روایت ناگفته مخبر دزفولی از رؤیای استاد فرشچیان؛ از ناامیدی تا تأسیس دانشگاهی یگانه
به گزارش خبرگزاری آنا، محمدرضا مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان علوم، در مراسمی که به منظور گرامیداشت یاد استاد فقید محمود فرشچیان برگزار شد، ضمن عرض تسلیت به مناسبت ایام سوگواری دهه پایانی ماه صفر و درگذشت این هنرمند برجسته، به ابعاد شخصیتی و تلاش‌های وی در حفظ و انتقال هنرهای اصیل ایرانی پرداخت.
استاد فرشچیان؛ شخصیتی جهانی و دلبسته به ایران و اهل‌بیت
مخبر دزفولی در ابتدای سخنان خود با تأکید بر اینکه استاد فرشچیان تنها متعلق به خانواده یا ملت ایران نبود، اظهار کرد: «خدمات و نام ایشان جهانی و آثارشان ابدی است. قرن‌ها زمان می‌برد تا چنین شخصیت‌هایی متولد شوند و اثری ماندگار در سطح جهان از خود به جای بگذارند.»
وی با اشاره به دیدارهای حضوری و تلفنی خود با استاد افزود: «ایشان به ایرانی بودن و اهل‌بیتی بودن خود افتخار می‌کرد و این موضوع را بدون تعارف و نگرانی بیان می‌نمود. استاد خود را خادم امام رضا (ع) می‌دانست و به پیشینه تمدنی و تاریخی ایران مباهات می‌کرد. این نگاه عمیق در تمام تابلوها و آثار ایشان مشهود است؛ گویی ایران را بدون اهل‌بیت و اهل‌بیت را بدون ایران نمی‌دید و هیچ دوگانگی میان این دو دلبستگی در نگاه ایشان وجود نداشت.»
روایت یک دهه پیگیری از دل ناامیدی استاد
رئیس فرهنگستان علوم در ادامه، به چگونگی شکل‌گیری دانشگاه استاد فرشچیان اشاره کرد و گفت: «بیش از یک دهه قبل، زمانی که دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بودم، یکی از دوستان مشترک، گله‌مندی استاد را به من منتقل کرد. آرزوی استاد این بود که تا در قید حیات است، بتواند هنرجویانی را تربیت کند تا هنر مینیاتور و دیگر هنرها به فراموشی سپرده نشود.»
وی ادامه داد: «به یاد دارم اوایل دهه ۹۰ به منزل ایشان در نزدیکی امامزاده صالح رفتم. وقتی علاقه ما را برای پیگیری مدل استاد–شاگردی دیدند، با ناامیدی بسته‌ای از مکاتبات خود با وزرای علوم دوره‌های مختلف از دهه ۷۰ را به ما نشان دادند. ایشان این درخواست را بارها پیگیری کرده بود اما متأسفانه به در بسته خورده و بسیار ناامید بود. به من می‌گفت از شما هم توقعی ندارم، چون می‌دانم این کار امکان‌پذیر نیست.»
مقاومت‌ها در شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصرار بر نام استاد فرشچیان
مخبر دزفولی با بیان اینکه از همان روز قول پیگیری این موضوع را به استاد داده است، افزود: «فرآیند قانونمند کردن این دانشگاه بسیار طولانی و دشوار بود. پیش‌نویس اساسنامه را با کمک دوستان تدوین و برای استاد که در آمریکا بودند، فرستادیم. ایشان نظرات اصلاحی خود را اعمال کردند. اما وقتی اساسنامه را به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی بردیم، با مقاومت‌های زیادی از سوی برخی افراد مواجه شدیم. استدلال آن‌ها این بود که این مدل، نظام آموزش عالی کشور را که دارای ضوابط و آیین‌نامه‌های مشخص است، بر هم می‌زند.»
وی تصریح کرد: «با وجود همه سختی‌ها، پس از مدتی اساسنامه تصویب شد. جالب آنکه وقتی خبر را به استاد دادم، ایشان با فروتنی گفتند نام من را روی دانشگاه نگذارید و آن را دانشگاه هنرهای ایرانی بنامید. اما من و سایر اعضای شورا اصرار کردیم که این دانشگاه باید مزین به نام استاد فرشچیان باشد و این اتفاق افتاد.»
نقش کلیدی دانشگاه آزاد در به ثمر نشستن یک آرزو
دبیر اسبق شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به چالش انتخاب متولی برای دانشگاه اشاره کرد و گفت: «نهادهایی مانند وزارت میراث فرهنگی، دانشگاه تهران و جهاد دانشگاهی برای پذیرش این مسئولیت ابراز تمایل کردند اما در ادامه همگی به دلایلی کنار کشیدند. تنها کسی که پای این کار ایستاد، جناب آقای ولایتی بود. با همفکری ایشان مقرر شد این دانشگاه در ساختار دانشگاه آزاد اسلامی شکل بگیرد.»
وی ضمن قدردانی از زحمات رئیس وقت دانشگاه آزاد، شهید دکتر طهرانچی، خاطرنشان کرد: «باید از حمایت‌های جدی شهید دکتر طهرانچی یاد کنم که با جدیت موضوع را پیگیری کردند. همین ساختمان فعلی دانشگاه، در آن زمان نیمه‌فعال و نابسامان بود که با تلاش ایشان انتخاب و پس از اصلاحات، مراسم افتتاحیه با حضور خود استاد فرشچیان، همسر گرامی‌شان، وزیر وقت علوم و آقای ولایتی برگزار شد.»
تصویب نظام استاد–شاگردی؛ تحقق آرزوی دیرینه استاد
مخبر دزفولی بزرگ‌ترین مانع نهایی را تصویب سرفصل‌های درسی بر مبنای نظام استاد–شاگردی در شورای گسترش وزارت علوم دانست و خاطرنشان کرد: «این فرآیند نیز نزدیک به دو سال به طول انجامید. اما سرانجام حدود دو سال پیش، نظام استاد–شاگردی فقط و فقط برای دانشگاه هنر استاد فرشچیان به تصویب رسید و آرزوی دیرینه استاد پس از یک دوره مجاهدت طولانی محقق شد و ایشان از این بابت بسیار خوشحال بودند.»
آرزوی ما تحقق کامل خواسته استاد فرشچیان
رئیس فرهنگستان علوم در پایان سخنان خود، درگذشت استاد فرشچیان را ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه بشری و ملت ایران خواند و گفت: «هرچند ایشان امروز در میان ما نیستند، اما خوشبختانه شاگردان و همکارانشان کار را آغاز کرده‌اند و هنرهای فراموش‌شده در حال پیگیری است. باید از مدیران فعلی دانشگاه، آقای نامور مطلق و به ویژه آقای یارزاده که بسیار پرتلاش هستند، یاد کنم. امیدواریم این مجموعه چه از نظر سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری (استاد و دانشجو) در آینده شاهد یک تحول بزرگ باشد و دور نمی‌بینم که این خواسته به یاد استاد فرشچیان ان‌شاءالله محقق شود.»
انتهای پیام/
