غدیر در خانه؛ ولایت‌مداری در روابط همسرانه چگونه ممکن است؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛ در روزگاری که روابط همسری بیش از همیشه درگیر خودخواهی، بی‌اعتمادی و بحران تصمیم‌گیری مشترک شده، بازخوانی آموزه‌های غدیر می‌تواند جان تازه‌ای به سبک زندگی زناشویی بدهد. زیرا عید غدیر فقط یک اتفاق تاریخی نیست؛ نسخه‌ای برای ولایت‌مداری در زندگی فردی و خانوادگی است. در گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام صادق مجیدی کارشناس و مشاوره خانواده، با نگاهی کاربردی، به الگو‌های خانوادگی نهفته در غدیر و سیره امیرالمؤمنین و حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیهما) پرداخته‌ایم؛ الگویی که می‌تواند به اختلافات امروزِ خانواده‌ها پایان دهد.

غدیر؛ یعنی خداباوری به‌جای خودخواهی

عید غدیر چه آموزه‌هایی برای روابط همسرانه دارد؟ چطور می‌توان در زندگی زناشویی ولایت‌مدار بود؟

غدیر یعنی انتخاب ولی از طرف خدا، نه بر اساس احساس یا مصلحت فردی. این نگاه در روابط زناشویی یعنی زن و شوهر مرجع‌شان خودشان یا خانواده‌شان نباشد؛ بلکه معیارشان آموزه‌های اهل بیت (ع) باشد. وقتی درباره تربیت فرزند یا مسائل مالی اختلافی پیش می‌آید، به جای دعوا، باید گفت که «اهل‌بیت درباره این موضوع چه فرمودند؟» اینجوری دعوا به هم‌فکری تبدیل می‌شود، در واقع یعنی ولایت‌مداری عملی در خانه.

مرد علوی؛ مردی که خانه را رها نمی‌کند

مسئولیت‌پذیری امام علی (ع) در برابر خانواده چه الگویی برای مردان امروز است؟

ـ امیرالمؤمنین با همه مقام و مسئولیت‌هایی که داشت، هرگز از خانواده‌اش غافل نشد. خودش می‌رفت هیزم می‌آورد، لباس وصله می‌زد، کمک‌کار خانه بود. این یعنی مرد فقط نان‌آور نیست؛ باید «حاضر» و «حساس» به نیاز عاطفی خانواده باشد. مردی که تمام وقتش را در کار بیرون می‌گذارد، اما وقتی به خانه می‌آید، درگیر گوشی ا‌ست، از الگوی علوی فاصله گرفته است. در واقع مرد علوی کسی است که وقتی به خونه می‌رسد، اولویت اولش همسر و فرزندانش است.

زهرا (س)، فقط عاشق علی نبود؛ یاور راهش بود

محبت حضرت زهرا (س) به ولایت امام علی، چه الگویی برای زنان امروز دارد؟

حضرت زهرا (س) وقتی همه دنیا علی (ع) را تنها گذاشتند، کنارش ایستاد. حمایتش شعاری نبود؛ عملی بود. زن امروز هم باید در سخت‌ترین تصمیمات کنار همسرش باشد؛ نه منتقد، بلکه یاور. حمایت واقعی یعنی وقتی شوهرش تحت فشار بیرونی است، بگوید: «من کنارت هستم. با هم ادامه می‌دهیم.»

اطاعت عاشقانه؛ وقتی اعتماد، اصل زندگی می‌شود

چگونه می‌توان اطاعت از ولایت را در قالب همدلی و هم‌افزایی در زندگی مشترک تفسیر کرد؟

اطاعت، تسلیم کورکورانه نیست؛ یعنی اعتماد به کسی که خیرخواه و داناتر است. در زندگی مشترک، اگر یکی از زوجین تصمیمی گرفت، دیگری با اعتماد همراهی کند؛ حتی اگر نظرش متفاوت باشد. این، یعنی همدلی واقعی و ولایت‌پذیری در عمل.

در زندگی مشترک هم همین هست. زن و شوهر وقتی به هم اعتماد دارند، وقتی یکی تصمیمی گرفت و گفت «به‌نظرم این کار به صلاحمونه»، دیگری به‌جای شک و جنگ، بگوید: «باشه، بهت اعتماد دارم، با هم پیش می‌رویم.» این اطاعت است؛ یعنی اعتماد به نیت خیر و دانش طرف مقابل. همدلی واقعی هم یعنی حتی وقتی نظر من نیست، کنار تو می‌ایستم، چون تو را باور دارم.

غدیر؛ فصل‌الخطاب زندگی مشترک

بعضی اختلافات زن و شوهر به‌خاطر نبود مرجع ارزش‌گذار است؛ چگونه می‌توان غدیر را وارد زندگی کرد؟

وقتی مرجع ثابتی نیست، اختلاف‌ها بی‌پایان می‌شوند. یکی به حرف خانواده‌اش استناد می‌کند، دیگری به فلان مشاور. اما اگر از ابتدا بگویند «در مسائل مهم، نظر اهل‌بیت برای ما حرف اول را می‌زند»، دیگر نیازی به کشمکش نیست. غدیر یعنی داشتن مرجع الهی در زندگی شخصی.

مرجع بیرونی؛ گره‌گشای دعوا‌های پیچیده

آیا در زندگی مشترک، داشتن ولی و مرجع بیرونی (مثل اهل‌بیت یا مشاور مذهبی) به کاهش تنش‌ها کمک می‌کند؟

حتماً. گاهی زن و شوهر آن‌قدر درگیر عواطف یا گذشته‌اند که نمی‌توانند حق را ببینند. در این مواقع یک مرجع بیرونی بی‌طرف، مثل یک مشاور مذهبی یا سیره اهل‌بیت، می‌تواند قضاوت نکند، بلکه کمک کند تا حقیقت روشن شود. این مرجع، نه داور است نه قاضی؛ بلکه پناه و راه‌حل.

صبر بی‌تلخی؛ مهارت اخلاقی امیرالمؤمنین

امام علی (ع) در زندگی خانوادگی چگونه با مشکلات و سختی‌ها برخورد می‌کرد؟

امام علی (ع) با حجم بالایی از سختی‌ها درگیر بود؛ فقر، بی‌وفایی، جنگ، غربت. اما هرگز خستگی‌اش را بر سر خانواده‌اش خالی نکرد. لبخندش برای خانه بود، نه تلخی‌اش. مرد علوی، خستگی را در دل نگه می‌دارد، نه اینکه به اهل خانه منتقل کند. این، مهارتی است که خانواده را حفظ می‌کند.

وقتی خانه، امتداد غدیر می‌شود

در نهایت، غدیر فقط واقعه‌ای برای تاریخ نیست؛ بلکه راهی برای ساختن زندگی امروز است. اگر خانه را مثل جامعه کوچک ببینیم، آنگاه همان‌طور که امت نیاز به ولی دارد، خانواده هم نیازمند رهبری الهی، معیار‌های مشخص و اعتماد متقابل است.

غدیر، اگر در زندگی همسرانه جاری شود، زن و شوهر از خودمحوری به ولایت‌پذیری، از خودرأیی به همدلی، و از نزاع به رشد مشترک می‌رسند.