۴۰ یادگار مقدس حرم امام رضا(ع) در تهران؛ از قفلهای نقرهای تا شمشیرهای صفوی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، به مناسبت روز خبرنگار، موزه ملی ملک در نوزدهم مرداد ماه میزبان جمعی از اهالی رسانه بود تا در کنار بازدید از بخشهای مختلف موزه، نگاهی ویژه به نمایشگاه «آثار منتخب گنجینه حرم مطهر رضوی» داشته باشند؛ آثاری که نهتنها حامل معنویت و تقدس حرم امام رضا (ع) هستند، بلکه ارزش هنری و تاریخی ویژهای نیز دارند.
روایت یک نمایشگاه مقدس
فاطمه رازیپور، کارشناس موزه ملی ملک، در جریان این بازدید درباره نمایشگاه گفت: در این نمایشگاه ۴۰ اثر از مجموعه آستان قدس رضوی به تهران منتقل شده است؛ آثاری که علاوه بر قداست معنوی، جنبههای برجسته هنری دارند و از قرن ششم هجری تا دوره معاصر را در بر میگیرند.
وی توضیح داد که این آثار شامل کتیبههای مشبک فولادی نصبشده بر دربهای اماکن مقدس، کتیبه طلاکاریشده زیارتنامه امام رضا (ع)، و کاشی زرینفام متعلق به قرن ششم و دوره سلطان سنجر سلجوقی است. بیشتر این آثار در بناهای حرم و بقاع استفاده میشدند و با تغییرات و ساختوسازهای حرم، جای خود را به نمونههای جدید دادهاند.
قدیمیترین اثر؛ کاشی زرینفام سلجوقی
رازیپور قدیمیترین اثر این مجموعه را کاشی زرینفام قرن ششم دانست و افزود: مجموعه شامل کاشیها، منسوجات، آثار فلزی، وسایل نورپردازی و ابزار مرتبط با آیینها و مناسک حرم است.» او به نمونههایی همچون گوی فلزی مشبک با آیات قرآنی، کتیبههای عرفانی، گلگیر شمع برای خاموشکردن شعله، و ابزارهای خوشبوکننده مانند اسپند دودکن و عودسوز اشاره کرد که همگی وقف حرم رضوی بودهاند.
پردهفرشها و آداب بستن درهای حرم
این کارشناس موزه همچنین به پردهفرشهای حرم اشاره کرد که برای جداکردن فضاهای صحن و رواق استفاده میشدند و گفت: تزئینات بناهای مذهبی هرگز نقوش انسانی نداشتهاند.وی یادآور شد که این نمایشگاه از دهه کرامت آغاز شده و تا سالروز شهادت امام رضا (ع) ادامه دارد. یکی از پارچههای ترمه بزرگ نیز که تا شش ماه پیش در حرم استفاده میشد، اکنون در معرض دید عموم قرار گرفته است.
رازیپور به آیینی قدیمی اشاره کرد که تا چند دهه پیش رواج داشت: چهار ساعت پیش از طلوع آفتاب، درهای حرم بسته میشد و با قفلهای نقرهای خاصی که متولیان حرم دستبهدست میکردند، مراسم دعا و زیارتنامه برگزار و حرم تعطیل میشد. سپس دو ساعت پیش از طلوع، درها گشوده میشد. این مراسم امروزه دیگر برگزار نمیشود و درهای حرم شبانهروز باز است.
سلاحها، ابزار نقارهزنی و تزیینات ضریح
در میان آثار، شمشیرهایی از دوره صفوی منسوب به لطفعلیخان زند و کریمخان زند، خنجری از هنر دوره عثمانی، و ابزار تزیینی ضریح از جمله شمعدانها، لوسترها و تندیسهای مشبک فلزی دیده میشود. قبههای حرم، ترمهها، ابزار دهل و کرنا برای آیین نقارهزنی، قلمدان دوره صفوی، کتیبههای طلایی زیارتنامه، صندوقپوش مزار امام رضا (ع)، شمعدانهای برنجی دوره صفوی و عصای یساول خدام نیز بخشی از این مجموعهاند.
آثار امانتی با اسکورت ویژه
رازیپور تاکید کرد که این آثار بهطور موقت و فقط برای نمایش در موزه ملی ملک آورده شده و پس از پایان نمایشگاه به حرم رضوی بازگردانده میشوند. او افزود: برای انتقال این آثار، مجوز آستان قدس رضوی گرفته شده و با اسکورت و شرایط ویژه بهصورت زمینی به تهران منتقل شدهاند.
قدردانی مدیر موزه از رسانهها
در پایان بازدید، امیر خوراکیان، مدیر کتابخانه و موزه ملی ملک، با حضور در جمع خبرنگاران روزشان را تبریک گفت و اظهار کرد: خوشبختانه امسال توانستیم به شرایط بازدید عمومی قبل از کرونا بازگردیم که فرایندی دشوار، اما خوشحالکننده بود. این موفقیت بدون همکاری و همراهی رسانهها ممکن نبود.
انتهای پیام/