حمله به تأسیسات هستهای ایران سازمانهای بینالمللی را بیاعتبار کرد

بشیر اسماعیلی استادیار روابط بینالملل و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با موضوع فعالیتهای صلحآمیر انرژی هستهای در ایران و حسن نیت کشورمان در مذاکرات اظهار کرد: تأسیسات هستهای در همه کشورها، دارای یک حریم عرفی هستند که تا به امروز توسط کشورهای جهان مراعات شده است، علاوه بر عرف از میان اسناد بینالمللی موجود نیز میتوان این ممنوعیت را متوجه شد.
وی ادامه داد: رویهای تاریخی در دوران معاصر در این زمینه وجود دارد و حساسیت تأسیسات هستهای به لحاظ زیست محیطی و سلامت انسانی به حدی است که حتی در دوران جنگ سرد و اوج اختلاف بین اتحاد جماهیر شوروی سابق و آمریکا، این دو ابرقدرت وقت از حمله مستقیم به تأسیسات هستهای یکدیگر اجتناب کردند.
آژانس انرژی هستهای باید جلو استفاده از قدرت در مقابله با تأسیسات اتمی را بگیرد
اسماعیلی یادآور شد: اساساً آژانس بینالمللی انرژی هستهای و معاهداتی همچون معاهده منع تکثیر به همین جهت به وجود آمدهاند تا جلوی استفاده از قدرت سخت در مقابله با تأسیسات اتمی را بگیرند. آنچه در حمله رژیم صهیونسیتی و آمریکا به تأسیسات صلحآمیز هستهای ایران رخ داد، نقض آشکار عرف، اسناد و رویههای بینالمللی بود و عملاً سازمانها و رژیمهای بینالمللی موجود در این زمینه را بیاعتبار کرد بهویژه که از قریب به 30 سال پیش تا حتی زمان حمله، ایران در حال همکاری با آژانس و مذاکره درباره پرونده هستهای خود بود و گزارش نهادهای امنیتی آمریکا و خود آژانس در ادوار پیشین مبنی بر فاصله قابل توجه ایران با تولید سلاح هستهای بودند با این وجود نقض حاکمیت ملی ایران و قوانین بینالمللی در این حمله صورت پذیرفت.
استادیار روابط بینالملل با توجه به تصویب کلیات و جزئیات طرح تعلیق همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مجلس شورای اسلامی متذکر شد: خروج از انپیتی در زمان حاضر مسئلهای است که نیاز به کارشناسی بسیار دقیق و تصمیم گیری در سطوح عالی نظام سیاسی کشور دارد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به هر نحوی که در نهایت بر آن اجماع باشد، باید متوجه شود که راجع به پرونده هستهای ایران غیرمسئولانه و جهتدار عمل کرده است
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان گفت: برخی از ناظران، همکاری با آژانس را زمینهای برای درز اطلاعات و جاسوسی عنوان میکنند و مواضع مشکوک رئیس فعلی آژانس که در نهایت وضعیت را به جنگ اخیر سوق داد را محکوم میکنند. از دیدگاه این دسته، عضویت در انپیتی، بیش از آنکه به منافع ملی ایران کمک کند، علیه آن عمل کرده و باید راجع به ادامه ماندن در این معاهده تجدید نظر کرد.
وی افزود: در طرف مقابل ملاحظات دیپلماتیک و اصل مسئولیت پذیری ایران در سازمانهای بینالمللی مطرح میشود. ایران همواره از پیشگامان پیوستن به سازمانها و نهادهای بینالمللی و حسن همکاری با آنها بوده و هست، گرچه اساساً در نظام بینالملل جنگل گونه فعلی، شایسته نیست حسابی بر سودمندی امثال اینها برای منافع ملی باز کرد.
اسماعیلی تشریح کرد: با همه تفاسیر همانطور که گفته شد، اظهار نظر صریح و قطعی در این باره جز برای افرادی که در رأس امور هستند، ناممکن است؛ چراکه اساساً تحلیل در سطح دانشگاهی و نظری بر پایه مبانی فکری و نظریههاست؛ اما در عرصه عمل و در سطوح محرمانه، همواره زوایایی دیگری مطرح هستند که فقط بر مسئولان امر هویداست.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پرونده هستهای ایران غیرمسئولانه و جهتدار عمل کرد
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد که در هر حال آژانس بینالمللی انرژی اتمی به هر نحوی که در نهایت بر آن اجماع باشد، باید متوجه شود که راجع به پرونده هستهای ایران غیرمسئولانه و جهتدار عمل کرده است. این نهاد جایگاه خود در جامعه جهانی را به شدت تنزل داده و از ماهیت خود مبنی بر نظارت بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای کشورهای عضو، عدول کرده و به عامل نفوذی چند کشور خاص در راستای تسهیل بر هم خوردن صلح و امنیت جهانی و شروع یک جنگ تبدیل شده است.
استادیار روابط بینالملل به آنا گفت: در باب مسئله توانمندیهای بازدارنده ایران در مواقع تجاوز نظامی به خاک خود، طیف وسیعی از گزینهها وجود دارد که موقعیت ژئوپولتیک کشور و توانمندیهای نظامی در خشکی، دریا و هوا، موجب شده است تا در مواقع حساس، دست برای اقدام به حد لازم باز باشد.
حق مشروع ایران برای دفاع از کیان خود به نحو مقتضی
وی با بیان اینکه مبحث ایجاد خلل در انتقال انرژی در خلیج فارس هم یکی از این گزینههاست، توضیح داد: به هر روی در زمانی که به آب و خاک کشور تجاوز میشود، این حق مشروع ایران است که برای دفاع از کیان خود به نحو مقتضی عمل کند؛ اما مسائل زیادی که در این زمینه وجود دارد، باعث شده است که عملیات دریایی در خلیج فارس در زمره گزینههای نهایی به حساب آید و ایران همچنان تأکید بر ظرفیت بالقوه انجام آن را به عنوان یک گزینه بازدارنده مطرح میکند.
اسماعیلی تأکید کرد: باید در نظر داشت که بازدارندگی نیازمند تنوع در ابعاد مختلف است و کشورها نباید به یک یا چند جنبه محدود بازدارندگی بسنده کنند. هرچه توانمندی برای دفع تجاوزات دشمن و بالابردن آسیبپذیری و هزینه او در جنگ بیشتر باشد، نتایج مؤثرتری در زمینه بازدارندگی و ایجاد توازن قوا به وجود خواهد آمد؛ بنابراین حفظ و بازتولید تمامی این ظرفیتها، نخست منجر به جلوگیری از جنگ خواهد شد و دوم، زمان بروز جنگ به عقب نشاندن دشمن و بالابردن هزینههای جنگ افروزی او کمک خواهد کرد.
انتهای پیام/