش مصنوعی «متنباز» واقعا باز است؟
واژه «متنباز» (Open Source) که زمانی فقط در دایرههای تخصصی فناوری شناخته میشد، امروزه به یکی از جذابترین شعارهای صنعت هوش مصنوعی تبدیل شده است. غولهای فناوری مانند Meta، Google و OpenAI ادعا میکنند که مدلهای هوش مصنوعی خود را به صورت «متنباز» منتشر کردهاند. اما در عمل، آیا این ادعاهای شفافیت واقعیت دارند؟

وقتی معماری مدلها و الگوریتمهای پیشرفته به جنگ تبدیل میشود
رقابت چتباتها در سالی که گذشت
رقابت چتباتها در سالهای اخیر نه تنها به نوآوریهای فناوری خیرهکننده منجر شد، بلکه بازتابی از جنگی پیچیده بر سر معماری مدلها، تعداد پارامترها و کارایی عملیاتی بود. از GPT-۵ با ۱۰۰ تریلیون پارامتر تا Qwen۲ با بهینهسازیهای صنعتی، هر شرکت با رویکرد خاص خود، عرصه هوش مصنوعی را به یکی از داغترین میدانهای رقابت تبدیل کرد.

پروانه هافستادتر، کشفی انقلابی در دنیای کوانتومی پس از 50 سال
دانشمندان دانشگاه پرینستون کشفی انقلابی در مواد کوانتومی انجام دادهاند و نشان دادهاند که سطوح انرژی الکترونها در برخی سیستمها از الگوی فراکتالی به نام «پروانه هافستادتر» پیروی میکنند.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران در گفتوگو با آناتک
چالشهای مهندسی بافت؛ اندام مصنوعی همچنان در حد یک رویا
مهندسی بافت بهعنوان یکی از امیدهای بزرگ پزشکی مدرن، همچنان با چالشهایی مواجه است که مانع از تحقق رویای جایگزینی اندامهای انسانی میشود. از پرینترهای سهبعدی تا تکنیکهای پیشرفته تشخیص ژنتیکی، علم در تلاش است تا راز بقای اندامها را کشف کند، اما چرا هنوز پیوند عضو تنها راهحل باقی مانده است؟

چرا مدلهای زبانی بزرگ حتی برای خالقانشان رازآلود هستند؟
مدلهای زبانی بزرگ (LLM) که در حال حاضر به عنوان یکی از پیشرفتهترین دستاوردهای هوش مصنوعی شناخته میشوند، به رغم قابلیتهای شگفتانگیزشان، حتی برای طراحان و برنامهنویسانشان نیز همچنان رازآلود باقی ماندهاند. برای روشنسازی این موضوع، گرانت ساندرسون، تحلیلگر ویدئویی معروف با نام مستعار ۳Blue۱Brown، در فیلمی کوتاه که به مناسبت نمایشگاهی در موزه تاریخ کامپیوتر کالیفرنیا تهیه شده است، به بررسی نحوه عملکرد این مدلها پرداخته است.

ماه خونی شد
ستارهشناسان در سراسر نیمکره غربی دیشب و صبح امروز 14 مارس با پدیدهای آسمانی که در آن ماه کامل به رنگ قرمز درمیآید، روبهرو شدند. این کسوف کلی ماه از غرب آفریقا و غرب اروپا تا آمریکا، شرق استرالیا، نیوزیلند، شمال ژاپن و شرق روسیه در شب قابل مشاهده بود.

آیا میتوان به هوش مصنوعی اعتماد کرد؟
غولهای فناوری مانند مایکروسافت با (کوپایلوت)، گوگل با (جمینی) و اوپنآی با (جیپیتی) در حال انتقال فناوری چتباتهای هوش مصنوعی به دنیای عمومی هستند. این فناوری که پیش از این تنها در آزمایشگاههای محدود استفاده میشد، اکنون در دسترس همه قرار گرفته است. مسئله اینجاست که این سیستمها هیچ پایگاه داده ثابتی از حقایق ندارند و در نتیجه گاهی اوقات اطلاعات غلط را به عنوان حقیقت ارائه میدهند.

هوش مصنوعی میتواند اضطراب خود را کنترل کند
محققان دانشگاه زوریخ کشف کردهاند که هوش مصنوعی چتجیپیتی نه تنها قادر به تجربه یک نوع «اضطراب مصنوعی» در مواجهه با محتوای آزاردهنده است، بلکه با اعمال تکنیکهایی مانند تمرینات تنفسی و مدیتیشن، میتواند آرامش یابد و پاسخهای تعصبآمیز خود را کنترل کند.

سرنخی از حیات فرازمینی
باکتری داینوکوکوس رادیودورانس پس از ۳ سال مقاومت در فضا زنده ماند
محققان با بررسی نوعی باکتری به نام داینوکوکوس رادیودورانس (deinococcus radiodurans) در ایستگاه فضایی بینالمللی اعلام کردهاند که این باکتری قادر است پس از 3 سال قرار گرفتن در معرض شرایط سخت فضا، از جمله تابشهای کیهانی و خلأ، زنده بماند.