انگیزه خروج مردم از بازار طلا، دلار و مسکن چگونه ایجاد می‌شود؟
خبرگزاری آنا؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی در بخشی از پیام نوروزی خویش و نامگذاری سال 1404 به نام «سرمایه‌گذاری برای تولید» لازمه تحقق سرمایه‌گذاری در تولید را ایجاد عزم و انگیزه جدی در دولت و مردم دانستند و گفتند: کار دولت، زمینه‌سازی و برداشتن موانع تولید و کار مردم، وارد کردن سرمایه‌های خرد و کلان خود در راه تولید است که در این صورت سرمایه‌ها دیگر به سمت امور مضرّ همچون ارز و طلا نخواهد رفت و در این زمینه بانک مرکزی و دولت نقش مؤثری دارند.
با توجه به نامگذاری امسال با عنوان «سرمایه‌گذاری برای تولید» از سوی رهبر انقلاب، حال این پرسش مطرح است که چگونه می‌توان انگیزه خروج از بازار طلا، دلار و مسکن را در مردم ایجاد کرد و سرمایه‌های غیرمولد را به سمت تولید سوق داد و راهکار هدایت سرمایه‌های خُرد چیست و چگونه می‌توان آنها را زودبازده و سوددهی را تضمین کرد؟
اعضای هیئت علمی دانشگاه، اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی به این پرسش‌ها به صورت علمی پاسخ داده‌اند که در ادامه گزارش خواهیم خواند.
زودبازده‌سازی در گرو پروژه‌هایی با چرخه شش‌ماهه است
علیرضا صداقت عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان معتقد است که هدایت سرمایه‌های خرد، همچون جمع‌آوری قطرات باران، نیازمند صندوق‌های سرمایه‌گذاری با آستانه ورود پایین و پروژه‌های محلی است. هند با میکروفاینانس از ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ بیش از ۵۵ میلیون خانوار را با نرخ بازده ۸ درصد به سرمایه‌گذاری سوق داد. کنیا نیز با پلتفرم M-Pesa، سرمایه‌گذاری خرد را ۳۰ درصد افزایش داد.
وی می‌گوید: «زودبازده‌سازی در گرو پروژه‌هایی با چرخه شش‌ماهه است و تضمین سوددهی با بیمه ریسک و شفافیت محقق می‌شود؛ بریتانیا با اوراق خرد، سود ۴ درصدی را تضمین کرد. در ایران با نرخ پس‌انداز خرد ۱۰ درصدی، این ظرفیت بالقوه است، مشروط به اصلاح نهادها.»
صداقت می‌افزاید: «خروج از بازارهای غیرمولد، چونان هدایت رودی خروشان، نیازمند سیاست دوگانه است: مالیات بر عایدی سرمایه-که در سوئد سفته‌بازی مسکن را ۱۵ درصد کاهش داد- و گزینه‌های جایگزین با بازدهی رقابتی، مانند کره جنوبی که با صندوق‌های بورسی، سرمایه‌گذاری صنعتی را ۵ درصد رشد داد. ترکیه با کاهش تورم از ۷۰ درصد به ۱۰ درصد در دهه ۲۰۰۰، سرمایه‌ها را از ارز به تولید برد. دانمارک نیز با مالیات یک درصدی بر معاملات مسکن، انباشت سرمایه را ۱۲ درصد کاهش داد.»
این عضو هیئت علمی دانشگاه می‌افزاید: «در ایران که ۴۰ درصد پس‌انداز‌ها در این بازارهاست، اصلاح انتظارات تورمی ضروری است. از منظر فلسفی، این بازآفرینی اعتماد میان فرد و دولت است-چالشی در قلب اقتصاد سیاسی کشور.»
دکتری تخصصی کارآفرینی - کسب و کار نوین و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد هم با تأکید بر سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت به آنا می‌گوید: «برخی از کسب و کار‌ها به جای سرمایه‌گذاری در سهام یا وام در دارایی‌های ثابت مانند تجهیزات، زمین و ساختمان سرمایه‌گذاری می‌کنند. یعنی فرد می‌تواند سرمایه‌های غیرپولی خود را در اختیار کسب وکار‌ها قرار دهد و البته نیازمند قرارداد‌های حقوقی مناسب و شناخت دقیق مالکین آن کسب وکار است.»
