پزشکیان در ایروان: تضمین منافع امنیتی ایران در مذاکرات کریدور زنگزور — واکنش‌ها در منطقه و فراتر
به گزارش خبرگزاری آنا، در شرایطی که فضای سیاسی قفقاز جنوبی پس از سال‌ها تنش و درگیری میان باکو و ایروان به نقطه حساسی رسیده است، سفر مسعود پزشکیان به ارمنستان همزمان شد با اعلام توافق اولیه صلح میان دو کشور و نقش‌آفرینی آمریکا در مقام میانجی. واشینگتن تلاش دارد با طرح موسوم به کریدور زنگزور و شعار صلح و توسعه اقتصادی، خود را ضامن ثبات در منطقه معرفی کند؛ اقدامی که از نگاه برخی بازیگران منطقه‌ای، بیشتر رنگ و بوی ژئوپلیتیکی دارد تا صرفاً صلح‌طلبانه. در این میان، پزشکیان با همراهی هیأتی بلندپایه از وزرا، وارد ایروان شد تا ضمن دیدار با مقامات ارمنستان و ایرانیان مقیم این کشور، بر ضرورت لحاظ شدن منافع ایران در هر توافقی که به آینده قفقاز گره خورده است تأکید ورزد.
این را می‌توان از پست صفحه شخصی مسعود پزشکیان در فضای مجازی در خلال حضور خود در ایروان دریافت.
رئیس‌جمهور پزشکیان، در صفحه شخصی خود در رابطه با دیدار خصوصی با «نیکول پاشینیان» نوشت: در نشست با نخست‌وزیر ارمنستان تاکید کردم باور دولت جمهوری اسلامی ایران حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی ارمنستان و تداوم روابط صمیمانه میان دو کشور است و نگرانی‌های ما در ارتباط با حضور نیروهای ثالث در نزدیکی مرزهای مشترک باید به‌طور کامل برطرف شود.
به گزارش آنا، اشاره پزشکیان به توافق ایروان با باکو برای ایجاد جاده‌ای است که دسترسی جمهوری آذربایجان به برون بوم این کشور (نخجوان) را از طریق تمامیت ارضی ارمنستان فراهم می‌کند. در این توافق، تغییرات ژئوپلیتیکی که به تغییر مرز ایران و ارمنستان منجر شود، لحاظ نشده، اما قرار است تأمین زیرساخت‌های طرح جاده‌سازی را یک شرکت آمریکایی که تحت قوانین کشور ارمنستان ثبت و اداره می‌شود، به عهده بگیرد و همین مسئله نگرانی‌های امنیتی را برای تهران سبب شده است حال آنکه بحث حضور نظامی آمریکا اصلا مطرح نیست و ایروان در این خصوص به تهران اطمینان داده است.
تضمین منافع ایران
پزشکیان با تأکید بر اینکه صلح در قفقاز برای تهران اولویت است، موفق شد مورد توجه ویژه نخست‌وزیر ارمنستان قرار گیرد و تضمینی برای لحاظ منافع و ملاحظات ایران در توافق مربوط به «کریدور زنگزور» دریافت کند.
بازخوانی توافق آمریکا (TRIPP)
در این توافق که با عنوان «Trump Route for International Peace and Prosperity» (TRIPP) شناخته می‌شود، زمینه برای ایجاد مسیر ترانزیتی ۹۹ ساله توسط ایالات متحده فراهم شده که از داخل ارمنستان عبور می‌کند و ارتباط میان جمهوری آذربایجان و نخجوان را برقرار می‌سازد؛ با این حال، هرگونه حضور نظامی خارجی در منطقه مورد اعتراض جدی ایران بوده است.
رویکرد چندجانبه ایران
تهران بار دیگر تأکید کرده است که سپردن مسئله قفقاز به بازیگران فرامنطقه‌ای، ریسک پیچیدگی‌های جدید امنیتی را افزایش می‌دهد و باید به‌جای آن اتکا به همسایگان و دیپلماسی منطقه‌ای صورت بگیرد.
واکنش‌ها در سطح بین‌المللی
آمریکا: این کشور ضمن حمایت از توافق TRIPP، این طرح را گامی در جهت صلح و شکوفایی اقتصادی در قفقاز جنوبی دانسته است؛ توافقی که می‌تواند واشینگتن را به بازیگر تأثیرگذار این منطقه تبدیل کند.
اروپا: اتحادیه اروپا فرآیند عادی‌سازی روابط میان ارمنستان و آذربایجان را با استقبال همراه دانسته و از توافق صلح اولیه حمایت کرده است—اگرچه در گزارش‌ها بر نیاز به تضمین امنیت، ثبات و عدالت برای همه ذی‌نفعان تأکید شده است.
ترکیه: این کشور به‌شدت از توافق استقبال کرد و آن را فرصتی برای تقویت ارتباطات بین منطقه‌ی دریای کاسپین و اروپا دانسته است.
آذربایجان: سفیر این کشور در واشینگتن «ترامپ» را به‌خاطر ایفای نقش به‌عنوان میانجی برجسته در ایجاد این مسیر ترانزیتی ستایش کرده است.
روسیه: کرملین و تحلیلگران روس، پروژه را تهدیدی برای نفوذ منطقه‌ای خود ارزیابی کرده‌اند و از حضور غربی‌ها در قفقاز ابراز نگرانی کرده‌اند؛ این نگرانی‌ها در بیانیه‌ها و رسانه‌های غربی نیز بازتاب یافته‌اند.
به گزارش آنا، سفر مسعود پزشکیان به ارمنستان توانست با تمرکز بر منافع و امنیت ایران، تضمینی سیاسی از ایروان در خصوص «کریدور زنگزور» دریافت کند. در حالی که واشینگتن و برخی کشورهای غربی این توافق را فرصتی برای توسعه و صلح می‌دانند، ایران و روسیه از تبدیل آن به راهکار ژئوپلیتیکی غرب در قفقاز هشدار می‌دهند. اکنون یک آزمایش دیپلماتیک در جریان است که نتیجه آن می‌تواند جغرافیای سیاسی قفقاز و شرق–غرب را برای دهه‌ها شکل دهد.
انتهای پیام/
