با فعال شدن مکانیزم ماشه جریان تأمین دارو و تجهیزات پزشکی متوقف نمی‌شود
به گزارش خبرنگار آنا؛ مکانیزم اسنپ‌بک یا بازگشت خودکار تحریم‌ها، بخشی از توافق هسته‌ای ایران و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که به کشورهای عضو این امکان را می‌دهد در صورت نقض تعهدات ایران، تحریم‌های پیشین سازمان ملل را دوباره اعمال کنند. نکته مهم این است که هیچ یک از اعضای دائم شورای امنیت نمی‌توانند در این فرآیند وتو کنند؛ همین موضوع حساسیت سیاسی و بین‌المللی این مکانیزم را بالا می‌برد و آن را به ابزاری قدرتمند در عرصه دیپلماسی تبدیل می‌کند.
با وجود اهمیت سیاسی آن، تجربه تاریخی نشان می‌دهد که تأثیر اقتصادی این تحریم‌ها بر ایران محدود است و بیشترین فشار واقعی بر اقتصاد کشور ناشی از تحریم‌های ثانویه آمریکا بوده است. تحریم‌های سازمان ملل عمدتاً جنبه سیاسی و امنیتی دارند و محدودیت‌های مستقیم اقتصادی کمی ایجاد می‌کنند؛ حتی در حوزه‌های حساس مانند دارو و کالاهای اساسی، این تحریم‌ها تاکنون مانع جدی نبوده‌اند. در مقابل، تحریم‌های ثانویه آمریکا و محدودیت‌های بانکی و مالی تأثیر قابل توجهی بر تجارت و زنجیره تأمین کشور داشته است.
تاب‌آوری اقتصاد ایران در مواجهه با تحریم‌ها
اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر توانسته خود را با این ریسک‌ها و محدودیت‌ها هماهنگ کند. بازارها و فعالان بخش خصوصی تجربه کافی برای مقابله با فشارهای بین‌المللی و تأمین نیازهای اساسی کشور به دست آورده‌اند، و همین آمادگی نشان می‌دهد که حتی در صورت بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، اقتصاد بنیادین کشور قادر است فشارها را تا حد زیادی تحمل کند.
اثرات مستقیم تحریم‌ها مشابه همان تحریم‌هایی است که پیش‌تر تجربه کرده‌ایم
علی جعفریان، مشاور عالی وزیر بهداشت، در گفتوگو با خبرنگار آنا، درباره پیامدهای احتمالی فعال شدن مکانیزم اسنپ‌بک و بازگشت تحریم‌ها گفت: در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی، به لحاظ مستقیم تغییر چشمگیری ایجاد نمی‌شود؛ به عبارت دیگر، اثرات مستقیم تحریم‌ها مشابه همان تحریم‌هایی است که پیش‌تر تجربه کرده‌ایم. اما آنچه اهمیت دارد، اثرات غیرمستقیم است که می‌تواند جدی باشد. وقتی محدودیت‌های کشتیرانی اعمال شود، امکان بازرسی یا حتی توقف کشتی‌های حامل کالاهای ما در مسیرهای بین‌المللی وجود دارد. این مسأله باعث می‌شود جریان واردات مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی دچار اختلال شود.
وی افزود: در حال حاضر بخش عمده واردات ما از مسیر دریایی انجام می‌شود و حمل‌ونقل هوایی توان پاسخگویی به نیازها را ندارد. مسیرهای زمینی هم محدودیت‌ها و هزینه‌های خاص خود را دارند و طولانی هستند. بنابراین، با اعمال تحریم‌های دریایی، زنجیره تأمین دارو و تجهیزات پزشکی تحت فشار جدی قرار می‌گیرد.
جعفریان تاکید کرد: از سوی دیگر، تحریم‌های مالی و محدودیت‌های مرتبط با FATF باعث تشدید مشکلات تبادلات مالی موجود می‌شوند. این محدودیت‌ها، حتی بدون تحریم مستقیم، دسترسی ما به داروهای حیاتی و تجهیزات پزشکی حساس را سخت‌تر می‌کنند و احتمال کمبود دارو در کشور را بالا می‌برند. به عبارت دیگر، همان مسائلی که اکنون باعث کمبود دارو و تجهیزات می‌شود، تحت تأثیر اسنپ‌بک تشدید می‌شوند.
اقدامات وزارت بهداشت برای کاهش اثرات تحریم
وی افزود: پژوهش‌های منتشر شده در مجلات بین‌المللی معتبر نشان می‌دهند که مرگ‌ومیر ناشی از تحریم‌ها در بسیاری از موارد بیشتر از مرگ‌ومیر ناشی از جنگ مستقیم است. وقتی نتوانیم امکانات درمانی و دارویی لازم را به موقع در اختیار مردم قرار دهیم، درمان‌ها با تأخیر انجام می‌شوند و کیفیت داروها و تجهیزات ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. این امر سلامت جامعه را به شدت تهدید می‌کند.
جعفریان تحریم به خودی خود هیچ اثر مثبتی ندارد. وزارت بهداشت تلاش می‌کند مسیرهای جایگزین و راهکارهای فرعی برای تأمین دارو و تجهیزات پزشکی پیدا کند و از شدت اثرات منفی آن بکاهد. اما واقعیت این است که بی‌اثر کردن کامل تحریم‌ها امکان‌پذیر نیست؛ آنچه در توان داریم، کاهش اثرات منفی و حفظ جریان حداقلی تأمین دارو و تجهیزات است.
اطمینان معاون بهداشت: وضعیت واکسن‌ها و ذخایر دارو
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت، درباره وضعیت واردات و تأمین واکسن‌ها و اثرات احتمالی تحریم‌ها توضیح داد: در خصوص تأثیر احتمالی تحریم‌ها و مکانیزم اسنپ‌بک، باید گفت که واردات بسیاری از واکسن‌ها، مواد بهداشتی و تجهیزات پزشکی از خارج کشور انجام می‌شود، بنابراین هر نوع تحریم جدید می‌تواند فشار بیشتری بر این حوزه وارد کند. البته حوزه سلامت معمولاً استثنا می‌شود، اما همیشه تحت تأثیر مسائل مالی، ترانزکشن‌ها و مشکلات بانکی قرار دارد.
با این حال، می‌خواهم به مردم اطمینان بدهم که ذخایر واکسن و داروی کشور کافی است و ما ذخایر حداقل ۶ ماهه داریم. در این ۶ ماه، وزارت بهداشت فعالانه اقدام می‌کند تا تأمین واکسن و تجهیزات ادامه پیدا کند و هیچ مشکلی برای مردم ایجاد نشود. تاکنون هم اعلام نشده که حوزه سلامت شامل تحریم شود، ولی ما با آمادگی کامل اقدامات لازم را انجام می‌دهیم تا تأمین واکسن و دارو به طور مستمر ادامه داشته باشد.
انتهای پیام/