شناسایی اولویت‌های سرمایه‌گذاری خُرد
علی میر عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد در این‌باره اظهار می‌کند: «سرمایه‌گذاری با پول کم بسیار رایج شده؛ زیرا اغلب مردم جامعه را اقشار ضعیف و متوسط تشکیل می‌دهد. طلا، سکه، ارز، بازار دیجیتال و بورس ازجمله ایده‌های سرمایه‌گذاری با پول اندک بسیار است؛ اما به دلیل اینکه ویژگی اصلی سرمایه‌گذاری زودبازده؛ امکان به‌کارگیری مبالغ کم و متوسط، امکان دریافت سود علی‌الحساب و ماهانه و بالاخره دوره کوتاه‌تر برای رسیدن به نقطه سربه‌سر بوده؛ راهکار مناسب برای هدایت این سرمایه‌های خرد، شناسایی اولویت‌های سرمایه‌گذاری خرد در امور خدماتی، صنایع تبدیلی، تولیدات خانگی، خدمات الکترونیکی در منزل، تولیدات دارای آورده پایین و مشارکت جمعی در قالب تعاونی و گروه‌های هم‌سنخ مانند دانشجویان، استادان، کارمندان، همسایگان و ... است.»
وی درباره اینکه چطور می‌توان انگیزه خروج از بازار طلا و دلار و مسکن ایجاد کرد، می‌گوید: «سیاست‌های پولی دولت، تحولات بازارهای بین‌المللی و تلاطم بازار داخلی به مانند زیرساخت‌هایی برای اتخاذ تصمیمات افراد به‌منظور بهره‌گیری از سرمایه شخصی عمل می‌کنند. وقتی مردم بازار طلا را مناسب ببینند، مبالغ سرمایه شخصی خود را از بورس و بازار و مسکن و ... خارج کرده و به بازار طلا وارد می‌شوند. درباره بازار مسکن و بورس هم شرایط به همین منوال است. حمایت از هر بازار اعم از بورس، مسکن، طلا و ... از طریق تزریق پول، اعطای تسهیلات ارزان، کاهش مالیات، اعطای یارانه و ... می‌تواند به جذب سرمایه‌های کوچک منتهی شده و بدین ترتیب مردم نیز سرمایه‌های کوچک خود را به بازاری وارد می‌کنند که ویژگی‌هایی همانند بازدهی فوری، ریسک کم و تضمین بالاتر را داشته باشند.»
دولت می‌تواند 4 نقش را در اقتصاد ایفا کند
کامران سرهنگی عضو هیئت علمی گروه مدیریت و سرپرست دانشکده بازار و کسب و کار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، تنها راه موجود برای سرمایه‌گذاری را وجوه خرد نزد مردم دانسته که هوشمندانه هدف قرار گرفته و می‌گوید: «تجربیات تلخ گذشته که سیاستگذار سرمایه‌گذاران را نقره داغ کرده، همچنان در خاطر آنها مانده؛ بنابراین چالش‌های عدیده‌ای در این باب دست به گریبان کشور است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بیان می‌کند: «دولت می‌تواند چهار نقش را در اقتصاد ایفا کند، تصدیگری، متولی‌گری، قابل‌گری، پرورشگری، دولت متناسب با شرایط و موقعیتی که در حال سیاست‌گذاری آن است، باید یکی از این چهار نقش یا ترکیبی از این چهار نقش را به نحو بهینه ایفا کند و قبل از اینکه به ایفای نقش بپردازد، لازم است انگیزه‌های این بازیگران و خواسته‌های آنان و حاصل برهم‌کنش این بازیگران را در موضوع مورد نظر احصا و گردآوری و مشخص کند بهبود وضعیت بین بازیگران چه سیاستی از طریق تغییر انگیزه در کدام بازیگر صورت گیرد تا به وضعیت مطلوب برسیم.»
وی درباره ایجاد انگیزه برای خروج مردم از بازار طلا، دلار و مسکن اظهار می‌کند: «پاسخ به این سوال بسیار سخت است؛ اما از ابزار‌هایی مانند مالیات می‌توان استفاده کرد، اما مهم‌تر از خروج پول از این بازار‌ها، هدایت پول به سمت تولید است که نیاز به سیاست‌گذاری دارد. از طریق این ابزار‌ها می‌توان به صورت مرحله‌ای خروج را انجام داد.»
هدایت سرمایه‌های خرد نیازمند طراحی و اجرای راهکار‌های مشخص
رحمان دوستیان دکتری مدیریت مالی و عضو هیئت علمی گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد درباره راهکار هدایت سرمایه‌های خرد می‌گوید: «هدایت سرمایه‌های خرد به سمت سرمایه‌گذاری‌های مؤثر و زودبازده، نیازمند طراحی و اجرای راهکار‌های مشخص است. این سرمایه‌ها معمولاً توسط افراد کوچک و متوسط سرمایه‌گذاران تأمین می‌شوند و برای جذب آنها و تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران، باید راهکار‌های کارآمدی در نظر گرفته شود.»
تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
دوستیان می‌افزاید: «تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که شامل سبدی از محصولات و خدمات باشد، می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد این امکان را بدهد که به جای سرمایه‌گذاری مستقیم در یک پروژه در یک سبد متنوع سرمایه‌گذاری کنند. ارائه اوراق قرضه یا سهام با اندازه‌های کوچک برای شرکت‌های نوپا یا کوچک هم می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد این امکان را بدهد که در فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری کنند.»
عضو هیئت علمی گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد تأکید می‌کند: «دولت می‌تواند با بهبود قوانین و تسهیل فرآیند صدور مجوز برای پروژه‌ها در جذب سرمایه‌های خرد به بخش‌های مختلف اقتصادی مؤثر باشد. کاهش بروکراسی هم می‌تواند سرعت را افزایش دهد و انگیزه سرمایه‌گذاری را تقویت کند. از طرفی ارائه معافیت‌های مالیاتی یا مشوق‌هایی برای سرمایه‌گذاران خرد نیز می‌تواند آنها را به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مولد ترغیب کند.»
ارائه تضمین برای سود سرمایه‌گذاری‌های خرد
وی اظهار می‌کند که دولت می‌تواند با ارائه تضمین برای سود سرمایه‌گذاری‌های خرد (از طریق معاملات دولتی یا پروژه‌های خاص) اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش دهد. دولت و سازمان‌های خصوصی می‌توانند کارگاه‌های آموزشی در زمینه سرمایه‌گذاری، مدیریت مالی و آشنایی با بازار‌ها هم برگزار کنند؛ چراکه این کار باعث افزایش دانش و آگاهی سرمایه‌گذاران خرد می‌شود.
دوستیان می‌گوید: «استفاده از مدل‌های سرمایه‌گذاری جمعی برای تامین مالی پروژه‌ها می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد این امکان را بدهد که با مبلغ‌های کم در پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. برای پروژه‌های خاص، دولت می‌تواند به عنوان یک نهاد تضمین‌کننده عمل کند و در صورت شکست پروژه، بخشی از سرمایه را بازپرداخت کند. این کار می‌تواند به جذب سرمایه‌های خرد کمک کند.
ایجاد ابزار‌های سرمایه‌گذاری متنوع و افزایش شفافیت
این عضو هیئت علمی دانشگاه متذکر می‌شود: «ایجاد انجمن‌ها و شبکه‌های سرمایه‌گذاری محلی می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد این امکان را بدهد که به یکدیگر بپیوندند و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند. فراهم کردن دسترسی به مشاوران مالی برای سرمایه‌گذاران خرد نیز می‌تواند به آنها در ایجاد برنامه‌های سرمایه‌گذاری مناسب کمک کند.»
وی بیان می‌کند: «هدایت سرمایه‌های خرد به سمت سرمایه‌گذاری‌های مؤثر و زودبازده نیازمند استراتژی‌های متنوع و چندبعدی است. با فراهم کردن بستر‌های قانونی مناسب، ایجاد ابزار‌های سرمایه‌گذاری متنوع و افزایش شفافیت، می‌توان به جذب این سرمایه‌ها کمک کرد. آموزش و اطلاع‌رسانی صحیح و ارائه مشوق‌های مالیاتی و حمایت‌های دولتی هم می‌تواند به تضمین سوددهی و جذب کاربران موثر باشد.»
تشکیل تعاونی‌های سرمایه‌گذاری
روح‌الله زارع عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی هم به آنا می‌گوید: «دولتمردان با تشویق تشکیل تعاونی‌های سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگتر و با ایجاد صندوق‌هایی برای تضمین بخشی از سرمایه‌های کوچک در جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاران و معافیت‌های مالیات برای سرمایه‌گذارانی که به کار تولید مشغول می‌شوند، می‌تواند در هدایت سرمایه‌های خرد نقش‌آفرینی کند.»
رئیس دانشگاه آزاد بیضا یادآور می‌شود: «زمانی که سرمایه‌گذار خرد و کلان، بازاری به جذابیت بازار طلا، دلار و ارز پیدا نکند، حاضر به خارج شدن از این بازار نیست؛ بنابراین دولتمردان زمانی که ثبات اقتصادی در کشور را محقق و تولید را سودآور کنند، می‌توان سرمایه‌گذاران خرد و کلان را به سمت تولید و کارآفرینی سوق داد که با افزایش تولید داخلی، تورم نیز روند کاهشی پیدا خواهد کرد.»
به گزارش آنا، حال بنا بر اظهار نظر کارشناسی و علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه اینگونه برداشت می‌شود که یکی از راه‌های اصلی تحقق شعار سرمایه‌گذاری برای تولید، هدایت صحیح و با برنامه سرمایه‌های خرد و غیرمولد در دست مردم ازجمله طلا، سکه، دلار و ... به سمت تولید داخلی است.
انتهای پیام/
